Ngành Hải quan đổi mới, đột phá, phát triển
Với sự đồng lòng, nỗ lực, năm 2024, ngành Hải quan đã gặt hái nhiều kết quả tích cực trong thực hiện nhiệm vụ, đóng góp vào thành công chung của ngành Tài chính. Bước sang năm 2025, toàn Ngành tiếp tục thi đua với chủ đề 'Đổi mới - Đột phá - Phát triển' thực hiện thằng lợi các mục tiêu, chỉ tiêu, nhiệm vụ được giao.
Lấy người dân, doanh nghiệp làm trung tâm
Năm 2024, bám sát chỉ đạo điều hành kịp thời của Chính phủ và Bộ Tài chính, với quan điểm lấy người dân, doanh nghiệp làm trung tâm, phát huy sáng tạo, nỗ lực vượt qua khó khăn, tích cực hỗ trợ khơi thông hoạt động xuất khẩu, nhập khẩu, kiên quyết đấu tranh phòng chống buôn lậu, gian lận thương mại, Tổng cục Hải quan đã chỉ đạo các đơn vị tích cực, chủ động triển khai các giải pháp đồng bộ nhằm thực hiện thắng lợi nhiệm vụ được giao.
Theo đó, toàn Ngành đã thực hiện tốt công tác kiểm tra, giám sát, kiểm soát hải quan để đảm bảo số thu ngân sách nhà nước năm 2024. Song song với đó là tạo thuận lợi thương mại, tích cực tháo gỡ vướng mắc, khó khăn về thủ tục hải quan cho các doanh nghiệp hoạt động xuất nhập khẩu, góp phần tạo dựng môi trường đầu tư kinh doanh minh bạch và thông thoáng.
Đặc biệt, toàn Ngành tiếp tục hiện đại hóa với mục tiêu xây dựng hải quan số, hải quan thông minh để áp dụng các chính sách, biện pháp quản lý hải quan theo các chuẩn mực quốc tế, xu hướng phát triển công nghệ. Cùng với đó, thực hiện các chương trình cải cách thủ tục hành chính, xây dựng Chính phủ số của Chính phủ và chuyển đổi số của Bộ Tài chính.
Các giải pháp trên đã tạo tiền đề định hướng hành động và mang lại hiệu quả cao trong thực hiện các nhiệm vụ chính trị của ngành Hải quan, góp phần thực hiện kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội chung của cả nước trong năm 2024.
Theo Tổng cục Hải quan, năm 2024, tổng trị giá xuất nhập khẩu hàng hóa đạt 786,28 tỷ USD, tăng 15,2% so với cùng kỳ năm 2023. Trong đó, xuất khẩu đạt 405,52 tỷ USD, tăng 14,0% và nhập khẩu đạt 380,76 tỷ USD, tăng 16,6% so với cùng kỳ năm 2023. Cán cân thương mại thặng dư 24,76 tỷ USD. Tổng thu ngân sách nhà nước từ hoạt động xuất nhập khẩu đạt 427.989 tỷ đồng, đạt 114,13% dự toán, tăng 16,1% so với cùng kỳ năm 2023.
Trong phòng chống buôn lậu, gian lận thương mại, năm 2024, ngành Hải quan đã phát hiện, bắt giữ và xử lý 17.998 vụ việc vi phạm pháp luật Hải quan, trị giá hàng hóa vi phạm ước tính 31.351 tỷ đồng (tăng 12,54% về số vụ và tăng 151,30% về trị giá hàng hóa vi phạm). Cơ quan Hải quan đã khởi tố 27 vụ, chuyển cơ quan khác kiến nghị khởi tố 173 vụ. Số tiền thu nộp ngân sách nhà nước là 893,21 tỷ đồng.
Đặc biệt, công tác phòng, chống ma túy đạt nhiều kết quả nổi bật. Từ ngày 16/12/2023-15/12/2024, ngành Hải quan đã chủ trì, phối hợp với các lực lượng Công an, Bộ đội Biên phòng phát hiện, bắt giữ 293 vụ/355 đối tượng, trong đó cơ quan Hải quan chủ trì 110 vụ với tang vật thu giữ là 2.278,75 kg ma túy các loại.
“Đổi mới - Đột phá - Phát triển”
Trên cơ sở những kết quả đã đạt được, Tổng cục Hải quan phát động phong trào thi đua với chủ đề “Đổi mới - Đột phá - Phát triển” nhằm tập trung lãnh đạo, chỉ đạo, đẩy mạnh triển khai các mục tiêu, chỉ tiêu, nhiệm vụ trong năm 2025.
Tổng cục nhấn mạnh 6 mục tiêu phấn đấu trong năm 2025. Trong đó, sắp xếp, cơ cấu lại tổ chức bộ máy Hải quan Việt Nam “Tinh - Gọn - Mạnh - Hiệu năng - Hiệu lực - Hiệu quả” theo đúng chỉ đạo của Trung ương với mục tiêu sau sắp xếp giảm đầu mối. Hải quan Việt Nam đặt mục tiêu thu ngân sách nhà nước năm 2025 đạt và vượt 411.000 tỷ đồng. Đồng thời, xây dựng, hoàn thiện, đột phá về thể chế, chính sách pháp luật về hải quan, quy trình, thủ tục nghiệp vụ theo hướng đơn giản, minh bạch, tạo thuận lợi cho hoạt động xuất nhập khẩu, bảo đảm cơ sở pháp lý triển khai thực hiện thông quan tập trung, cửa khẩu số, cửa khẩu thông minh.
Toàn Ngành phấn đấu nâng mức độ hài lòng của doanh nghiệp đối với thủ tục hành chính trong lĩnh vực hải quan đạt từ 78% trở lên tại các chỉ tiêu chính trong nội dung tiếp cận thủ tục hành chính hải quan, thực hiện thủ tục hành chính hải quan và sự phục vụ của công chức Hải quan. Cùng với đó, xây dựng hệ thống công nghệ thông tin hải quan tập trung, tích hợp thông minh hướng tới mục tiêu Hải quan số, Hải quan xanh; xây dựng hệ thống cơ sở hạ tầng, máy móc, trang thiết bị hiện đại đáp ứng yêu cầu quản lý nhà nước về hải quan trong tình hình mới.
Trong quản lý rủi ro, phấn đấu tỷ lệ phân luồng Xanh 70%, tỷ lệ phân luồng Vàng 25%, tỷ lệ phân luồng Đỏ không quá 5%. Song song với đó là đấu tranh phòng, chống buôn lậu, gian lận thương mại, phòng chống ma túy hiệu quả trên địa bàn hoạt động hải quan. Tăng cường hợp tác quốc tế về hải quan, năng hiệu quả kiểm soát biên giới hướng tới mô hình quản lý biên giới thông minh; ứng dụng tối đa công nghệ, trang thiết bị hiện đại trong hoạt động kiểm soát hải quan góp phần đảm bảo an ninh Quốc gia, an toàn xã hội.
Đánh giá năm 2025 còn nhiều khó khăn thách thức, Tổng cục trưởng Tổng cục Hải quan Nguyễn Văn Thọ cho rằng, để hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ được giao, cần có sự đồng lòng, quyết tâm của toàn thể cán bộ, công chức, viên chức, người lao động ngay từ đầu năm. Các công việc trọng tâm cần xây dựng kế hoạch, tiến độ, giải pháp để hoàn thành nhiệm vụ.