Nga sẽ triển khai hệ thống tên lửa siêu vượt âm Oreshnik tới Belarus trước cuối năm 2025

Tổng thống Belarus Alexander Lukashenko (phải) và Tổng thống Liên bang Nga Vladimir Putin tại cuộc gặp ở Minsk, ngày 23/5/2024. Ảnh: AFP/TTXVN

Báo The Kyiv Independent của Ukraine ngày 29/5 cho biết thông tin nêu trên được ông Alexander Volfovich – Thư ký Hội đồng An ninh Quốc gia Belarus đưa ra vào hôm 28/5.

Tên lửa Oreshnik là một loại tên lửa đạn đạo tầm trung siêu vượt âm mà Liên bang Nga quảng bá là vũ khí thử nghiệm có khả năng vượt qua các hệ thống phòng không tiên tiến.

Bên cạnh đó, trong một phát biểu hôm 21/2/2025 được hãng thông tấn nhà nước Liên bang Nga TASS dẫn tời Tổng thống nước này, ông Vladimir Putin còn cho biết nhiệt độ trên các đầu đạn của tên lửa Oreshnik “tương đương với nhiệt độ trên bề mặt Mặt Trời”.

Do đó, “mọi thứ nằm trong trung tâm vụ nổ (mà tên lửa Oreshnik tạo ra) bị chia nhỏ thành các phân tử cơ bản, về cơ bản là biến thành cát bụi”.

Theo tiết lộ của nhà báo Alexander Yunashev thân Điện Kremlin trên kênh Telegram, vào tháng 12/2024, Tổng thống Belarus, ông Alexander Lukashenko đã đề nghị Moskva triển khai 10 hệ thống tên lửa Oreshnik của Liên bang Nga tại Belarus.

“Địa điểm triển khai đã được xác định”, ông Volfovich nói, nhưng không tiết lộ số lượng hệ thống tên lửa cụ thể sẽ được triển khai.

Xem video ghi lại nhiều ánh chớp bùng lên ở thành phố Dnipro của Ukraine sau khi Liên bang Nga tuyên bố đã phóng một tên lửa đạn đạo siêu vượt âm tầm trung vào đây hôm 21/11/2024. Nguồn: X

Tới nay, tên lửa Oreshnik, mới được sử dụng một lần duy nhất vào ngày 21/11/2024 trong cuộc tấn công vào cơ sở quốc phòng Pivdenmash ở Dnipro, Ukraine.

Moskva sau đó tuyên bố đây là hành động đáp trả việc Ukraine sử dụng tên lửa đạn đạo chiến thuật lục quân (ATACMS) do Mỹ cung cấp và tên lửa hành trình tầm xa Storm Shadow của Anh để tấn công lãnh thổ Liên bang Nga.

Khi đó, tên lửa Oreshnik được phát hiện phóng từ căn cứ tên lửa đạn đạo Kapustin Yar ở vùng Astrakhan, mang theo 6 đầu đạn MIRV (đầu đạn có khả năng tấn công nhiều mục tiêu độc lập) để dập xuống khu vực mục tiêu.

Tuy nhiên, cuộc tấn công gây ra tổn thất vật chất không đáng kể, vì các đầu đạn được đánh giá là không có chất nổ. Điều này cho thấy việc sử dụng Oreshnik mang ý nghĩa cảnh cáo chính trị hơn là đạt hiệu quả quân sự thực tế.

Sau vụ phóng, ông Putin tuyên bố:“Hiện tại không có cách nào để đánh chặn loại vũ khí này. Tên lửa tấn công mục tiêu với tốc độ Mach 10 (12.300 km/h – 7.700 mph)… Chúng tôi đã sẵn sàng cho mọi tình huống. Nếu ai đó còn nghi ngờ, họ không nên”.

Báo The Kyiv Post hôm 22/11/2024 dẫn các nguồn tin quân sự Liên bang Nga cho biết tên lửa Oreshnik có tầm bắn 5.000 km (3.100 dặm), nghĩa là nếu được phóng từ lãnh thổ Liên bang Nga, nó có đủ khả năng tấn công hầu hết châu Âu và cả bờ Tây của Mỹ.

Hãng tin Reuters trích lời Anatoly Matviychuk, một chuyên gia quân sự Liên bang Nga, cho biết thêm: “Tên lửa này có thể mang theo 6 đến 8 đầu đạn, có thể là đầu đạn thường hoặc hạt nhân. Đây có lẽ là một trong những loại vũ khí có tính linh hoạt và sức mạnh vô song”.

Chuyên gia Matviychuk cũng nhắc lại tuyên bố của ông Putin:“Thiết kế MIRV cho phép nó tấn công nhiều mục tiêu với độ chính xác cao, trong khi vật liệu cấu tạo đầu đạn có thể chịu được nhiệt độ cực cao – điều này tạo ra một bước ngoặt lớn”.

Báo The kyiv Independent ngày 29/5/2025 cho biết thêm mặc dù Tổng thống Liên bang Nga Vladimir Putin tuyên bố rằng Moskva đã bắt đầu sản xuất hàng loạt tên lửa Oreshnik, nhưng một quan chức Mỹ tiết lộ rằng Moskva có thể chỉ sở hữu “một vài” tên lửa thử nghiệm loại này.

Belarus là đồng minh then chốt của Moskva, trước đó từng được báo cáo là nơi đặt vũ khí hạt nhân chiến thuật của Liên bang Nga sau khi hai nước ký thỏa thuận vào tháng 5/2023.

Ông Lukashenko từng tuyên bố vào tháng 12/2023 rằng việc chuyển giao vũ khí hạt nhân của Liên bang Nga sang Belarus đã hoàn tất vào đầu tháng 10.

Tuy nhiên, bất chấp những tuyên bố đó, ông Oleh Ivashchenko, Giám đốc Cơ quan Tnh báo đối ngoại Ukraine, cho biết trong một cuộc phỏng vấn với hãng thông tấn nhà nước Ukraine (Ukrinform) đăng ngày 26/5 rằng Belarus hiện có các hệ thống mang vũ khí hạt nhân, nhưng không có đầu đạn.

Thành Nam/Báo Tin tức và Dân tộc