Nâng cao hiệu quả tiếp nhận tin báo, tố giác tội phạm ở cơ sở

Công an xã Nha Bích tổ chức cho các chủ cơ sở kinh doanh dịch vụ ký cam kết thực hiện chấp hành pháp luật. Ảnh: Trần Danh

Để tháo gỡ khó khăn, vướng mắc này, Viện Kiểm sát nhân dân (VKSND) khu vực 2, tỉnh Đồng Nai vừa tổ chức Hội nghị chuyên đề Thực trạng và giải pháp nâng cao chất lượng công tác kiểm sát việc tiếp nhận, giải quyết tố giác, tin báo về tội phạm, kiến nghị khởi tố và thi hành án hình sự đối với cấp xã trên địa bàn tỉnh.

Còn khó khăn, bất cập

Phát biểu tại hội nghị chuyên đề nói trên, Viện trưởng VKSND tỉnh Đồng Nai Nguyễn Quốc Hân cho rằng: Công tác kiểm sát việc tiếp nhận, giải quyết tố giác, tin báo về tội phạm, kiến nghị khởi tố đối với cấp xã là lĩnh vực công tác rất quan trọng, có ảnh hưởng trực tiếp đến quyền con người, quyền công dân, đến an ninh, trật tự tại cơ sở.

Theo Viện trưởng VKSND tỉnh Nguyễn Quốc Hân: Từ thực tiễn kiểm sát tại địa phương cho thấy, bên cạnh những kết quả đạt được, công tác tiếp nhận, giải quyết tố giác, tin báo về tội phạm và thi hành án hình sự ở cấp xã hiện nay vẫn còn không ít khó khăn, bất cập. Trong đó, việc tiếp nhận, xử lý tin báo của lực lượng công an xã đôi khi còn thiếu chặt chẽ, chưa đảm bảo đúng thời hạn luật định. Một số lãnh đạo địa phương do lần đầu tiếp xúc công việc nên còn lúng túng.

Cùng trao đổi về vấn đề này, ông Đoàn Văn Hùng, Phó Viện trưởng VKSND khu vực 2, cho rằng: Qua công tác kiểm sát thực tế cho thấy, đa số các xã chưa cập nhật đầy đủ thông tin về kết quả xử lý tin báo vào sổ trực ban, sổ tiếp nhận phân loại tin báo. Một số điều tra viên, cán bộ điều tra còn thiếu kinh nghiệm thực tiễn... nên khi được phân công thụ lý, giải quyết còn lúng túng, thụ động, thiếu định hướng điều tra.

Đặc biệt, theo ông Đoàn Văn Hùng, một thực tế cho thấy, tại một số xã, cán bộ công an cùng một lúc vừa phải tiếp nhận, giải quyết tố giác, tin báo về tội phạm vừa phải thực hiện công tác nghiệp vụ cơ bản, điều tra xử lý tội phạm... Do đó, việc thực hiện công tác điều tra, kiểm tra, xác minh vụ việc hình sự chưa đáp ứng được yêu cầu.

Trong khi đó, Thiếu tá Lê Huy Thông, Trưởng Công an xã Long Thành, cho biết: Kể từ ngày 1-3-2025, khi kết thúc hoạt động công an cấp huyện, vai trò, trách nhiệm của công an cấp xã cũng được đặt nặng hơn. Việc tiếp nhận, xử lý tin báo, kiến nghị khởi tố đối với các vụ việc, vụ án hình sự còn gặp nhiều khó khăn. Đặc biệt, công tác giám định ban đầu để thực hiện việc tạm giữ đối tượng trong các vụ việc liên quan đến các vụ: trộm cắp tài sản, ma túy... còn gặp khó khăn.

Trước thực tế này, các cơ quan chức năng có thẩm quyền cần có giải pháp, thống nhất, tháo gỡ để việc tiếp nhận, xử lý tố giác, tin báo của lực lượng công an cơ sở được thực hiện một cách đảm bảo, đúng quy định pháp luật.

Đảm bảo tiếp nhận tin báo, tố giác tội phạm ngay từ cơ sở

Ông Doãn Cao Sơn, Trưởng phòng 2 VKSND tỉnh, cho biết: Để đảm bảo các quy định về tiếp nhận, xác minh và xử lý tố giác, tin báo về tội phạm ở cấp xã, các quy định pháp luật đã được điều chỉnh phù hợp với tổ chức mới. Trong đó, chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn của công an cấp huyện sẽ được điều chỉnh sang công an cấp xã, công an tỉnh.

Theo ông Doãn Cao Sơn, để thực hiện nội dung này, Bộ Công an đã ban hành nhiều văn bản hướng dẫn về việc tiếp nhận, phân loại, xử lý tố giác, tin báo tội phạm của công an cấp xã, trước khi hồ sơ được chuyển lên công an cấp tỉnh.

Với những quy định mới, nhiệm vụ, quyền hạn điều tra viên là trưởng hoặc phó trưởng công an cấp xã rất lớn, tương đương với nhiệm vụ, quyền hạn của thủ trưởng cơ quan cảnh sát điều tra công an cấp huyện trước đây.

Trong đó, trách nhiệm của điều tra viên là trưởng công an cấp xã phải tổ chức, chỉ đạo, hướng dẫn, kiểm tra hoạt động điều tra đối với điều tra viên, cán bộ điều tra bố trí tại công an cấp xã do mình quản lý.

Phó Viện trưởng VKSND khu vực 2 Đoàn Văn Hùng cho rằng: Để nâng cao chất lượng công tác tiếp nhận, giải quyết nguồn tin tội phạm, tích cực đấu tranh phòng, chống tội phạm, các cấp ủy Đảng cấp xã cần chú trọng tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công an xã trong công tác này. Trong đó, phải tăng cường tập huấn đối với công an cấp xã về tiếp nhận tố giác, tin báo về tội phạm, kỹ năng xử lý thông tin ban đầu đối với tố giác, tin báo.

Đối với ngành kiểm sát, tăng cường công tác quản lý, chỉ đạo điều hành, phân công cán bộ, kiểm sát viên có năng lực, trình độ thực hiện công tác này; tăng cường công tác kiểm tra, hướng dẫn, kịp thời phát hiện những thiếu sót của cán bộ, kiểm sát viên trong quá trình thực hiện nhiệm vụ để khắc phục kịp thời.

Những vấn đề mà đại diện các đơn vị đặt ra tại hội nghị chuyên đề cho thấy, công tác tiếp nhận tin báo, tố giác tội phạm ở công an cấp xã giữ vai trò đặc biệt quan trọng trong bảo đảm an ninh trật tự. Tuy còn nhiều khó khăn nhưng với sự quan tâm đầu tư của Nhà nước, sự chủ động của lực lượng công an và sự chung sức của nhân dân, những hạn chế nêu trên hoàn toàn có thể tháo gỡ.

Đây không chỉ là nhiệm vụ riêng của công an cấp xã, mà là trách nhiệm chung của toàn xã hội. Khi người dân trở thành “tai mắt” tin cậy, cơ quan chức năng xử lý tin báo minh bạch, nhanh chóng và hiệu quả sẽ góp phần tạo môi trường sống an toàn, lành mạnh ngay tại địa bàn cơ sở.

Trần Danh