Nạn nhân của siêu lừa Madoff nhận lại gần đủ số tiền đã mất

Bernie Madoff ra tòa vào năm 2009 - Ảnh: Getty.

Đã 15 năm trôi qua kể từ khi nhà chức trách Mỹ khép lại vụ án lừa đảo theo mô hình kim tự tháp (Ponzi scheme) khổng lồ của siêu lừa Bernie Madoff. Hiện tại, Bộ Tư pháp Mỹ (DOJ) đang hoàn tất việc hoàn trả tài sản cho hàng chục nghìn nạn nhân trong vụ lừa đảo gây chấn động thế giới này.

Ngày 30/12, DOJ cho biết đã bắt đầu đợt giải ngân thứ 10, cũng là đợt cuối cùng, để hoàn lại cho nhà đầu tư số tài sản tịch thu được trong vụ Madoff. Có tất cả 40.930 nạn nhân được xác định trong vụ này - vụ lừa đảo Ponzi lớn nhất được biết đến trong lịch sử thế giới.

Số tiền 131,4 triệu USD sẽ được hoàn trả về tay các nạn nhân của Madoff trong đợt hoàn tiền cuối cùng này, nâng tổng số tiền được trả lại lên 4,3 tỷ USD. Điều này có nghĩa là các nạn nhân của vụ lừa đảo lấy lại được khoảng 93,7% số tiền bị mất.

“Quy mô và độ phức tạp chưa từng có tiền lệ của quy trình giảm tội cho Madoff đã cho thấy sức mạnh của việc tịch thu tài sản đã mất để trả lại cho các nạn nhân”, ông Brent Wible - người đứng đầu bộ phận hình sự của DOJ - phát biểu.

Đợt hoàn trả tài sản cuối cùng này diễn ra chỉ vài tuần trước ngày tròn 16 năm Madoff bị cơ quan chức năng bắt giữ. Nhà tài chính trở thành “siêu lừa” này đã được giao nộp cho nhà chức trách bởi chính các con trai của ông - những người cũng làm trong công ty Bernard L. Madoff Investment Securities LLC của Madoff.

Trong cuộc xét xử vào năm 2009, Madoff nhận 11 tội danh và thừa nhận đã sử dụng công ty quản lý tài sản của mình để thiết lập một chương trình Ponzi khổng lồ nhằm làm giàu bất chính cho bản thân, gia đình và một số người khác trong 4 thập kỷ. Phương pháp của kiểu lừa đảo Ponzi là dùng lãi suất cao để thu hút nhà đầu tư, rồi dùng tiền của nhà đầu tư đến sau để trả cho người đến trước, thay vì mang đi đầu tư để sinh lời như đã cam kết.

Hơn 40.000 nạn nhân trong vụ án Madoff nằm ở 127 quốc gia và vùng lãnh thổ trên thế giới. Trong số họ, có nhiều nhân vật nổi tiếng như nam diễn viên Kevin Bacon, đạo diễn Steven Spielberg và người dẫn chương trình truyền hình Larry King.

Madoff bị tòa kết án 150 năm tù giam và đã qua đời trong một nhà tù liên bang ở North Carolina vào tháng 4/2021. Gần một năm trước khi chết, Madoff từ chối đề nghị của nhà chức trách muốn phóng thích ông khỏi tù vì lý do nhân đạo do ông mắc căn bệnh thận không thể chữa trị.

Khi vụ lừa đảo của Madoff mới được phanh phui, cơ quan công tố ước tính tổng số thiệt hại mà siêu lừa này gây ra lên tới 65 tỷ USD. Nhưng con số ước tính đã giảm mạnh sau khi nhà chức trách trừ đi số tiền không có trên thực tế là các khoản lãi đầu tư và tiền lãi mà Madoff “vẽ” ra để khiến khách hàng tin là có thật.

Cơ quan chức năng đã thành lập một quỹ có tên Madoff Victim Fund để thu hồi số tiền bị lừa và hoàn trả về tay các nạn nhân - công việc đã được triển khai trong 16 năm qua.

Trong số 4,3 tỷ USD mà quỹ này đã thu hồi và giải ngân, có 2,2 tỷ USD thu hồi từ Jeffry Picower - một nhà đầu tư và cũng là người hưởng lợi lớn nhất từ vụ lừa đảo của Madoff. Ông này đã chết vào năm 2009. Một khoản 1,7 tỷ USD được thu hồi theo một thỏa thuận với ngân hàng JPMorgan Chase Bank. Số còn lại được thu hồi từ nhà đầu tư Carl Shapiro và gia đình của ông này, cũng như từ Madoff và người thân của ông ta.

Điệp Vũ