Ngành ô tô toàn cầu chao đảo vì thuế quan Mỹ
Ngành công nghiệp ô tô toàn cầu rơi vào hỗn loạn do chính sách thuế quan mới của Tổng thống Mỹ Donald Trump dự kiến sẽ làm tăng giá xe và giảm sản lượng ô tô của Mỹ, gây thiệt hại tới 110 tỷ USD cho các nhà sản xuất ô tô.

Ô tô nhập khẩu tại cảng Long Beach, California, Mỹ. Ảnh: Getty Images/TTXVN
Tuyên bố của ông Trump vào tối 26/3 áp mức thuế 25% đối với ô tô nước ngoài nhập khẩu vào Mỹ khiến các nhà sản xuất ô tô chạy đua để tìm hiểu chi tiết của chính sách và xác định các trường hợp có thể được miễn thuế nhằm giảm bớt tác động đối với ngành này.
Theo Financial Times, mọi nhà sản xuất ô tô, gồm cả Tesla và ba nhà sản xuất lớn nhất của Mỹ là General Motors (GM), Ford và Stellantis, đều sẽ bị ảnh hưởng.
Các mức thuế quan mới nhằm thúc đẩy ngành ô tô Mỹ, song cổ phiếu của Ford và GM lần lượt giảm 4,4 % và 8,2 % vào sáng 26/3 tại New York.
Ford sản xuất ít xe hơn ở Mexico và Canada so với hãng đối thủ GM. Doanh thu trước thuế của hai hãng này có thể giảm tới 30% trong năm nay do chính sách thuế, ngay cả khi họ đã tăng giá và sắp xếp lại chuỗi cung ứng để sử dụng nhiều hơn linh kiện sản xuất tại Mỹ, theo ước tính của các nhà phân tích tại công ty nghiên cứu Bernstein.
Gần một nửa số xe được bán tại Mỹ là xe nhập khẩu, trong khi những xe lắp ráp tại Mỹ trung bình có gần 60% bộ phận được nhập từ nước ngoài.
Công ty nghiên cứu Bernstein cho biết mức thuế quan có thể khiến các nhà sản xuất ô tô mất 110 tỷ USD mỗi năm. Mức thuế 25% sẽ được áp dụng ngoài mức thuế mà ông Trump đã công bố đối với hàng nhập khẩu từ Mexico, Canada và Trung Quốc. Các mức thuế này sẽ có hiệu lực từ ngày 3/4, cùng với các mức thuế có đi có lại đối với các đối tác thương mại của Mỹ, dự kiến sẽ được công bố cùng ngày.
Nhà phân tích tại Barclays, Dan Levy, nhận định, chắc chắn đối với một số xe nhập khẩu từ ngoài khu vực Bắc Mỹ, tổng mức thuế có thể lên tới 40%-50%.
Nhà Trắng cho biết mức thuế này cũng áp dụng cho các bộ phận lõi của ô tô như động cơ và hộp số trong khi quy trình xem xét mở rộng mức thuế sang các phụ tùng khác, nếu cần, đang được tiến hành.
Ngân hàng Bank of America ước tính giá của một số xe có thể tăng tới 10.000 USD và số ô tô bán tại Mỹ có thể giảm tới 3 triệu xe (gần 20%) so với năm ngoái.
Công ty nghiên cứu thị trường Cox Automotive dự báo, nếu mức thuế được áp dụng vào tuần tới, rối loạn trong chuỗi cung ứng sẽ gây gián đoạn hoạt động sản xuất xe ở Bắc Mỹ vào giữa tháng Tư, khiến các nhà máy tại Mỹ sản xuất ít hơn 20.000 xe/ngày (khoảng 30%) so với hiện tại.
Các nhà sản xuất phụ tùng ô tô cũng cảnh báo sẽ không chịu được mức thuế mới và đang có kế hoạch chuyển chi phí thuế quan bổ sung cho người tiêu dùng.
Nếu gánh nặng chi phí được chuyển cho khách hàng và giá xe tại Mỹ trở nên quá đắt, các nhà sản xuất ô tô có thể chọn bán xe ở các thị trường khác.
Ngay cả trước tuyên bố của ông Trump, một nhà sản xuất ô tô "tầm trung", sản xuất xe tại Mexico, đã cân nhắc giảm lượng xe bán sang Mỹ và bán nhiều hơn ở Trung Mỹ. Nhà sản xuất ô tô này cho biết sẽ không thể bán xe ở Mỹ nếu hãng tăng giá xe 25%.
Tesla của tỷ phú Elon Musk sẽ có vị thế tốt nhất trong số các nhà sản xuất ô tô Mỹ, với cơ sở sản xuất vững chắc tại Mỹ, mặc dù xe điện của hãng cũng sử dụng nhiều linh kiện nước ngoài.
Các thương hiệu xa xỉ của châu Âu và Anh như Porsche, Jaguar Land Rover và Bentley sẽ bị ảnh hưởng bởi không có năng lực sản xuất tại Mỹ.
Ngày 26/3, hãng Ferrari cho biết sẽ tăng giá tới 10% đối với một số mẫu xe trong khi xác nhận các mục tiêu tài chính của hãng không thay đổi trong năm nay.
Theo một cố vấn trong ngành, các thương hiệu Nhật Bản, Hàn Quốc và Đức với thị trường đại chúng và lượng xe bán lớn sẽ chịu tác động nặng nề.
Các công ty ô tô Nhật Bản có thể sẽ bị ảnh hưởng nặng nề khi xuất khẩu sang Mỹ gần 1,4 triệu xe trị giá 40 tỷ USD trong năm 2024, nhiều nhất sau Mexico - nơi họ là nhà sản xuất số một.
Trong khi đó, Mazda và Sabaru là những hãng dễ bị tổn thương nhất do ô tô lắp ráp tại Mỹ phụ thuộc nhiều vào các linh kiện có nguồn gốc từ nước ngoài.
Tờ Financial Times dẫn lời nhà phân tích Seiji Sugiura tại Phòng thí nghiệm tình báo Tokai Tokyo ước tính 7 nhà sản xuất ô tô hàng đầu của Nhật Bản sẽ chịu thiệt hại 23,7 tỷ USD và cho rằng thuế quan sẽ gây thua lỗ cho Nissan và Mazda trừ phi họ thực hiện các biện pháp đối phó như tăng giá.