Nghịch lý ở nền kinh tế lớn thứ 4 thế giới

Theo CNBC, một quan chức cấp cao của Ấn Độ mới đây khẳng định nước này đã vươn lên thành nền kinh tế lớn thứ 4 thế giới. Thông tin này nhanh chóng lan truyền. Trên mạng xã hội, vô số lời chúc mừng được gửi tới Ấn Độ, khi đã giữ vững vị thế nền kinh tế lớn tăng trưởng nhanh nhất, leo 6 bậc trong 10 năm qua.

Tại họp báo, ông B.V.R. Subrahmanyam, Tổng giám đốc điều hành Viện nghiên cứu Niti Aayog thuộc chính phủ Ấn Độ, khẳng định: "Chúng tôi là nền kinh tế lớn thứ 4 ngay tại thời điểm này và đây không phải là đánh giá của riêng tôi. Đây là dữ liệu của Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF)".

Ông Subrahmanyam cũng nhấn mạnh thêm rằng "kinh tế Ấn Độ ngày nay lớn hơn Nhật Bản" và dự kiến vượt Đức để trở thành nền kinh tế lớn thứ 3 thế giới, chỉ sau Mỹ và Trung Quốc, trong khoảng 3 năm tới.

Tuy nhiên, CNBC tin rằng những tuyên bố này cần được nhìn nhận một cách thận trọng. Dữ liệu cập nhật nhất của IMF dự báo nền kinh tế Ấn Độ sẽ đạt quy mô 4.187 tỷ USD vào năm 2025, nhỉnh hơn một chút so với 4.186 tỷ USD của Nhật Bản.

Như vậy, có thể thấy Ấn Độ chỉ đang trên đà trở thành cường quốc kinh tế lớn thứ 4, xếp sau Đức, Trung Quốc và Mỹ.

Câu hỏi đặt ra là điều gì thúc đẩy đà tăng trưởng của Ấn Độ, và những thách thức nào đang kìm hãm quốc gia này.

Đòn bẩy tăng trưởng kinh tế

Theo ông Malcolm Dorson, Giám đốc danh mục đầu tư cấp cao tại Global X ETFs - một trong những quỹ sở hữu tài sản nước ngoài lớn nhất Ấn Độ, động lực tăng trưởng dài hạn từ dân số đông đảo và lực lượng lao động trẻ, có trình độ học vấn ngày càng cao đang nâng cao năng lực của Ấn Độ trong công nghệ và dịch vụ, đồng thời mở đường cho tham vọng trở thành trung tâm sản xuất.

Ông Dorson cũng nhận thấy những lợi ích từ giá dầu thấp hơn và giá vàng cao hơn.

Ấn Độ nhập khẩu khoảng 80% năng lượng tiêu thụ, trong khi 20% tiền tiết kiệm của hộ gia đình nước này nằm trong vàng. Ông nhận định rằng những yếu tố này biến Ấn Độ thành "cỗ máy tính lãi kép được tinh chỉnh", và việc quốc gia này giành được một vị trí trong top 4 theo xếp hạng GDP "là một tương lai đã được định sẵn".

Ông Dhiraj Nim, chiến lược gia ngoại hối và kinh tế tại Ngân hàng ANZ, cũng đồng tình với quan điểm này. Ông cho rằng sẽ không có gì ngạc nhiên nếu Ấn Độ trở thành nền kinh tế lớn thứ 4 thế giới vào khoảng giữa đến cuối năm nay. Động lực chính nằm ở đà cải thiện trong tiêu dùng nội địa, đặc biệt là khu vực nông thôn.

Tiêu dùng chiếm hơn 56% nền kinh tế Ấn Độ, khiến đây trở thành động lực tăng trưởng hàng đầu. Theo dữ liệu từ công ty nghiên cứu thị trường NielsenIQ, khu vực nông thôn chiếm gần 40% tổng doanh số bán hàng tiêu dùng trong quý đầu tiên của năm 2025.

Một lượng lớn dân số ở khu vực nông thôn của Ấn Độ là nông dân. Do đó, ông Nim dự đoán chi tiêu của họ sẽ tăng cao trong các quý tới, nhờ vào điều kiện thời tiết tốt hơn, tạo điều kiện cho năng suất cây trồng cao hơn, từ đó gia tăng thu nhập và đẩy mạnh sức mua. Lạm phát hạ nhiệt cũng góp phần hỗ trợ tiêu dùng.

Ông Nim kỳ vọng tiêu dùng đô thị cũng sẽ tăng, dù với tốc độ chậm hơn. Điều này là nhờ vào chính sách cắt giảm thuế và các gói kích thích đã được phân bổ trong ngân sách hồi đầu năm. Việc Ngân hàng Dự trữ Ấn Độ tiếp tục hạ lãi suất cũng sẽ thúc đẩy chi tiêu tiêu dùng.

Theo ông Dorson, tăng trưởng kinh tế của Ấn Độ sẽ kéo theo dòng vốn ngoại. Các nhà đầu tư quốc tế muốn tận dụng cơ hội này. Ông giải thích: "Điều này có thể đẩy định giá lên cao, dẫn đến nguồn cung và độ sâu thị trường vốn lớn hơn. Chúng ta cũng sẽ chứng kiến cổ phiếu Ấn Độ xuất hiện nhiều hơn trên các sàn giao dịch toàn cầu, thu hút thêm dòng vốn".

Cần cải cách để bứt phá bền vững

Ấn Độ đang sở hữu những động lực mạnh mẽ để thúc đẩy nền kinh tế. Tuy nhiên, các chuyên gia nhấn mạnh quốc gia này cần thực hiện nhiều cải cách hơn nữa để đảm bảo tăng trưởng bền vững và nâng cao chất lượng cuộc sống cho người dân.

Dù nước này được xem là nền kinh tế lớn thứ 4 thế giới, bà Shumita Deveshwar, kinh tế trưởng tại TS Lombard, chỉ ra sự khác biệt lớn về mức sống và cơ sở hạ tầng xã hội, kinh tế, vật chất giữa Ấn Độ và Nhật Bản.

Dữ liệu của IMF cho thấy GDP bình quân đầu người hiện tại của Ấn Độ là 2.880 USD, chỉ bằng một phần nhỏ so với con số 33.960 USD của Nhật Bản.

"Ấn Độ sẽ phải nỗ lực rất nhiều để thu hẹp khoảng cách này, bắt đầu từ việc tăng chi tiêu vốn cho cơ sở hạ tầng như mạng lưới giao thông, cho đến cải thiện khả năng tiếp cận giáo dục, nâng cao kỹ năng của lực lượng lao động và tạo việc làm nói chung", bà Deveshwar nhấn mạnh.

Các chuyên gia nhấn mạnh Ấn Độ cần thực hiện nhiều cải cách hơn nữa để đảm bảo tăng trưởng bền vững và nâng cao chất lượng cuộc sống cho người dân. Ảnh: Reuters.

Ông Nim của ANZ gọi việc Ấn Độ trở thành nền kinh tế lớn thứ 4 thế giới chỉ là "một điều hiển nhiên".

"Điều đó thực sự không có nhiều ý nghĩa với tôi. Ấn Độ hiện là nền kinh tế lớn thứ 5, nhưng chưa quá thịnh vượng, vì vậy cần phải làm nhiều việc hơn nữa để cuộc sống của người dân phồn thịnh hơn", ông nói, đồng thời nhấn mạnh Ấn Độ cần cởi mở hơn với các doanh nghiệp nước ngoài. Các doanh nghiệp này vốn đã có động lực để vào Ấn Độ nhờ chi phí rẻ.

Theo ông Nim, các nhà hoạch định chính sách của Ấn Độ cần xác định những lĩnh vực mà Ấn Độ có lợi thế so sánh một cách chiến lược, thay vì cố gắng sản xuất tất cả mọi thứ.

Việc tập trung có chọn lọc vào các ngành công nghiệp, thay vì phát triển tràn lan, sẽ đảm bảo rằng lực lượng lao động được trau dồi đủ kỹ năng cần thiết để tạo ra các sản phẩm chất lượng, có khả năng cạnh tranh với những sản phẩm được sản xuất tại các thị trường mới nổi khác có chi phí thấp hơn.

Bà Deveshwar cũng nhấn mạnh rằng các nhà hoạch định chính sách cần đảm bảo các cải cách được thực hiện nhanh chóng để duy trì tăng trưởng. Việc thiếu năng lực, nhân lực và cơ sở hạ tầng vật chất đã kìm hãm tốc độ triển khai chính sách.

"Đã có những rào cản và chậm trễ trong việc thực hiện chính sách như thông qua cải cách lao động, cải cách nông trại và các cải cách chưa hoàn thiện khác. Điều này thực sự đã kéo tụt năng suất và sản lượng ở nhiều lĩnh vực. Chúng ta cần khắc phục điều đó để Ấn Độ vẫn có khả năng cạnh tranh và duy trì vị thế là nền kinh tế lớn thứ 4, hoặc thậm chí là lớn thứ 3 thế giới", bà Deveshwar nhấn mạnh.

Theo CNBC, một thỏa thuận thương mại giữa Ấn Độ và Mỹ có thể đạt được vào cuối tháng 6. Các cuộc đàm phán đang tiến triển nhanh chóng, giới chức Mỹ sẽ sớm đến thăm Ấn Độ để thảo luận thêm.

New Delhi vẫn sẽ cấm nhập khẩu các loại cây trồng biến đổi gen từ Mỹ do quy định, nhưng các sản phẩm nông nghiệp không biến đổi gen có thể được bật đèn xanh.

Trong khi đó, lượng iPhone xuất khẩu từ Ấn Độ sang Mỹ đã tăng vọt vào tháng 4. Công ty phân tích thị trường Canalys ước tính tổng số lô hàng đã tăng 76% so với cùng kỳ năm ngoái, đạt khoảng 3 triệu chiếc.

Ở chiều ngược lại, số lô hàng iPhone của Trung Quốc đến Mỹ đã giảm xuống còn 900.000 trong cùng tháng, giảm mạnh khoảng 76% so với cùng kỳ năm trước.

Huy Hoàng