Ngoại giao kinh tế mở đường, kiến tạo động lực phát triển mới

Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Bộ Ngoại giao Bùi Thanh Sơn. Ảnh: QUANG PHÚC

* Phóng viên: Xin Phó Thủ tướng, Bộ trưởng cho biết, ngành ngoại giao sẽ ưu tiên những nhiệm vụ trọng tâm nào để góp phần đưa đất nước bước vào kỷ nguyên mới?

* Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Bộ Ngoại giao BÙI THANH SƠN: Bối cảnh mới trong nước và quốc tế đang đòi hỏi ngoại giao phải không ngừng đổi mới, nâng tầm hơn nữa cả trong tư duy và hành động. Trong đó, các hoạt động ngoại giao kinh tế, ngoại giao khoa học công nghệ sẽ đóng vai trò mở đường, tranh thủ cơ hội, hóa giải thách thức, kiến tạo động lực phát triển mới cho đất nước, kết hợp hiệu quả giữa nội lực với ngoại lực. Đặc biệt, công tác đối ngoại cần góp phần đưa đất nước đi đúng xu thế phát triển của thời đại, nhất là các xu thế mới về kinh tế, thương mại, đầu tư, cuộc cách mạng khoa học công nghệ, kinh tế tri thức, kinh tế xanh, kinh tế tuần hoàn.

Bên cạnh đó, ngành ngoại giao sẽ phát huy “sức mạnh mềm” của dân tộc, gia tăng hình ảnh và vị thế của Việt Nam trên trường quốc tế tương xứng với tầm vóc lịch sử và văn hóa, vị thế chính trị và kinh tế của đất nước. Sức mạnh mềm của đất nước không chỉ giúp thực hiện mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội của đất nước mà còn giúp gắn kết Việt Nam với thế giới. Và điều rất quan trọng nữa là, chúng ta cần xây dựng nền đối ngoại, ngoại giao Việt Nam toàn diện, hiện đại, chuyên nghiệp, đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ của kỷ nguyên mới, ngang tầm khu vực và vươn tầm quốc tế.

* Theo Phó Thủ tướng, Bộ trưởng, ngành ngoại giao sẽ thể hiện vai trò của mình như thế nào trong việc triển khai 4 Nghị quyết trụ cột nhằm tạo sự kết gắn giữa “nội lực vững - ngoại lực mạnh”?

* “Bộ tứ trụ cột” nghị quyết là động lực để đưa Việt Nam “cất cánh” trong giai đoạn phát triển mới. Trong đó, Nghị quyết số 59 về hội nhập quốc tế trong tình hình mới đã đánh dấu bước ngoặt về đổi mới tư duy, cách tiếp cận trong quá trình hội nhập của đất nước. Với nghị quyết này, hội nhập quốc tế vừa được xác định là “trọng yếu, thường xuyên” vừa là “động lực quan trọng” đưa đất nước vào kỷ nguyên mới. Với ngành ngoại giao, việc thực hiện Nghị quyết 59 đồng nghĩa với việc không chỉ dừng lại ở chỗ định vị Việt Nam là quốc gia “đến sau”, “tham gia”, “gia nhập” mà sẽ là xác định vị thế của quốc gia “xây dựng”, “định hình” và “dẫn dắt” các khuôn khổ hợp tác phù hợp với điều kiện và năng lực mới của đất nước .

* Xác định ngoại giao kinh tế là một trong những nhiệm vụ trọng tâm, xin Phó Thủ tướng, Bộ trưởng cho biết, nhiệm vụ ngoại giao kinh tế sẽ được triển khai như thế nào trong thời gian tới?

* Một kết quả nổi bật là chúng ta đã thiết lập quan hệ kinh tế - thương mại với hơn 230 quốc gia, vùng lãnh thổ; ký kết và triển khai 17 hiệp định thương mại tự do (FTA), trong đó có nhiều FTA thế hệ mới và đang thúc đẩy đàm phán với các đối tác khác. Việc Việt Nam vươn lên vào nhóm 32 quốc gia hàng đầu thế giới về quy mô GDP, tốp 20 quốc gia có quy mô thương mại và thu hút đầu tư nước ngoài lớn nhất có đóng góp tích cực của công tác ngoại giao kinh tế. Cùng với đó, việc tích cực triển khai Chỉ thị 15 của Ban Bí thư về ngoại giao kinh tế đã góp phần đưa Việt Nam trở thành mắt xích quan trọng trong thị trường khu vực và thế giới; mở rộng hợp tác trong các lĩnh vực mới và tham gia sâu hơn vào các chuỗi cung ứng và cải thiện vị trí trong chuỗi giá trị toàn cầu.

Trong bối cảnh thách thức và cơ hội đan xen, bám sát mục tiêu phát triển của đất nước, nhất là mục tiêu tăng trưởng 2 con số, trong thời gian tới, ngoại giao kinh tế sẽ tập trung vào một số nhiệm vụ ưu tiên. Trước hết, ngành ngoại giao sẽ khai thác tối đa lợi ích của các hiệp định thương mại, đầu tư hiện có, nhất là những thị trường, lĩnh vực còn chưa được khai thác; khai mở các nguồn đầu tư, tài chính mới; cụ thể hóa các khuôn khổ quan hệ vừa được nâng cấp thành các chương trình, dự án hợp tác kinh tế thiết thực, hiệu quả.

Bên cạnh đó, ngành ngoại giao sẽ tích cực góp phần thúc đẩy tăng trưởng, chú trọng làm mới các động lực tăng trưởng truyền thống như đầu tư, xuất khẩu, tiêu dùng, đồng thời thúc đẩy mạnh mẽ các động lực tăng trưởng mới như khoa học công nghệ, chuyển đổi số, tăng trưởng xanh, kinh tế tuần hoàn, kinh tế tri thức. Ngành ngoại giao cũng sẽ tập trung nhận diện và tranh thủ cơ hội từ những xu hướng mới đang định hình như chuyển đổi số, chuyển đổi xanh, chuyển đổi năng lượng; thiết lập sự hợp tác sâu rộng với các trung tâm đổi mới sáng tạo của thế giới, bao gồm cả các quốc gia và doanh nghiệp, trong các lĩnh vực mang tính đột phá như công nghệ cao, bán dẫn, trí tuệ nhân tạo, lượng tử. Đặc biệt, ngoại giao kinh tế sẽ tiếp tục đồng hành với các bộ, ngành, địa phương và doanh nghiệp trong tháo gỡ các khó khăn, vướng mắc, kiến tạo đòn bẩy, kết nối, thu hút các dự án và chương trình hợp tác mới.

BÍCH QUYÊN