Nga - Ukraine đổ lỗi lẫn nhau vụ cháy nhà máy điện hạt nhân

TASS đưa tin, trong tuyên bố ngày 12/8, tập đoàn hạt nhân Nga Rosatom cáo buộc cuộc tấn công của quân đội Ukraine vào tối 11/8 đã khiến một tháp làm mát của nhà máy điện hạt nhân Zaporizhzhia ở thành phố Energodar bị hư hại nghiêm trọng.

“Hai cuộc tấn công trực tiếp bằng máy bay không người lái của Ukraine vào một trong hai tháp làm mát của nhà máy điện hạt nhân Zaporizhzhia đã diễn ra vào lúc 20h và 20h32 ngày 11/8, gây ra hỏa hoạn bên trong cơ sở này. Các đơn vị khẩn cấp tại hiện trường đã dập tắt đám cháy lúc 23h30,” Rosatom cho biết.

Tập đoàn này cũng đánh giá rằng: “Phần bên trong của tháp làm mát đã bị hư hại nghiêm trọng. Các chuyên gia sẽ đánh giá nguy cơ sụp của kết cấu này khi tình hình cho phép”.

Khói bốc lên tại nhà máy hạt nhân Zaporizhzhia, tối 11/8. Video: RT

Trước đó, Thống đốc vùng Zaporizhzhia Evgeny Balitsky tối 11/8 thông báo rằng nhà máy điện hạt nhân Zaporizhzhia đã bốc cháy sau cuộc tấn công của lực lượng Ukraine. Ông cho biết 6 lò phản ứng của nhà máy đều đã đặt trong tình trạng “ngắt lạnh” như một biện pháp phòng ngừa.

“Không có mối đe dọa nào về vụ nổ hơi nước hoặc hậu quả khác. Các lực lượng cứu hỏa đang làm việc tại hiện trường vụ cháy và đám cháy đã được khống chế,” ông Balitsky nói. Quan chức này cũng cho biết mức độ phóng xạ xung quanh nhà máy và thành phố Energodar vẫn ở mức bình thường và “không có mối nguy hiểm” đối với người dân khu vực xung quanh.

Về phía Ukraine, Tổng thống Volodymyr Zelensky đã lên tiếng cáo buộc Nga gây ra vụ hỏa hoạn tại nhà máy điện hạt nhân Zaporizhzhia. “Chỉ số phóng xạ vẫn bình thường, nhưng tình hình sẽ không bình thường cho đến chừng nào Nga vẫn kiểm soát cơ sở này,” ông cho biết.

Ông cũng tuyên bố rằng: “Chúng tôi chờ đợi phản ứng của thế giới cũng như phản ứng của Cơ quan Năng lượng Nguyên tử Quốc tế (IAEA). Nga phải chịu trách nhiệm về việc này”.

Tập đoàn năng lượng hạt nhân Energoatom của Ukraine cho biết trong một tuyên bố rằng một trong những tháp làm mát và các thiết bị khác tại nhà máy điện hạt nhân đã bị hư hại. Tập đoạn này cũng cáo buộc “sự bất cẩn” hoặc hành vi đốt phá của Nga có thể đã gây ra vụ hỏa hoạn.

Trong khi đó, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Nga Maria Zakharova đã kêu gọi IAEA cần có hành động để đảm bảo an ninh cho nhà máy điện hạt nhân Zaporizhzhia. Bà Zakharova cũng cáo buộc Kiev cố tình phá hủy nhà máy này và gọi vụ tấn công là hành động “khủng bố hạt nhân”.

Nhà máy điện hạt nhân Zaporizhzhia. Ảnh: TASS

Cơ quan giám sát hạt nhân của Cơ quan Năng lượng Nguyên tử Quốc tế (IAEA) cùng ngày thông báo các chuyên gia của họ đã nghe thấy hàng loạt tiếng nổ trước khi đám khói lớn màu đen bốc lên từ khu vực phía bắc nhà máy điện hạt nhân. IAEA đánh giá "chưa ghi nhận nguy cơ mất an toàn hạt nhân". Trong suốt thời gian chiến sự, IAEA vẫn duy trì nhóm chuyên gia để giám sát an toàn hạt nhân cho cơ sở này.

Zaporizhzhia là nhà máy điện hạt nhân lớn nhất châu Âu, do Liên Xô thiết kế và từng cung cấp khoảng 1/5 lượng điện của Ukraine trước khi chiến sự nổ ra, với 6 lò phản ứng. Quân đội Nga đã kiểm soát nhà máy này vào tháng 2/2022, chỉ 4 ngày sau khi Moscow tiến hành chiến dịch quân sự đặc biệt.

Nhà máy đã nhiều lần đối mặt với tình trạng khủng hoảng an ninh hạt nhân khi chứng kiến các cuộc pháo kích tại khu vực lân cận; cũng như nhiều lần buộc phải vận hành bằng máy phát điện dự phòng.

Trong các cuộc tấn công trước đây, cả Nga và Ukraine đều đổ lỗi cho nhau về việc gây nguy hiểm cho nhà máy. Tuy nhiên, cả hai đều không chấp thuận việc thiết lập một khu vực an toàn xung quanh nơi đây. Trong khi đó, IAEA cũng nhiều lần cảnh báo các hoạt động quân sự xung quanh nhà máy có thể gây ra những nguy hiểm dẫn đến thảm họa.

Đỗ Thảo