Nghệ An: Khu tái định cư di dân khẩn cấp vùng thiên tai vẫn chưa được bàn giao, tiếp nhận
Do nằm ngoài đê sông Lam, nên cụm dân cư Hòa Lam (thôn Thuận Hòa, xã Hưng Hòa, thành phố Vinh, Nghệ An) thường xuyên phải chịu cảnh ngập sâu, nhất là vào mùa mưa bão. Nhằm bảo đảm an toàn tính mạng và tài sản, ổn định cuộc sống cho người dân, Dự án xây dựng cơ sở hạ tầng khu tái định cư để di dân khẩn cấp ra khỏi vùng thiên tai xã Hưng Hòa, thành phố Vinh là dự án mang tính cấp bách. Tuy hạ tầng khu tái định cư (giai đoạn 1) cơ bản đã được xây dựng xong từ cuối năm 2021, nhưng đến nay, hàng chục hộ dân sống trong vùng thiên tai nguy hiểm vẫn chưa được di dời.
Liên quan đến việc chậm bàn giao, tiếp nhận Dự án Xây dựng cơ sở hạ tầng khu tái định cư để di dân khẩn cấp ra khỏi vùng thiên tai xã Hưng Hòa, thành phố Vinh (giai đoạn 1), ông Nguyễn Hồ Lâm, Phó Chi cục Kinh tế hợp tác và Phát triển nông thôn Nghệ An cho biết, đến nay, dự án vẫn chưa được bàn giao, tiếp nhận. Nguyên nhân do Chi cục và UBND thành phố Vinh chưa thống nhất được một số nội dung.
Theo đại diện Chi cục Kinh tế hợp tác và Phát triển nông thôn Nghệ An, Dự án Xây dựng cơ sở hạ tầng khu tái định cư để di dân khẩn cấp ra khỏi vùng thiên tai xã Hưng Hòa, thành phố Vinh được lập và phê duyệt trên cơ sở căn cứ: Quyết định số 1776/QĐ-TTg ngày 21/11/2012 của Thủ tướng Chính phủ Phê duyệt Chương trình Bố trí dân cư các vùng: Thiên tai, đặc biệt khó khăn, biên giới, hải đảo, di cư tự do, khu rừng đặc dụng giai đoạn 2013-2015 và định hướng đến năm 2020; nay là Quyết định số 590/QĐ-TTg ngày 18/5/2022 của Thủ tướng Chính phủ về việc Phê duyệt Chương trình Bố trí dân cư các vùng: Thiên tai, đặc biệt khó khăn, biên giới, hải đảo, di cư tự do, khu rừng đặc dụng giai đoạn 2021-2025, định hướng đến năm 2030. Nội dung các thông tư hướng dẫn số 19/2015/TT-BNNPTNT ngày 27/4/2015 của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, nay là thông tư 24/2023/TT-BNNPTNT ngày 21/12/2023 hướng dẫn cụ thể là các hộ dân thuộc phải có đơn xin tự nguyện di dời vào vùng dự án.
Theo đó, nhà nước chỉ hỗ trợ hạ tầng nơi các hộ dân đến, trên tinh thần tự nguyện của các hộ dân. Tuy nhiên, UBND thành phố Vinh đang hiểu là khi dự án hoàn thành để di chuyển các hộ dân đến nơi ở mới, nhà nước phải bồi thường đất và tài sản trên đất tại nơi đi cho các hộ dân, nên đề nghị lập dự án bồi thường nơi các hộ dân đi. Để lập được dự án đền bù nơi dân đi thì phải có công bố thiên tai như đề nghị của UBND thành phố Vinh. Cụ thể là cần có văn bản của cơ quan có thẩm quyền xác định mức độ sạt lở, sụt lún, bị ảnh hưởng bởi hiện tượng thiên tai khác đe dọa tính mạng con người nữa hay không và cơ quan có thẩm quyền trong trường hợp này là cơ quan nào?
“Qua làm việc, Chi cục và UBND thành phố Vinh chưa thống nhất được nên để bảo đảm thực hiện đúng các quy định của pháp luật, ngày 18/9/2024, Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh Nghệ An đã có văn bản gửi Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, đang chờ Bộ phúc đáp. Hướng dẫn của Bộ sẽ là căn cứ để chúng tôi tham mưu UBND tỉnh trả lời kiến nghị của UBND thành phố Vinh, sớm thực hiện công tác bàn giao, tiếp nhận dự án để di dời nhân dân đến nơi ở mới an toàn”, ông Nguyễn Hồ Lâm cho biết.
Trước đó, ngày 30/8, UBND thành phố Vinh có văn bản chỉ đạo Phòng Quản lý đô thị phối hợp với UBND xã Hưng Hòa, Chi cục Kinh tế hợp tác và Phát triển nông thôn kiểm tra, rà soát lại các hồ sơ có liên quan, kiểm tra hiện trạng công trình hạ tầng và việc cắm mốc các lô đất theo quy hoạch được phê duyệt (nếu cần thiết), thời gian xong trước ngày 10/9/2024. Việc hoàn thiện các thủ tục liên quan để phục vụ công tác di dân, giao đất và cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho các hộ dân xong trước ngày 20/9/2024. Song, đến nay việc bàn giao, tiếp nhận khu tái định cư vẫn chưa được thực hiện. Trong khi đó, người dân vẫn ngóng chờ từng ngày để được chuyển đến nơi ở mới an toàn.
Liên quan đến việc chậm bàn giao, tiếp nhận dự án tái định cư mang tính cấp bách này, Báo Nhân Dân cũng đã phản ánh ở một số bài viết trước.
Dự án xây dựng cơ sở hạ tầng khu tái định cư để di dân khẩn cấp ra khỏi vùng thiên tai xã Hưng Hòa, thành phố Vinh được UBND tỉnh Nghệ An phê duyệt tại Quyết định số 5476/QĐ từ ngày 19/11/2013, do Chi cục Kinh tế hợp tác và Phát triển nông thôn Nghệ An làm chủ đầu tư.
Diện tích khu tái định cư rộng 3,309ha; gồm nền bố trí đất ở cho 58 hộ dân, đường giao thông trục chính và đường giao thông nội vùng, hệ thống điện, hệ thống nước, nhà sinh hoạt văn hóa… Sau một thời gian dài triển khai nhưng không có vốn để thực hiện, mãi đến năm 2020, dự án này mới được khởi công.
Cũng chính vì thời gian thực hiện bị kéo dài cho nên từ mục tiêu di dời cho 58 hộ dân ban đầu, đến nay cụm dân cư Hòa Lam đã phát triển lên 82 hộ. Trước việc có thêm 24 hộ phát sinh so với thời điểm năm 2013, UBND tỉnh Nghệ An đã có quyết định phê duyệt dự án xây dựng cơ sở hạ tầng mở rộng khu tái định cư (giai đoạn 2).