Ngày Lập hạ năm 2025 là ngày nào?

Trong văn hóa phương Đông, năm được chia thành 24 tiết khí theo chu kỳ chuyển động của Mặt trời. Một trong những tiết khí quan trọng báo hiệu sự chuyển giao mùa rõ rệt là Lập hạ – thời điểm khởi đầu của mùa hè.

Năm 2025, ngày Lập hạ rơi vào thứ Hai, ngày 5 tháng 5 Dương lịch (tức ngày 8 tháng 4 Âm lịch) và kéo dài đến 20/5. Đây là thời điểm mà thời tiết, môi trường tự nhiên và nhịp sinh hoạt của con người bắt đầu thay đổi rõ rệt, bước vào giai đoạn nóng bức, sôi động của năm.

Lập hạ là gì? Tiết Lập hạ có ý nghĩa ra sao?

Lập hạ (立夏) là tiết khí thứ 7 trong hệ thống 24 tiết khí của lịch âm dương truyền thống. Theo thiên văn học cổ đại, tiết Lập hạ bắt đầu khi Mặt trời ở vị trí 45 độ trên hoàng đạo và kết thúc khi đạt đến 60 độ. Mỗi tiết khí thường kéo dài khoảng 15 - 16 ngày.

Cái tên Lập hạ có thể hiểu đơn giản là sự khởi đầu của mùa hè, "lập" là bắt đầu, "hạ" là mùa hè. Tiết khí này đánh dấu thời điểm chuyển tiếp từ mùa xuân mát mẻ sang mùa hè oi ả, nóng nực. Từ đây, thời tiết dần nóng lên, cây cối phát triển mạnh mẽ, vạn vật sinh sôi, và con người cũng bước vào giai đoạn lao động, học tập hăng say nhất trong năm.

Trong triết lý Âm dương, Ngũ hành, Lập hạ thuộc hành Hỏa, tượng trưng cho nhiệt độ, năng lượng, sự bùng nổ. Đây cũng là thời điểm mà dương khí đạt đỉnh cao, kéo theo những thay đổi lớn trong cơ thể và cảm xúc con người.

Tiết Lập hạ năm 2025 bắt đầu từ ngày 5/5 Dươnng lịch.

Đặc điểm thời tiết trong tiết Lập hạ

Từ Lập hạ trở đi, thời tiết bắt đầu có sự thay đổi rõ rệt:

- Nhiệt độ tăng nhanh: Trời trở nên nóng hơn, đặc biệt vào giữa trưa. Một số vùng miền Trung và miền Nam Việt Nam có thể bắt đầu xuất hiện nắng nóng kéo dài, còn miền Bắc bắt đầu có những đợt nắng oi kèm theo mưa giông cục bộ.

- Mưa nhiều hơn: Cuối tiết Lập hạ thường là thời điểm mùa mưa bắt đầu tại nhiều địa phương, đặc biệt là khu vực Nam Bộ.

- Độ ẩm cao: Không khí ẩm ướt tạo điều kiện cho vi khuẩn, nấm mốc phát triển mạnh mẽ. Đây là lý do tại sao các bệnh về hô hấp, tiêu hóa và da liễu thường xuất hiện trong thời gian này.

- Thiên nhiên sinh trưởng mạnh mẽ: Cây cối xanh tốt, hoa quả bắt đầu chín rộ. Đây cũng là mùa của nhiều loại trái cây như vải, xoài, mận, mơ…

Những điều nên làm trong tiết Lập hạ

Tiết Lập hạ mang năng lượng dương rất mạnh, vì vậy cần điều chỉnh nhịp sinh hoạt để phù hợp với thời tiết và cơ thể. Dưới đây là những điều nên làm trong thời gian này:

- Chăm sóc sức khỏe: Bổ sung nước thường xuyên, ăn nhiều rau củ quả tươi mát như mướp đắng, dưa leo, rau má, cam, bưởi…Tránh ăn các món cay nóng, nhiều dầu mỡ vì dễ sinh nhiệt trong cơ thể.

- Ngủ sớm, dậy sớm để tận dụng năng lượng tự nhiên.

- Tập luyện nhẹ nhàng: Yoga, đi bộ sáng, khí công hoặc thiền giúp cân bằng tâm trí và thể chất. Tránh tập thể dục ngoài trời khi trời nắng gắt, nên chọn thời điểm sáng sớm hoặc chiều muộn.

- Bài trí lại nhà cửa: Mở cửa đón gió, ánh nắng để lưu thông khí tốt trong nhà.

- Dọn dẹp, lau chùi các vị trí ẩm mốc để hạn chế bệnh tật.

- Chăm sóc tinh thần: Đọc sách, thiền định, hoặc đi du lịch ngắn ngày để làm mới tinh thần.

- Tránh căng thẳng, nóng nảy vì mùa hè dễ khiến con người mất bình tĩnh do ảnh hưởng của hỏa khí.

Những điều không nên làm trong tiết Lập hạ

- Không nên thức khuya: Việc này làm tổn hao dương khí, trong khi Lập hạ là thời điểm dương vượng, cần được cân bằng để tránh kiệt sức.

- Hạn chế làm việc quá sức dưới trời nắng: Dễ dẫn đến say nắng, mất nước, sốc nhiệt.

- Tránh ăn uống tùy tiện: Các món lạnh, đồ uống có đá dễ làm rối loạn tiêu hóa và gây nhiệt miệng.

- Không nên để tâm trạng tiêu cực kéo dài: Theo y học cổ truyền, tâm trạng ảnh hưởng trực tiếp đến nội tạng. Mùa hè nóng bức dễ khiến người ta nổi giận – điều này cần được kiểm soát.

Ngày Lập hạ năm 2025 không chỉ là mốc đánh dấu sự khởi đầu của mùa hè mà còn mang nhiều ý nghĩa về mặt thời tiết, sức khỏe và văn hóa. Việc hiểu rõ về tiết khí này sẽ giúp chúng ta chủ động điều chỉnh sinh hoạt, chăm sóc sức khỏe và giữ gìn sự cân bằng trong cuộc sống. Khi biết sống thuận theo tự nhiên, con người sẽ cảm thấy an yên và hài hòa hơn trong từng giai đoạn của năm.

Nguyệt Ánh