Ngoại trưởng Trung Quốc và Cố vấn An ninh Quốc gia Mỹ gặp mặt tại Bắc Kinh
Trong khuôn khổ chuyến thăm Trung Quốc của Cố vấn An ninh Quốc gia Mỹ Jake Sullivan từ ngày 27 - 29/8, Washington và Bắc Kinh đã đạt được đồng thuận trong một số lĩnh vực như hợp tác AI trong bối cảnh bất đồng về các vấn đề cốt lõi vẫn tồn tại.
Ngày 27 và 28/8, Tân Hoa Xã cho biết Bộ trưởng Ngoại giao Trung Quốc Vương Nghị đã tham gia vào các vòng giao tiếp chiến lược mới nhất với Cố vấn An ninh Quốc gia Mỹ Jake Sullivan. Trong khuôn khổ các buổi thảo luận “thẳng thắn, thực chất và mang tính xây dựng”, ông Vương Nghị và ông Jake Sullivan đã cùng nêu lên quan điểm của hai bên cũng như bày tỏ sự đồng thuận trong một số lĩnh vưc,
Cụ thể, các tuyên bố chính thức cho biết cả hai bên nhất trí duy trì các cuộc trao đổi cấp cao, đồng thời tiếp tục hợp tác trong các lĩnh vực như kiểm soát ma túy, thực thi pháp luật, biến đổi khí hậu và hồi hương những người nhập cư bất hợp pháp. Đối với việc hợp tác phát triển trí tuệ nhân tạo, Trung Quốc cho biết vòng đối thoại liên chính phủ thứ hai giữa Trung – Mỹ về AI sẽ được tổ chức vào thời điểm thích hợp.
Ngoài ra, cả hai bên cũng thảo luận về cuộc điện đàm giữa Tổng thống Mỹ Joe Biden và Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình "trong những tuần tới" và các cuộc điện đàm giữa các quan chức cấp cao trong lĩnh vực quân sự.
Ông Vương Nghị và ông Sullivan cũng nhất trí về nguyên tắc đối xử bình đẳng trong quan hệ song phương. Bộ trưởng Ngoại giao Trung Quốc nêu rõ rằng hai bên cần “duy trì các nguyên tắc tôn trọng lẫn nhau, chung sống hòa bình và hợp tác cùng có lợi, thực hiện sự đồng thuận mà hai nguyên thủ quốc gia đã đạt được” nhằm thúc đẩy quan hệ đi đúng hướng. Ông khẳng định đối xử bình đẳng là chìa khóa để đảm bảo tương tác giữa Trung và Mỹ diễn ra suôn sẻ do hành động từ vị thế mạnh “không phải là cách tương tác đúng đắn giữa các quốc gia”.
Tuy nhiên, hai quốc gia cũng tồn tại sự khác biệt trong các vấn đề cốt lõi, đặc biệt là thương mại. Ông Vương Nghị kêu gọi Mỹ“ chấm dứt việc đàn áp Trung Quốc trong các lĩnh vực kinh tế, thương mại và khoa học công nghệ”, và không làm suy yếu các lợi ích hợp pháp của mình. Theo Tân Hoa Xã dẫn lời ông, ông tuyên bố việc Mỹ sử dụng “công suất dư thừa” là nguyên nhân theo đuổi chủ nghĩa bảo hộ sẽ chỉ gây hại cho sự chuyển đôi xanh toàn cầu và cản trở tăng trưởng kinh tế thế giới.
Về phía Cố vấn An ninh Quốc gia Mỹ, ông Sullivan cho biết có những khác biệt và sự cạnh tranh tồn tại giữa Washington và Bắc Kinh và cho biết có nhiều lĩnh vực mà hai bên cần hợp tác với nhau. Ông cho biết hai nước nên duy trì sự cạnh tranh lành mạnh và công bằng. Tuy nhiên, ông cũng khẳng định Mỹ sẽ "tiếp tục thực hiện các hành động cần thiết để ngăn chặn việc các công nghệ tiên tiến của mình được sử dụng để phá hoại an ninh quốc gia". Ông cũng nêu lên mối quan ngại về "các chính sách thương mại không công bằng và các hoạt động kinh tế phi thị trường của Trung Quốc".
Chuyến thăm của ông Sullivan là cuộc hội đàm chiến lược thứ 4 giữa hai nhà lãnh đạo kể từ tháng 5/2023 khi ông và ông Vương Nghị gặp nhau tại Vienna. Tới tháng 11/2023, ông Biden và ông Tập đã gặp nhau tại tại California trong khi các cuộc đàm phán AI song phương lần đầu tiên được tổ chức tại Geneva vào tháng 5/2024. Cùng tháng đó, Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Lloyd Austin cũng đã gặp người đồng cấp Dong Jun tại Singapore bên lề Đối thoại Shangri-La, đánh dấu lần đầu tiên cả hai quan chức quốc phòng hàng đầu của Mỹ và Trung Quốc gặp nhau trực tiếp kể từ năm 2022.