Nâng cao hiệu quả trong nuôi ngao

Vùng nuôi ngao xã Hải Lộc (Hậu Lộc).

Phát huy lợi thế vùng triều, người dân ở các xã Đa Lộc, Minh Lộc, Hải Lộc (Hậu Lộc) đã cải tạo bãi bồi thả nuôi 570ha ngao. Với năng suất bình quân 16 tấn/ha/năm, sản lượng nuôi ngao hàng năm của huyện đạt khoảng 9.000 tấn. Theo tính toán của người nuôi, mỗi ha ngao trừ chi phí cho lợi nhuận khoảng 250 triệu đồng. Hiện nay, diện tích nuôi ngao của huyện Hậu Lộc và Nga Sơn là một trong các vùng thu hoạch nhuyễn thể 2 mảnh vỏ của Việt Nam được phép xuất khẩu vào thị trường các nước EU. Hàng năm, ngành nông nghiệp tỉnh Thanh Hóa đã tổ chức tập huấn về chương trình kiểm soát vệ sinh, an toàn thực phẩm trong thu hoạch nhuyễn thể 2 mảnh vỏ cho các thành viên tổ kiểm soát của các xã ven biển, hộ nuôi, thu gom, nuôi lưu, sơ chế, chế biến ngao. Đồng thời, thường xuyên kiểm tra, đôn đốc hướng dẫn các tổ kiểm soát thu hoạch nhuyễn thể 2 mảnh vỏ trên vùng thu hoạch Hậu Lộc - Nga Sơn thực hiện nghiêm quy trình giám sát an toàn thực phẩm trong thu hoạch. Bên cạnh đó, UBND tỉnh cũng cho phép Hội Sản xuất và Kinh doanh ngao huyện Hậu Lộc được sử dụng địa danh “Hậu Lộc” để đăng ký nhãn hiệu tập thể “Ngao Hậu Lộc”.

Để chủ động mùa vụ thả giống, Hội Sản xuất và Kinh doanh ngao huyện Hậu Lộc đã tổ chức hướng dẫn hội viên làm vệ sinh mặt bãi, bổ sung cát cho những bãi có nhiều bùn. Khi triều rút cạn người dân dùng bừa hoặc cào xới tơi bề mặt bãi khoảng 5 - 10cm. Với các vùng có thời gian nuôi trên 3 vụ, chất hữu cơ lắng đọng người dân tăng lần cày xới lên 5 - 6 lần so với bình thường để ngao con dễ dàng chui xuống sâu, tránh hiện tượng ngao bị cuốn trôi.

Theo ông Nguyễn Đức Dục (xã Đa Lộc, huyện Hậu Lộc), thời vụ thả giống thích hợp nhất là từ tháng 10 đến tháng 11 âm lịch năm trước, sang tháng 5 âm lịch năm sau bắt đầu cho thu hoạch. "Hiện ngao nuôi đang phát triển, chúng tôi thường xuyên kiểm tra, tu bổ lại hệ thống đăng chắn để chống thoát ngao khi thủy triều dâng cao. Đồng thời, đánh luống cùng hướng với dòng chảy của nước thủy triều khi lên xuống và giữ nước, tạo độ ẩm cho bãi nuôi khi mùa hè tới" - ông Dục cho biết.

Hiện toàn tỉnh có 1.000ha vùng triều nuôi ngao tập trung tại các huyện Hậu Lộc, Nga Sơn, Quảng Xương, Hoằng Hóa và thị xã Nghi Sơn... với sản lượng hàng năm khoảng 16.000 tấn. Nhằm hạn chế thấp nhất rủi ro xảy ra, Sở Nông nghiệp và Môi trường khuyến cáo người dân không tổ chức nuôi ngao trên những diện tích không đủ điều kiện về yêu cầu kỹ thuật như: bãi nuôi quá cao, thời gian phơi bãi trên 8 giờ/ngày; bãi bùn quá dầy; bãi nuôi thuộc phạm vi trồng rừng bảo vệ đê biển hoặc đã thuộc quy hoạch trồng rừng khác, bãi thuộc vùng nước dành cho tàu thuyền qua lại...

Theo Trưởng Phòng Nuôi trồng, Chi cục Thủy sản (Sở Nông nghiệp và Môi trường) Nguyễn Xuân Hưng: Hàng năm, bước vào vụ nuôi mới người dân không nên thả giống vào thời điểm thời tiết không thuận lợi và sử dụng con giống có nguồn gốc, kiểm dịch theo quy định. Đến kỳ ngao nuôi đạt cỡ thu hoạch từ 50 con đến 70 con/kg, người dân cần khẩn trương thu hoạch tránh thiệt hại xảy ra khi điều kiện thời tiết không thuận lợi. Những diện tích ngao chưa đạt cỡ thu hoạch người dân chủ động san thưa không để mật độ nuôi quá dày. Cùng với đó, người nuôi thường xuyên vệ sinh, san phẳng mặt bãi nuôi, khơi thông các vùng nước đọng, gia cố vệ sinh lưới vây tạo sự thông thoáng cho nước triều lên xuống; thu gom ngao chết trên bãi và xử lý đúng quy định tránh làm ô nhiễm môi trường. Đồng thời, theo dõi chặt chẽ biến động của thời tiết và môi trường nước, khi phát hiện ngao nuôi có dấu hiệu bất thường hoặc bị chết rải rác, người nuôi thông báo ngay cho các cơ quan chức năng đến lấy mẫu kiểm tra và hướng dẫn biện pháp xử lý, khắc phục kịp thời. Các địa phương ven biển thường xuyên kiểm tra và ngăn chặn các nguồn gây ô nhiễm môi trường nước làm ảnh hưởng đến vùng nuôi ngao.

Ngao nuôi được ngành nông nghiệp xác định là một trong những sản phẩm chủ lực của tỉnh, vì vậy các địa phương ven biển đang tích cực phát triển chuỗi liên kết nuôi và tiêu thụ ngao; đầu tư cơ sở hạ tầng vùng nuôi ngao, nâng cao chất lượng con giống; mở rộng vùng nuôi ngao bền vững được chứng nhận theo tiêu chuẩn. Bên cạnh đó, các ngành có liên quan của tỉnh thường xuyên thực hiện quan trắc, cảnh báo môi trường, phòng chống dịch bệnh, giám sát đảm bảo an toàn thực phẩm môi trường nuôi, sản phẩm ngao nuôi và truy xuất nguồn gốc phục vụ chế biến và xuất khẩu.

Bài và ảnh: Lê Hợi