Ngăn ô nhiễm tại các công trình dân dụng riêng lẻ

Ô nhiễm diễn ra phổ biến

Hơn một tháng nay, hộ ông Nguyễn Văn V, tổ dân phố Phú Mỹ, phường Dĩnh Kế (thành phố Bắc Giang) luôn bị phiền toái vì bụi cát và xi măng từ ngôi nhà hàng xóm đang xây bay sang. Theo ông V, công trình xây ngày càng cao thì lượng cát, bụi bay xuống nhà ông và các hộ xung quanh càng nhiều. Bị ảnh hưởng của bụi bẩn và tiếng ồn từ việc xây dựng nên quán trà đá của gia đình cũng thưa khách dần.

Công trình nhà ở riêng lẻ xây dựng tại tổ dân phố My Điền 2, phường Nếnh (thị xã Việt Yên) không có biện pháp ngăn ngừa bụi bẩn cho các hộ xung quanh.

Cách hộ ông V không xa, ngoài bị ảnh hưởng bởi bụi bẩn, từ khi công trình nhà hàng xóm xây dựng, toàn bộ khung, giá nội thất “Showroom” Bếp Đại Việt, số 168 đường Nguyễn Thị Minh Khai còn bị nứt, hư hỏng, ảnh hưởng tới việc kinh doanh, tiềm ẩn nguy hiểm. Anh Dương, chủ “Showroom” thông tin, mặt tiền công trình đang xây rộng khoảng 20 m, nghe nói cao 8 tầng, khả năng sang năm 2026 mới hoàn thành. Vì thế, anh Dương nơm nớp lo thời gian xây dựng kéo dài sẽ làm vách tường nhà bị nứt có thể sụp xuống bất cứ lúc nào.

Tại khu thương mại - dịch vụ, tổ dân phố My Điền 2, phường Nếnh (thị xã Việt Yên), nhiều hộ xây nhà ở đây còn tập kết vật liệu dưới lòng đường; xe chở đất, vật liệu vào ra công trình nhiều khi làm vương vãi ra đường ở khu dân cư…

5 tháng đầu năm nay, trên địa bàn tỉnh có hàng nghìn công trình nhà ở riêng lẻ được khởi công, xây dựng. Trong đó, thành phố Bắc Giang có hơn 1,2 nghìn công trình, nhiều nhất tỉnh; xếp thứ 2 là thị xã Việt Yên với 843 công trình, tăng gấp đôi so với cùng kỳ năm 2024.

Được biết, 5 tháng năm nay, trên địa bàn tỉnh có hàng nghìn công trình nhà ở riêng lẻ được khởi công, xây dựng. Trong đó, thành phố Bắc Giang có hơn 1,2 nghìn công trình, nhiều nhất tỉnh; xếp thứ 2 là thị xã Việt Yên với 843 công trình, tăng gần gấp đôi so với cùng kỳ năm 2024. Ở nhiều địa phương khác của tỉnh cũng thấy số lượng nhà dân xây mới nhiều. Theo ông Hoàng Việt Hùng, Bí thư Đảng ủy xã Ngọc Sơn (Hiệp Hòa), từ đầu năm đến nay, toàn xã có gần 20 hộ xây nhà mới, tương đương số nhà xây mới của cả năm 2024.

Sở dĩ các hộ xây nhà riêng lẻ gây ô nhiễm môi trường, ảnh hưởng đến cuộc sống của các hộ xung quanh là do khi thi công, hầu hết các tổ chức, cá nhân cai thầu xây dựng đều không che chắn bụi bẩn, ngăn vật liệu xây dựng rơi vãi. Cùng đó, dù chịu cảnh ô nhiễm nhưng các hộ bị ảnh hưởng đều có tâm lý nể nang, không muốn làm mất lòng hàng xóm, cố chịu đựng cho qua. Điều này vô tình tiếp tay cho các chủ thầu và chủ nhà phớt lờ những giải pháp bảo vệ môi trường trong quá trình thi công.

Hiện trên địa bàn tỉnh có nhiều khu dân cư, khu đô thị mới hình thành; nhiều gia đình có điều kiện dỡ bỏ nhà cũ để xây mới. Trong số này, không ít nhà xây dựng quy mô lớn, cao tầng, thời gian thi công kéo dài, gây ảnh hưởng môi trường xung quanh. Bên cạnh gây bụi bẩn, nhiều chủ nhà, đơn vị thi công còn không chấp hành quy định về xử lý chất thải xây dựng, để gần khu vực thi công không chuyển ngay hoặc tranh thủ tối, sớm đổ trộm ra các khu vực đất trống, vắng người qua lại. Tình trạng này cũng xảy ra nhiều tại khu dân cư thành Xương Giang, phường Xương Giang và khu dân cư Lạc Phú, phường Nham Biền (cùng thành phố Bắc Giang); khu đô thị Ninh Khánh, phường Nếnh (thị xã Việt Yên),…

Nâng cao ý thức bảo vệ môi trường

Ô nhiễm môi trường từ các công trình xây dựng nhà ở riêng lẻ đang diễn ra hằng ngày, phổ biến ở nhiều khu dân cư, tuyến phố trên địa bàn tỉnh. Tuy nhiên, việc phát hiện và xử phạt các trường hợp vi phạm lại rất hạn chế. Các trường hợp bị xử lý chủ yếu là lỗi để vật liệu, chất thải xây dựng lấn chiếm lòng, lề đường gây mất an toàn giao thông hoặc xây dựng sai phép,...

Ông Lương Ngọc Đức, Trưởng Phòng Nông nghiệp và Môi trường thị xã Việt Yên cho biết, từ đầu năm đến nay, thị xã Việt Yên chưa xử phạt được trường hợp vi phạm nào về môi trường phát sinh từ việc xây dựng nhà ở riêng lẻ. Bởi để chứng minh được hành vi gây ô nhiễm môi trường từ hoạt động này, theo quy định pháp luật phải trải qua các bước: Lấy mẫu không khí, tiếng ồn, đo đạc, kiểm định, đánh giá tác động môi trường,… rất phức tạp. Trong khi đó, việc gây bụi bẩn tại các công trình nhà ở riêng lẻ không xảy ra liên tục... Bà Nguyễn Thị Hồng Vinh, Chủ tịch UBND phường Dĩnh Kế cũng thông tin, để bắt quả tang các trường hợp xả chất thải rắn xây dựng ra môi trường rất khó. Vì cấp xã không có đủ lực lượng, kinh phí lắp thiết bị camera theo dõi tại các điểm dễ xảy ra tình trạng xả rác xây dựng bừa bãi.

Định hướng phát triển đô thị Bắc Giang đến năm 2030 và 2045 là tập trung nâng cấp, mở rộng không gian đô thị, xây dựng các khu đô thị mới hiện đại; phát triển các khu công nghiệp và khu vực dân cư nông thôn, đồng thời bảo vệ môi trường tự nhiên và phát triển du lịch sinh thái. Do đó, việc yêu cầu các chủ công trình xây dựng nhà ở riêng lẻ chấp hành nghiêm quy định bảo vệ môi trường là rất cần thiết. Trao đổi về vấn đề này, ông Vũ Văn Tưởng, Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và Môi trường nói, với mức độ gây ô nhiễm môi trường do các chủ công trình xây dựng nhà ở riêng lẻ gây ra thì cấp có thẩm quyền ra quyết định xử phạt vi phạm hành chính là UBND cấp xã.

Theo đó, UBND cấp xã cần tăng cường lực lượng tuần tra, theo dõi, sớm phát hiện các vi phạm để xử lý kịp thời. Về phía các chủ công trình và đơn vị xây dựng cần nâng cao ý thức bảo vệ môi trường. Quá trình thi công chủ động thực hiện việc che chắn, không để cát, vữa, xi măng và các chất thải phát sinh khác… rơi vãi gây ô nhiễm khu vực xung quanh. Vì môi trường sống chung trong lành, người dân ở gần các công trình nhà ở riêng lẻ đang xây dựng cũng không nên cả nể, cần chủ động nhắc nhở chủ nhà thực hiện các giải pháp ngăn ngừa ô nhiễm ngay từ khi thi công. Khi có ý kiến rồi mà họ không quan tâm cần phản ánh đến cơ quan chức năng và chính quyền sở tại để có biện pháp xử lý kịp thời, bảo vệ môi trường sống của cộng đồng .

Bài, ảnh: An Khánh