Ngành dầu khí Mỹ đối diện 'quả bom môi trường' trị giá 280 tỷ USD

Theo nhận xét từ giới quan sát, phía sau thành tích lịch sử về sản xuất và xuất khẩu của ngành dầu khí Mỹ, thì cũng ẩn chứa những thách thức "ấn tượng" chẳng kém.

Sau hơn 150 năm tích cực bơm dầu lên từ lòng đất, hàng triệu giếng khai thác ngừng hoạt động vẫn nằm rải rác trên khắp nước Mỹ. Hiện tại không còn dầu hay khí đồng hành để bơm ra ngoài, nhưng các giếng trên vẫn trong tình trạng "hoạt động mạnh".

Theo đánh giá từ trang Oilprice, thật không may thứ mà nước Mỹ đang đối diện lại là một chiếc "hộp độc tố Pandora" thực sự, gây ra mối đe dọa lớn đến cuộc sống của người dân địa phương và môi trường.

Số liệu thống kê cho biết, lượng khí độc từ dưới độ sâu lớn vẫn hàng ngày phun vào khí quyển, gây suy giảm chất lượng không khí cả một vùng rộng lớn và dĩ nhiên đi kèm với đó là những căn bệnh về đường hô hấp.

Tình hình nghiêm trọng nhất được ghi nhận tại bang Texas, nơi có lưu vực Permian - trung tâm của cuộc cách mạng dầu đá phiến Mỹ, đồng thời cũng chính là mỏ dầu có trữ lượng lớn nhất quốc gia.

Trong nhiều năm, hàng tỷ gallon nước đã được bơm vào các giếng khai thác, tạo ra những hồ chứa dưới lòng đất, yếu tố này theo đánh giá đã góp phần gây ra tình trạng các giếng bị tắc trước đây đang bắt đầu hoạt động trở lại.

Đáng quan tâm hơn, nhiều giếng cạn dầu trong danh sách (được gọi là giếng zombie), bị phân loại là "tài sản vô chủ", có nghĩa không còn công ty nào là chủ sở hữu chính thức, cho nên trách nhiệm xử lý chúng là của chính quyền bang và cả trung ương.

Thời gian qua, Mỹ đã đạt được một vài tiến bộ đáng kể trong việc giải quyết vấn đề "giếng vô chủ" đang lan rộng, đặc biệt là Đạo luật Cơ sở hạ tầng được Quốc hội Mỹ thông qua gần đây.

Văn bản trên đã phân bổ 4,7 tỷ USD cho mục đích xử lý môi trường quanh các giếng cạn, tuy nhiên vẫn còn nhiều thứ cần giải quyết, đây là điều mà Washington không thể bỏ qua được nữa.

Theo một báo cáo năm 2023 của Tổ chức giám sát môi trường Carbon Tracker, trong khi các công ty tư nhân và nhà nước rất nỗ lực để bịt kín các giếng cạn đúng cách nhằm ngăn chúng rò rỉ khí độc ra môi trường thì khoảng 2,6 triệu giếng vẫn chưa được niêm phong.

Đáng quan tâm hơn khi đây chỉ là những đối tượng được biết đến, trong thời gian qua ước tính có thêm tới 1,2 triệu giếng chưa đăng ký trên toàn nước Mỹ, trong khi các chuyên gia nhận xét việc xử lý riêng 2,6 triệu giếng cạn đã tiêu tốn tới 280 tỷ USD.

Điều này nghĩa là Đạo luật Cơ sở hạ tầng trị giá 4,7 tỷ USD vừa được thông qua sẽ có ít tác động đến ngành công nghiệp dầu đá phiến Mỹ và thảm họa môi trường sẽ vẫn đe dọa nước Mỹ trong nhiều năm tới.

Giải pháp được các nhà hoạt động vì môi trường đề xuất đó là chính phủ Mỹ cần mạnh tay hơn trong việc yêu cầu các công ty hoàn trả mặt bằng sau khi hoạt động khai thác tại các giếng cạn kết thúc.

Bên cạnh đó ngân sách quốc gia Mỹ dành cho hoạt động bảo vệ môi trường trong ngành dầu khí cũng cần được tăng lên để tránh gây ra hậu quả nghiêm trọng.

Việt Dũng