Nếu không có biện pháp quyết liệt, dịch tả heo châu Phi có nguy cơ tiếp tục lan rộng

Sáng 6-8, đại diện Bộ Nông nghiệp và Môi trường thông tin, bộ vừa có báo cáo gửi Thủ tướng Phạm Minh Chính và Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà về tình hình chỉ đạo, điều hành phòng chống dịch tả heo châu Phi (ASF) trên cả nước.

Theo báo cáo của Bộ Nông nghiệp và Môi trường, hiện dịch vẫn diễn biến phức tạp. Cả nước có 694 xã, phường thuộc 33 tỉnh, thành phố đang có ASF chưa qua 21 ngày. Tất cả các ổ dịch đều xuất hiện tại hộ chăn nuôi nhỏ lẻ, chưa xảy ra tại các doanh nghiệp lớn. Riêng TP Cần Thơ đã qua 21 ngày không phát sinh ổ dịch mới.

Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường Phùng Đức Tiến cho biết, dịch bệnh có xu hướng gia tăng mạnh trong 3 tuần đầu tháng 7, nhưng đã chững lại vào cuối tháng nhờ sự chỉ đạo quyết liệt từ Chính phủ, Bộ Nông nghiệp và Môi trường cùng sự vào cuộc của chính quyền các cấp, doanh nghiệp và người chăn nuôi. Dù vậy, nguy cơ bùng phát trở lại vẫn ở mức cao nếu không tiếp tục kiểm soát chặt chẽ.

Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường Phùng Đức Tiến kiểm tra điểm dịch ASF tại tỉnh Phú Thọ ngày 5-8. Ảnh: NNMT

Từ đầu năm 2025 đến nay, Bộ Nông nghiệp và Môi trường đã thành lập hơn 70 đoàn công tác đến các địa phương để kiểm tra, đôn đốc, hướng dẫn triển khai các biện pháp phòng chống dịch trên đàn vật nuôi.

“Riêng trong tháng 7, gần 40 đoàn được cử đi làm việc tại 34 tỉnh, thành phố, tập trung vào công tác chống dịch tả heo châu Phi và quản lý nhà nước về chăn nuôi - thú y theo mô hình chính quyền địa phương 2 cấp”, Thứ trưởng Phùng Đức Tiến báo cáo.

Tuy nhiên, Bộ Nông nghiệp và Môi trường cũng báo cáo nhiều tồn tại, bất cập khiến dịch bệnh tiếp tục diễn biến phức tạp. Virus ASF có khả năng tồn tại lâu ngoài môi trường, đường lây truyền phức tạp, trong khi chăn nuôi nông hộ vẫn chiếm tỷ lệ lớn và đa phần chưa áp dụng các biện pháp an toàn sinh học, chưa tiêm phòng vaccine.

Mặt khác, tại một số địa phương, chính quyền và người dân vẫn chưa nhận thức đúng mức độ nguy hiểm của dịch, chưa tuân thủ nghiêm các biện pháp phòng bệnh. Việc tổ chức tiêm phòng còn bị xem nhẹ, trong khi một số tỉnh không bố trí đủ kinh phí, thiếu lực lượng xử lý ổ dịch, thậm chí có nơi không công bố dịch theo quy định, không hỗ trợ người chăn nuôi bị thiệt hại.

Nhiều nơi dịch tả heo có nguy cơ bùng phát mạnh do chăn nuôi kiểu nông hộ

Báo cáo cũng nêu tình trạng buôn bán, vận chuyển, giết mổ heo bệnh không rõ nguồn gốc vẫn diễn ra phổ biến ở một số địa phương, kéo theo nguy cơ phát tán mầm bệnh. Việc tuyên truyền về sự nguy hiểm của ASF và lợi ích của tiêm vaccine còn hạn chế, nhất là ở cấp xã. Không ít nơi chưa xây dựng kế hoạch phòng dịch, chưa dành kinh phí phù hợp, chế tài xử lý vi phạm còn yếu, chưa đủ sức răn đe.

Theo báo cáo của Bộ Nông nghiệp và Môi trường, tỷ lệ tiêm vaccine trên heo đạt rất thấp

Trước thực trạng dịch vẫn diễn biến phức tạp, Bộ Nông nghiệp và Môi trường đề xuất Thủ tướng giao Bộ Công thương, Bộ Công an, Bộ Quốc phòng và các cơ quan liên quan phối hợp chặt chẽ trong việc tăng cường kiểm soát, giám sát dịch bệnh; xử lý nghiêm các vi phạm trong vận chuyển, buôn bán, giết mổ heo mắc bệnh.

Bộ cũng kiến nghị Thủ tướng chỉ đạo chủ tịch UBND các tỉnh, thành phố trực tiếp chỉ đạo công tác phòng chống dịch tả heo châu Phi; bố trí kinh phí phòng chống dịch và hỗ trợ người chăn nuôi bị thiệt hại; củng cố hệ thống thú y các cấp, nhất là cấp xã; kiểm soát chặt hoạt động vận chuyển, giết mổ, tiêu thụ heo.

Bộ Nông nghiệp và Môi trường cũng cảnh báo, nếu không có biện pháp quyết liệt và đồng bộ, ASF có nguy cơ tiếp tục lan rộng, gây thiệt hại lớn cho ngành chăn nuôi, ảnh hưởng đến nguồn cung thực phẩm trong thời gian tới.

PHÚC HẬU