Nga và Ukraine chấm dứt thỏa thuận vận chuyển khí đốt sang châu Âu

Khí đốt của Nga đã chảy qua các đường ống của Ukraine kể từ khi Liên Xô tan rã vào năm 1991, tạo ra doanh thu cho Nga và Ukraine. Nhưng hợp đồng hiện tại đã hết hạn sau khi Ukraine quyết định không gia hạn thỏa thuận.

“Đây là một sự kiện lịch sử… Nga đang mất thị trường và sẽ phải chịu tổn thất tài chính”, Bộ trưởng Năng lượng Ukraine, German Galushchenko cho biết.

Tập đoàn năng lượng Gazprom của Nga cũng cho biết, quá trình vận chuyển khí đốt qua Ukraine đã dừng lại vào lúc 8:00 sáng theo giờ Nga vì công ty không còn “quyền kỹ thuật và pháp lý” trong việc sử dụng đường ống của Ukraine để vận chuyển đến châu Âu.

Việc thỏa thuận dừng lại có nghĩa là một số quốc gia Trung Âu phụ thuộc vào dòng khí đốt này sẽ buộc phải tìm nguồn khí đốt đắt hơn ở nơi khác, làm tăng thêm áp lực lên nguồn cung vào thời điểm khu vực này đang cạn kiệt kho dự trữ mùa Đông với tốc độ nhanh nhất trong nhiều năm.

Điều này cũng làm nổi bật sự xói mòn vai trò từng thống trị của Nga trên thị trường năng lượng châu Âu. Khí đốt của Nga chiếm chưa đến 10% lượng khí đốt nhập khẩu của Liên minh châu Âu (EU) vào năm 2023, giảm mạnh so với mức hơn 40% trước khi xung đột diễn ra.

Trong khi hầu hết các thành viên EU đã giảm đáng kể sự phụ thuộc vào khí đốt của Nga, một số nước Đông Âu vẫn phụ thuộc vào khí đốt của Nga vì lý do hậu cần và chính trị.

Hungary phần lớn vẫn không bị ảnh hưởng bởi việc thỏa thuận chấm dứt, vì nước này nhận khí đốt của Nga thông qua đường ống TurkStream qua Thổ Nhĩ Kỳ và Balkan.

Trong khi Slovakia hiện phải đối mặt với áp lực gia tăng trong việc khai thác từ các nguồn dự trữ và đảm bảo nhập khẩu thêm khí đốt tự nhiên hóa lỏng (LNG). Giá khí đốt tự nhiên của châu Âu tăng vọt lên trên 50 euro (51,78 USD) mỗi megawatt giờ vào ngày 31/12 trước dự đoán về việc thỏa thuận vận chuyển khí đốt sẽ kết thúc, đây cũng là mức giá cao nhất sau hơn một năm.

Bất chấp sự gián đoạn, Ủy ban châu Âu đã tìm cách trấn an các quốc gia thành viên và cho biết rằng các hoạt động chuẩn bị cho việc dừng cung cấp khí đốt của Nga qua Ukraine đã được tiến hành trong hơn một năm.

"Ủy ban đã làm việc cụ thể để chuẩn bị cho một kịch bản không có khí đốt của Nga quá cảnh qua Ukraine", Ủy ban châu Âu cho biết.

Ukraine là một tuyến đường quan trọng để vận chuyển khí đốt vào châu Âu, ngay cả trong ba năm vừa qua. Mặc dù tuyến đường này chỉ đáp ứng 5% nhu cầu của khu vực, nhưng các quốc gia vẫn đang phải chật vật với hậu quả của cuộc khủng hoảng năng lượng.

Hạc Hiên / Theo báo chí nước ngoài