Nga nắm con bài quan trọng, xung đột ở Ukraine sắp tới sẽ hết sức khốc liệt?

Trong xung đột Ukraine hiện nay, một bộ phận người phương Tây xem quân đội Nga như “hổ giấy”, không sánh được với quân đội Liên Xô thuở xưa. Theo góc nhìn này, ngành công nghiệp quốc phòng Nga hiện nay đang vận hành quá sức để duy trì đáp ứng nhu cầu của lực lượng vũ trang Nga hiện đang bị hao mòn lớn và cần nhiều năm để tái thiết.

Tuy nhiên, thực tế không hẳn như vậy. Quân đội Nga vẫn đủ sức đẩy xung đột Ukraine lên đến cao trào của vũ lực. Bất chấp các tổn thất, quân đội Nga vẫn đủ nhân lực và vật lực để giữ lãnh thổ họ đã chiếm được ở Ukraine, đồng thời đánh bật lực lượng Ukraine ra khỏi tỉnh Kursk của Nga. Không những vậy, lực lượng vũ trang Nga đang trên đà giành thêm lãnh thổ ở vùng Donbass, miền Đông Ukraine. Nga có thể đang nỗ lực “dứt điểm” trong thời gian tới.

Lính Nga và hỏa lực Nga trên mặt trận Đông Ukraine. Đồ họa: RT.

Chiến thuật lợi hại 4 mũi nhọn của Nga

Quân đội Nga đã tìm ra công thức giành thắng lợi ở Ukraine sau bao khó khăn trở ngại. Họ sử dụng nhóm quy tắc chiến thuật và chiến dịch gồm 4 thành tố để khiến lực lượng Ukraine phải chao đảo. Thứ nhất, dùng pháo binh để bắn phá đối phương, “làm mềm” mục tiêu. Thứ hai, sử dụng bom lượn chống bộ binh và xuyên phá boong-ke để phá nát từng mảng chiến hào kiên cố của Ukraine. Kế đó, Nga tung các máy bay không người lái (UAV) góc nhìn thứ nhất (FPV) dạng sợi quang học để đánh mạnh vào hậu cứ đội hình Ukraine, phá tuyến cung ứng của đối phương. Cuối cùng, Nga tung bộ binh cùng xe tăng và xe thiết giáp chở quân vào những lỗ hổng mới tạo ra trên phòng tuyến đối phương.

Nga chưa hẳn đã giành được chiến thắng giòn giã với lối đánh này. Tuy nhiên, cách đánh đó của Nga đã ngăn Ukraine đạt được bước tiến trên chiến trường, trong khi quân Nga cứ lấn dần lấn dần trên thực địa ở Donbass.

Chiến thuật trên của Nga đã ghìm chân Ukraine, cản bước các lực lượng của Kiev. Thế trận này sẽ tiếp diễn đến ít nhất khi nào Tổng thống Ukraine Zelensky thực sự kêu gọi hòa bình, chấm dứt chiến tranh.

Kế sách 4 mũi nhọn trên của Nga có thể chưa loại bỏ hoàn toàn lính Ukraine ở Nga hoặc ở vùng Donbass nhưng lại mang lại cho Nga thời gian. Chưa kể, đối với Nga, đạn pháo, bom lượn và UAV FPV đều khá rẻ, dễ mua và dễ lắp ráp. Nga có thể duy trì nguồn cung đạn dược trong nhiều tháng trời.

Người Ukraine đã nỗ lực gây nhiễu và đánh lừa các UAV và bom lượn của Nga nhưng số lượng vũ khí mà Nga triển khai là rất lớn nên nỗ lực của Ukraine cũng không thấm tháp nhiều.

Có lẽ vì vậy, Tổng thống Nga Putin vẫn chưa mặn mà thực sự với ý tưởng đình chiến.

Nga chuẩn bị có thêm lực lượng hùng hậu mới

Ngoài lính hợp đồng, Nga còn dựa vào lính nghĩa vụ để tăng viện cho các đơn vị ngoài mặt trận. Tổng thống Nga Putin mới tuyên bố ông đã cho gọi nhập ngũ đối với 160.000 công dân chủ yếu trong độ tuổi từ 20 đến 29. Lời kêu gọi này xuất hiện vào đúng giai đoạn Nga tiến hành chiến dịch mùa xuân. Ông Putin muốn có một đội quân đông tới 2,39 triệu người, trong đó có 1,5 triệu quân nhân thường trực.

Dù nhóm tân binh nghĩa vụ có thể chưa ra trận ngay, họ vẫn giúp Nga áo đảo Ukraine về mặt số lượng.

Theo nhiều nguồn tin, có tới 10.000-15.000 quân Triều Tiên trên lãnh thổ Nga. Tuy không phải là quá nhiều, lực lượng này vẫn hỗ trợ được ở mức độ nhất định cho quân Nga trong cuộc đối đầu sinh tử với Ukraine. Nhân tố Triều Tiên càng làm nghiêng cán cân lợi thế sang Nga.

Hiện nay điện Kremlin không ngần ngại đầu tư thêm tiền bạc vào xây dựng quân đội, tiếp tục sản xuất xe tăng và xe thiết giáp. Bom lượn, UAV và đạn pháo của Nga vẫn trút như mưa xuống mục tiêu Ukraine. Trong khi đó, vũ khí hạt nhân vẫn là đòn răn đe bao trùm của Nga.

Để giành được thắng lợi trên chiến trường, quân đội Nga đã phải hứng chịu thương vong nhân sự và tổn thất khí tài không hề nhỏ. Trong ngắn hạn, Nga có thể không đủ lực để tấn công thêm một nước NATO nào đó sát biên giới Nga. Những điều này khiến Mỹ và phương Tây tin rằng việc viện trợ vũ khí khí tài và đạn dược cho Ukraine không phải là điều vô ích.

Tuy nhiên, Ukraine cũng tổn thất lực lượng ở mức độ không kém. Hiện Ukraine chưa có cách gì để cho binh sĩ của họ trên tiền tuyến có thể nghỉ ngơi - đa phần trong số họ phải chiến đấu liên tục trong thời gian rất dài. Ukraine cũng phải tuyển vào quân ngũ nhiều người có tuổi, trên 40 hoặc thậm chí trên cả 50 tuổi.

Trận chiến không dễ dàng với cả hai phía

Ukraine vẫn tích cực sử dụng UAV để cản trở hoạt động điều phối của Nga trên thực địa về mặt hậu cần và chiến thuật, từ đó hạn chế nỗ lực của Nga tung thêm lượng lớn quân vào các vị trí chiến đấu.

Dmytro Zhmailo - người đứng đầu Trung tâm An ninh và hợp tác Ukraine, đánh giá rằng “Nga không có được thắng lợi quân sự lớn nào trên mặt trận nên họ muốn tạo ấn tượng về những đợt di chuyển quân lớn và lợi thế lớn”.

John Hardie - Phó Giám đốc chương trình Nga tại Quỹ Phòng vệ dân chủ, thì cho biết có “sự gia tăng tạm thời về nhịp độ tiến công” từ phía Nga nhưng những thành quả mà họ thu được chỉ ở mức tối thiểu. Ông phân tích: “Họ có thể tạo ra được một lỗ thủng trong phòng tuyến Ukraine nhưng không đủ sức để khoan sâu vào lỗ thủng đó nhằm giành một bước đột phá nhanh chóng và lớn ở cấp chiến dịch”.

Nhiều lúc Nga phải sử dụng các đơn vị bộ binh nhỏ không có sự yểm trợ của vũ khí lớn. Các tân binh Nga đôi lúc chưa được huấn luyện kỹ càng, có thể chưa đủ một tháng.

Nhưng ông Hardie cũng nhận định Nga chủ động chấp nhận như vậy nhằm duy trì áp lực lên Ukraine.

Sumy là điểm yếu tiếp theo trong thế trận Ukraine hiện nay. Vẫn có khả năng Nga sẽ đột kích vào tỉnh Đông Bắc này của Ukraine.

Hồi cuối tháng 3/2025, Tổng thống Ukraine Zelensky nói rằng quân đội Nga đang chuẩn bị cho những đợt tiến công mới ở các tỉnh Sumy và Kharkov, có thể là bắt đầu vào tháng 4 hoặc tháng 5.

Vào ngày 9/4 vừa qua, Tổng tư lệnh quân đội Ukraine Syrskyi cho rằng Nga đã mở cuộc tiến công tại các tỉnh nói trên. Bộ Tổng tham mưu Ukraine sau đó giải thích thêm rằng ông Syrskyi tuyên bố như vậy là để cập nhật về tình hình chiến trường chứ không phải là để gây hoảng sợ hoặc tạo chuyện giật gân.

Viện Nghiên cứu chiến tranh (ISW, trụ sở tại Washington) đánh giá, động thái của Nga ở Sumy cho thấy có khả năng Nga đang nỗ lực tạo một vùng đệm dọc theo biên giới nơi này và có thể bố trí pháo binh uy hiếp thành phố Sumy khiến dân chúng phải sơ tán khỏi đây.

Các nguồn tin từ Bộ Tổng tham mưu Ukraine cho biết, quân đội Ukraine đang triển khai lực lượng tăng viện trên hướng Sumy nhằm củng cố các vị trí phòng thủ của họ tại đây.

Trung Hiếu/VOV.VN tổng hợp Nguồn: NationalSecurityJournal, NewVoiceofUkraine