NATO sẽ nhất trí mục tiêu chi tiêu quốc phòng 5% GDP trong thập kỷ tới

Binh sỹ tham gia cuộc tập trận của NATO tại Korzeniewo, miền Bắc Ba Lan, ngày 4/3/2024. (Ảnh: PAP/TTXVN)

Theo Reuters, ngày 15/5, Ngoại trưởng Mỹ Marco Rubio cho biết tất cả thành viên NATO sẽ nhất trí về mục tiêu chi tiêu quốc phòng tương đương 5% GDP trong thập kỷ tới.

Ông Marco Rubio đã đưa ra thông tin này trong chương trình "Hannity" của kênh Fox News.

Cùng ngày, Ngoại trưởng Đức Johann Wadephul thông báo Berlin sẽ thực hiện theo yêu cầu của Tổng thống Mỹ Donald Trump liên quan đến việc Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO) tăng mục tiêu chi tiêu quốc phòng lên 5% GDP.

Theo phóng viên TTXVN tại châu Âu, phát biểu tại một cuộc họp của liên minh quân sự ở Thổ Nhĩ Kỳ, ông Johann Wadephul cho biết Tổng Thư ký NATO Mark Rutte đã vạch ra một kế hoạch mà ông cho là cần thiết, để đạt được mục tiêu chi tiêu này và Đức ủng hộ kế hoạch này.

Tín hiệu ủng hộ của Berlin có thể gây thêm áp lực cho các đồng minh châu Âu khác nhằm đạt được thỏa thuận về chi tiêu tại Hội nghị thượng đỉnh NATO, dự kiến diễn ra ở Lahaye (Hà Lan) vào tháng tới.

Trước đó, Tổng Thư ký NATO Rutte đã đưa ra một đề xuất cho các đồng minh, cam kết chi 3,5% chi tiêu quân sự trực tiếp vào năm 2032 và thêm 1,5% chi tiêu liên quan đến an ninh nói chung. Kế hoạch tổng thể này đã nhận được sự ủng hộ của Mỹ.

Mặc dù từ chối đi vào chi tiết các cuộc thảo luận khi các Ngoại trưởng NATO đang nhóm họp gần khu nghỉ mát ven biển Antalya của Thổ Nhĩ Kỳ, nhưng ông Rutte cho biết chi tiêu mở rộng hơn cho cơ sở hạ tầng như cầu đường, cũng như các hoạt động quân cần thiết.

Ngoại trưởng Italy Antonio Tajani trong tuần này tuyên bố rằng nước này đã đạt được mục tiêu chi 2% GDP theo yêu cầu của NATO. Ông cũng ám chỉ đến việc có thể tăng ngân sách cho quốc phòng.

Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO) đã công bố tín hiệu đáng chú ý về mức gia tăng chi tiêu quân sự trong khối.

Thông báo hôm 24/4 của NATO nêu rõ trong năm 2024, có 22 trong tổng số 32 quốc gia thành viên đạt mục tiêu chi ít nhất 2% Tổng sản phẩm quốc nội (GDP) cho quốc phòng - mức tối thiểu được NATO đặt ra sau khi xung đột Nga - Ukraine bùng phát năm 2022.

Theo báo cáo thường niên của liên minh, tổng chi tiêu quốc phòng của các nước châu Âu và Canada trong năm 2024 đã tăng hơn 19% so với năm trước.

Trước đó, NATO kỳ vọng sẽ có 23 quốc gia đạt mục tiêu chi 2% GDP trong năm 2024, tăng mạnh so với năm 2014 - thời điểm chỉ có 3 thành viên (Mỹ, Hy Lạp và Anh) đáp ứng được ngưỡng này. Khi đó, NATO mới có 28 thành viên, trong khi hiện nay liên minh đã mở rộng lên 32 quốc gia.

Bức tranh chi tiêu quốc phòng của NATO vẫn còn sự phân hóa. Bên cạnh 22 quốc gia đã đạt mục tiêu 2%, vẫn còn 10 nước chưa đáp ứng được, trong đó có Bỉ với tỷ lệ 1,29% GDP trong năm 2024.

Dù vậy, Chính phủ Bỉ cam kết sẽ hoàn thành mục tiêu 2% trong năm nay, thông qua việc thành lập một quỹ quốc phòng đặc biệt. Quỹ dự kiến triển khai từ ngày 1/7, với nguồn tài trợ bằng lợi nhuận từ các khoản đầu tư công và ngân sách nhà nước, tập trung vào các khoản “đầu tư chiến lược vào công nghệ cao, đổi mới và công nghiệp” nhằm xây dựng một “hệ sinh thái quốc phòng hiện đại.”

Pháp, với tỷ lệ 2,03%, tuy đã đạt mục tiêu, nhưng vẫn thấp hơn so với Đức (2,1%) và Anh (2,33%). Một số nước chưa đạt mục tiêu như Tây Ban Nha, Canada và Italy cũng đang đẩy mạnh đầu tư quốc phòng, trong đó Tây Ban Nha vừa tuyên bố sẽ bổ sung hơn 10 tỷ euro (hơn 11 tỷ USD) trong năm 2024 để đáp ứng yêu cầu của NATO.

Về tổng giá trị tuyệt đối, Mỹ vẫn là quốc gia đóng góp lớn nhất, với chi tiêu quốc phòng chiếm tới 64% tổng ngân sách quân sự toàn khối. Tuy nhiên, xét tỷ lệ so với GDP, Mỹ đứng thứ 4 trong liên minh, sau Ba Lan, Estonia và Latvia./.

(Vietnam+)