Ngày Thế giới phòng, chống AIDS 1/12/2025: Đẩy mạnh truyền thông, nâng cao nhận thức cộng đồng

Tư vấn cho người nhiễm HIV/AIDS

Giải pháp căn cơ từ trường học

Tại các trường trung học cơ sở (THCS) thuộc khu vực Thuận Hóa, thời gian qua, Khoa Kiểm soát bệnh tật và HIV/AIDS - Tư vấn và điều trị nghiện chất, Trung tâm Y tế Thuận Hóa phối hợp tổ chức nhiều hoạt động truyền thông đa dạng như: tuyên truyền dưới cờ, sinh hoạt ngoại khóa, giáo dục giới tính - sức khỏe sinh sản, hội thi Rung chuông vàng… nhằm giúp học sinh hiểu đúng về HIV/AIDS và phòng ngừa lây nhiễm. Theo ThS. Phan Thị Mơ, Phó Trưởng khoa, những buổi truyền thông này hướng đến mục tiêu xây dựng tương lai khỏe mạnh cho các em; đồng thời, xóa bỏ kỳ thị đối với người nhiễm HIV trong môi trường giáo dục.

Môi trường đại học cũng là trọng điểm của hoạt động phòng, chống HIV/AIDS. Trong tháng 8 và 9/2025, Trung tâm Kiểm soát bệnh tật TP. Huế (CDC Huế) đã tổ chức các lớp tập huấn cho sinh viên năm nhất của Trường Đại học Khoa học và Trường Đại học Nghệ thuật, Đại học Huế. Tại đây, sinh viên được cung cấp kiến thức cơ bản về HIV/AIDS, các đường lây truyền, biện pháp dự phòng và đặc biệt là kỹ năng tự xét nghiệm HIV - phương pháp an toàn, bảo mật, phù hợp với giới trẻ. Đồng thời, website tuxetnghiem.vn cũng được giới thiệu như công cụ hỗ trợ tiếp cận thông tin và đăng ký nhận bộ kit xét nghiệm miễn phí.

“Thông qua buổi truyền thông, em và các bạn hiểu hơn về các biện pháp phòng, tránh lây nhiễm, kiến thức dự phòng cũng như địa điểm tư vấn xét nghiệm HIV/AIDS để phòng tránh và đến xét nghiệm khi tham gia các hoạt động xã hội, như: tổng dọn vệ sinh, thu gom kim tiêm… ở các địa bàn khu dân cư”, Nguyễn Văn Mạnh, sinh viên Trường Đại học Khoa học chia sẻ.

Thông tin về dự phòng trước phơi nhiễm (PrEP) được lồng ghép trong tập huấn, giúp sinh viên biết thêm về một trong những phương pháp phòng ngừa hiện đại và hiệu quả nhất hiện nay. “Những hoạt động này không chỉ nâng cao hiểu biết cho người trẻ mà còn tạo ra lực lượng “đại sứ truyền thông” trong cộng đồng, lan tỏa thông điệp phòng, chống HIV một cách tích cực”, ThS.BSCKII. Nguyễn Lê Tâm, Phó Giám đốc phụ trách CDC Huế khẳng định.

Mục tiêu chấm dứt dịch bệnh AIDS vào năm 2030

Tính đến ngày 30/10/2025, TP. Huế quản lý 594 trường hợp nhiễm HIV còn sống; trong đó, 588 bệnh nhân được điều trị ARV, đạt tỷ lệ 98,9%. Riêng 10 tháng đầu năm 2025, thành phố ghi nhận 86 ca nhiễm mới, trong đó tỷ lệ nam quan hệ tình dục đồng giới (MSM) chiếm gần 65,5% trong nhóm người nhiễm. Phòng khám HIV tiếp nhận 50 bệnh nhân mới, 12 bệnh nhân chuyển đến và 7 ca điều trị lại, đồng thời đang theo dõi và điều trị cho 498 bệnh nhân.

Những con số này cho thấy, dịch HIV vẫn đang có xu hướng gia tăng ở nhóm thanh niên trẻ, MSM và các nhóm nguy cơ cao khác. Đây là thực trạng chung, khó tiếp cận do nhiều rào cản như tâm lý e ngại, kỳ thị xã hội, và hành vi nguy cơ đa dạng, phức tạp (sử dụng ma túy tổng hợp, chemsex…). Bên cạnh đó, khó khăn về tài chính, vị trí địa lý và việc phụ thuộc lớn vào nguồn viện trợ quốc tế khiến công tác phòng, chống HIV/AIDS gặp nhiều thách thức.

Chủ đề năm 2025 “Đoàn kết là sức mạnh - Chung tay chấm dứt dịch bệnh AIDS” nhấn mạnh vai trò hợp tác, chia sẻ trách nhiệm của toàn xã hội, từ cơ quan quản lý, ngành y tế, tổ chức xã hội đến từng người dân. Đây cũng là cam kết của Việt Nam tại Liên hợp quốc nhằm giảm bất bình đẳng trong tiếp cận dịch vụ y tế và bảo đảm quyền cho các nhóm dễ bị tổn thương.

Theo ông Nguyễn Lê Tâm, công tác phòng, chống HIV/AIDS tại Huế đang được triển khai theo hướng mở rộng, linh hoạt và tiếp cận cộng đồng. Bên cạnh hệ thống cơ sở y tế công lập, nhiều mô hình cung cấp dịch vụ lưu động, tiếp cận nhóm nguy cơ cao đã được thực hiện nhằm đưa dịch vụ đến gần hơn người dân. Các hoạt động then chốt bao gồm: Cung cấp bao cao su, bơm kim tiêm sạch; điều trị nghiện chất dạng thuốc phiện bằng Methadone; dự phòng trước phơi nhiễm (PrEP); tư vấn và xét nghiệm tự nguyện; tự xét nghiệm HIV và điều trị ARV sớm.

CDC Huế đang thực hiện các kế hoạch như tổ chức tập huấn tại trường học, quảng bá dịch vụ tự xét nghiệm HIV - PrEP, truyền thông trực tiếp cho các đối tượng nguy cơ cao và nâng cao năng lực tuyến y tế cơ sở. Những hoạt động này giúp tăng độ bao phủ dịch vụ và đảm bảo các biện pháp dự phòng tiếp cận được đúng đối tượng. Các hoạt động truyền thông tập trung mạnh vào việc thay đổi nhận thức cộng đồng, xây dựng môi trường thân thiện trong trường học, cơ sở y tế và xã hội để mọi người đều có cơ hội tiếp cận dịch vụ một cách bình đẳng.

Đoàn kết, hợp tác và lan tỏa thông điệp đúng đắn chính là sức mạnh để hiện thực hóa mục tiêu chấm dứt dịch AIDS vào năm 2030. Với quyết tâm của toàn hệ thống và sự chung tay của cộng đồng, TP. Huế nói riêng và cả nước nói chung hoàn toàn có thể tiến gần hơn tới mục tiêu bảo vệ sức khỏe toàn dân, xây dựng một xã hội không kỳ thị và không còn nỗi lo về HIV/AIDS.

Bài, ảnh: KHÁNH THƯ