Nghĩ khác, làm khác - vượt qua giới hạn để kiến tạo những giá trị mới
Giáo sư Trương Nguyện Thành, nguyên Phó Hiệu trưởng Trường Đại học Hoa Sen, TP Hồ Chí Minh - người từng nổi tiếng với biệt danh 'giáo sư quần đùi' đã có một hành trình tâm tư truyền cảm hứng về cái gọi là vượt qua giới hạn, dám nghĩ khác làm khác. Tinh thần ấy rất đáng để những bạn trẻ hôm nay suy ngẫm và hành động.

Cuốn sách: “Nghĩ khác, làm khác” của Giáo sư Trương Nguyện Thành vừa được xuất bản năm 2025 với mong muốn đồng hành cùng các bạn trẻ thoát khỏi tư duy cũ, nhìn thế giới với những điều tích cực, tạo ra cuộc sống tốt đẹp hơn bằng cách làm việc theo suy nghĩ khác biệt.
Lồng ghép trong những trang sách đầy lập luận logic của một tiến sĩ Hóa học, giáo sư hàng đầu của đại học ở Mỹ là hành trình đáng nhớ về chính cuộc đời ông. Là người Việt, sang Mỹ học tập, ông mất 10 năm để cầm trên tay bằng tiến sĩ Hóa học danh giá và hàng trăm bài báo khoa học giá trị. Nếu ở Mỹ có 3 cấp bậc giáo sư, thì tại Đại học Utah, Trương Nguyện Thành đã vinh dự có bậc giáo sư cao nhất. Hành trình ấy chưa bao giờ là dễ dàng.
Và ông đã mang tinh thần ấy, với những bài học cùng các giáo sư ở Đại học Mỹ về thực hiện hành trình đổi mới ở Trường Đại học Hoa Sen. Trong cuốn sách “Nghĩ khác, làm khác”, Giáo sư Trương Nguyện Thành nhiều lần khẳng định: Muốn có ý tưởng đột phá hãy chọn con đường riêng. Tính tò mò, tâm thế cởi mở biết cách nghĩ ngoài “chiếc hộp”, tư duy đối lập, khả năng liên kết ý tưởng là những yếu tố quan trọng nhất để hình thành ý tưởng sáng tạo. Tuy nhiên, để hiện thực hóa ý tưởng thì đòi hỏi những kỹ năng và tư duy khác như tư duy cầu tiến, lãnh đạo bản thân.
Hiểu về bản thân là khởi đầu của mọi trí tuệ. Aristle đã từng nói vậy. Với kiến thức chắc chắn về tâm lý học, giáo sư Trương Nguyện Thành đã lập luận nhân sinh quan, thái độ và cả hành động của con người phụ thuộc vào các yếu tố: Hệ giá trị cốt lõi, hệ tư duy, những thiên kiến nhận thức của người đó. Những vòng tròn đan chéo đó hầu như sẽ quyết định ai đó nghĩ gì và hành động gì. Việc nhận ra điều này có ý nghĩa quan trọng tới việc sẽ kích hoạt vào đâu để dám nghĩ khác và làm khác.
Tác giả đã có những tháng ngày đáng nhớ tại Đại học Hoa Sen - đại học tư thục ở phía Nam nước ta từ năm 2017. Từ phong cách điều hành khác biệt, sự kết nối đầy cảm hứng, khả năng quản trị đổi mới, tất cả khiến bạn đọc có thể suy ngẫm sâu hơn: cộng đồng người Việt ở khắp năm châu rất giỏi giang và tâm huyết. Nếu có một môi trường tốt, chính sách tốt, hoàn toàn có thể kích hoạt nguồn lực ấy, tạo nên những bước phát triển mới cho nền giáo dục nước nhà.
Giáo sư Trương Nguyện Thành đã viết thế này trong cuốn sách: "Việc tự nhận thức và sẵn sàng chấp nhận những điểm mù tư duy của mình là điều cần thiết. Đừng để những thiên kiến nhận thức và những rào cản trong tư duy cản trở hành trình khởi nghiệp của bạn. Hãy mở lòng, học hỏi từ những sai lầm và tiếp tục bước đi trên con đường phát triển cá nhân".