Nâng cao hiệu quả tuyên truyền phòng ngừa ma túy cho giới trẻ qua những phiên tòa giả định
Những năm gần đây, tội phạm ma túy trên địa bàn tỉnh Thừa Thiên Huế có dấu hiệu gia tăng. Điều đáng lo, các đối tượng gây án ngày càng trẻ hóa, đối tượng gây án không chỉ là công dân trên địa bàn tỉnh mà còn sinh sống ở các vùng biên giới của tỉnh: Quảng Trị, Quảng Bình… vận chuyển ma túy từ biên giới Việt - Lào để đưa về Huế tiêu thụ. Nhiều vụ án ma túy đã được Tòa án đưa ra xét xử với bản án nghiêm minh nhưng do lợi nhuận 'khủng' từ ma túy nên nhiều đối tượng vẫn bất chấp… Nhằm tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật hiệu quả đối với mọi tầng lớp nhân dân, nhất là đoàn viên, thanh niên và học sinh, sinh viên,… gần đây, các cơ quan tố tụng trên địa bàn tỉnh đã tổ chức hàng chục phiên tòa giả định (PTGĐ).
Điển hình, ngày 9/11 vừa qua, tại phường Thủy Lương (thị xã Hương Thủy, Thừa Thiên Huế), Viện KSND thị xã Hương Thủy phối hợp Thị đoàn, Hội Luật gia thị xã, Công an phường Thủy Lương tổ chức PTGĐ vụ án "Tàng trữ trái phép chất ma túy" nhằm tuyên truyền, phòng chống tội phạm phạm ma túy.
PTGĐ được xây dựng dựa trên vụ án có thật xảy ra trên địa bàn. Theo đó, các bị cáo đều là những đối tượng có tuổi đời còn trẻ, thiếu hiểu biết pháp luật, bị Viện KSND truy tố về tội "Tàng trữ trái phép chất ma túy" quy định tại khoản 1 Điều 249 Bộ luật Hình sự. Quá trình diễn ra PTGĐ, các tình tiết trong vụ án đã thực sự lôi cuốn các đoàn viên thanh niên, học sinh, sinh viên và mọi người tham dự…
Hay mới đây, tại xã miền núi Dương Hòa (thị xã Hương Thủy) cũng diễn ra PTGĐ về phòng, chống ma túy cho hơn 200 học sinh, đoàn viên, hội viên và người dân địa phương. PTGĐ với sự tham gia đầy đủ các thành phần Chủ tọa, Hội thẩm nhân dân, Kiểm sát viên, thư ký phiên tòa, luật sư, bị cáo, người có quyền và nghĩa vụ liên quan, người làm chứng.
Tình huống PTGĐ lần này xét xử 3 bị cáo về tội "Tàng trữ trái phép chất ma túy". Các bị cáo tuổi đời còn rất trẻ đang ngồi trên ghế nhà trường, không chuyên tâm học hành. Dù biết các hành vi liên quan đến ma túy là vi phạm pháp luật. Nhưng trong quá trình ăn nhậu, để thể hiện bản thân và thỏa mãn cơn nghiện, cả 3 bị cáo đã góp tiền mua ma túy để sử dụng. Khi các bị cáo đang đi tìm nơi để sử dụng thì bị Công an thị xã Hương Thủy phát hiện và bắt quả tang…
Tương tự, trước đó, Đoàn Thanh niên Công an thị xã Hương Thủy phối hợp với VKSND thị xã Hương Thủy và Xã đoàn Thủy Phù (thị xã Hương Thủy) tổ chức PTGĐ xét xử vụ án "Tàng trữ trái phép chất ma túy". Phiên tòa thu hút hơn 600 học sinh, đoàn viên thanh niên, cán bộ công chức xã Thủy Phù. Ngay từ khi bắt đầu phiên tòa diễn ra cho đến khi HĐXX tuyên án, các em học sinh chăm chú theo dõi từng chi tiết của vụ án cũng như những nhận định của HĐXX.
Một cán bộ Công an thị xã Hương Thủy chia sẻ, khi tham dự các PTGĐ, các em học sinh có cơ hội trải nghiệm được cả lý thuyết lẫn thực tế về cách tổ chức một phiên tòa. Bên cạnh các nội dung của PTGĐ, các em học sinh, sinh viên, đoàn viên còn được xem video tuyên truyền về tình trạng tội phạm, tệ nạn ma túy hiện nay; công tác điều tra, truy tố, xét xử nghiêm minh của pháp luật đối với loại tội phạm này trong thời gian qua và được nghe báo cáo viên Công an thị xã Hương Thủy tuyên truyền về các biện pháp phòng, chống tội phạm về ma túy; cách phòng tránh ma túy học đường. Qua đó, giúp các em nâng cao hiểu biết pháp luật, ý thức chấp hành pháp luật cho đoàn viên thanh niên, góp phần đưa pháp luật vào cuộc sống.
Không chỉ ở các huyện đồng bằng, thời gian gần đây, tại 2 huyện miền núi của tỉnh Thừa Thiên Huế cũng đã diễn ra nhiều PTGĐ nhằm tuyên truyền, giáo dục phổ biến pháp luật về ma túy cho học sinh, sinh viên và người dân vùng biên giới trước các thủ đoạn tinh vi của tội phạm ma túy. Cụ thể, vừa qua, Viện KSND huyện A Lưới phối hợp TAND huyện và Công an xã A Roàng tổ chức PTGĐ tại xã A Roàng (huyện A Lưới). Phiên tòa được dựng lại đúng quy trình tố tụng một vụ án hình sự về tội "Tổ chức sử dụng, mua bán trái phép chất ma túy" với sự tham dự của hàng trăm người. Anh A Pát Trọng chia sẻ, đây là lần đầu tiên anh được tham gia một PTGĐ.
"Tình huống giả định được diễn rất chân thật, nội dung phiên tòa giúp tôi hiểu rõ hơn về quy trình tổ chức một phiên tòa và các chế tài pháp luật liên quan đến ma túy. Đặc biệt, tôi thấy các kiến thức về pháp luật tại PTGĐ rất dễ hiểu, từ đó tôi có thể nắm bắt và tuyên truyền đến người thân, gia đình và bà con hàng xóm hãy tránh xa ma túy", anh A Pát Trọng bộc bạch thêm.
Qua tham dự các PTGĐ, lãnh đạo chính quyền một số địa phương ở huyện biên giới A Lưới cho biết, PTGĐ là một trong những hình thức tuyên truyền pháp luật được các cơ quan tố tụng liên quan phối hợp, tổ chức trong thời gian qua và mang lại nhiều hiệu quả thiết thực. Đây là hình thức tuyên truyền pháp luật sinh động, thu hút sự quan tâm theo dõi của các tầng lớp nhân dân, nhất là đoàn viên, thanh niên, học sinh, sinh viên. Các vụ việc được tái hiện trong PTGĐ vừa có tác dụng răn đe, vừa giúp người tham dự hiểu thêm các quy định pháp luật, từ đó nâng cao ý thức chấp hành pháp luật, đặc biệt là các em học sinh.
Lãnh đạo Viện KSND tỉnh Thừa Thiên Huế thông tin thêm, để tuyên truyền, giáo dục pháp luật cho người dân, thời gian qua Viện KSND 2 cấp đã triển khai nhiều mô hình tuyên truyền phát luật như: qua mạng xã hội, zalo, facebook, lồng ghép các buổi sinh hoạt đoàn và đặc biệt là tổ chức các PTGĐ tại các trường học, khu dân cư. Thông qua các hoạt động này, giúp người dân, nhất là học sinh, sinh viên tiếp cận pháp luật một cách trực quan, sinh động để hiểu thêm về pháp luật.
Thời gian tới, các cơ quan tố tụng tiếp tục thực hiện tuyên truyền pháp luật bằng hình thức PTGĐ tại các khu dân cư, trường học với những tình tiết, nội dung phù hợp với từng vùng miền, độ tuổi. Việc nhân rộng các PTGĐ được xem là cách làm thiết thực mang lại hiệu quả giáo dục, răn đe cao đối với thanh, thiếu niên. Từ đó, góp phần nâng cao ý thức chấp hành pháp luật trong giới trẻ, góp phần đảm bảo an ninh, trật tự trên địa bàn.