Nam thanh niên 30 tuổi tiên lượng nặng sau khi ăn tiết canh và những điều nhất định nên biết về món ăn 'khoái khẩu' này
Sau 3 ngày ăn tiết canh, bệnh nhân được đưa đến viện trong tình trạng rất nặng, nhiễm khuẩn huyết và suy đa cơ quan. Tiên lượng hiện tại rất dè dặt.
Nguy kịch sau khi ăn tiết canh
Thông tin từ Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới Trung ương cho biết, các bác sĩ đơn vị này đang điều trị cho một bệnh nhân nam 30 tuổi (trú tại Hải Phòng) trong tình trạng nguy kịch nghi do nhiễm vi khuẩn liên cầu lợn sau khi ăn tiết canh.
Theo đó, 3 ngày trước khi nhập viện, bệnh nhân có ăn tiết canh lợn. Buổi tối trước khi được phát hiện, bệnh nhân vẫn gọi điện thoại về nhà nhưng không ai bắt máy. Đến sáng hôm sau, khi phá cửa vào phòng, người thân thấy anh trong tình trạng lơ mơ, tím tái toàn thân, tiêu chảy kèm máu nên lập tức được đưa đi cấp cứu.
Tại cơ sở y tế ban đầu, bệnh nhân được ghi nhận tụt huyết áp nghiêm trọng, chỉ còn 60/40 mmHg – dấu hiệu cho thấy sốc tuần hoàn nặng. Dù đã được truyền dịch và dùng thuốc vận mạch để nâng huyết áp, nhưng bệnh nhân không đáp ứng.

Bệnh nhân đang được điều trị tích cực tại bệnh viện. Ảnh: BVCC.
Các bác sĩ chẩn đoán bệnh nhân rơi vào tình trạng sốc nhiễm trùng khi máu không đủ để nuôi dưỡng các cơ quan quan trọng như não, tim, gan và thận, có thể dẫn đến suy đa tạng và tử vong nếu không xử trí kịp thời. Bệnh nhân nhanh chóng được chuyển tuyến khẩn cấp đến Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới Trung ương trong tình trạng nguy kịch.
Tại đây, bệnh nhân được hồi sức tích cực, lọc máu, thở máy và theo dõi chặt chẽ các chỉ số huyết động, đông máu. Các bác sĩ cũng đang chờ kết quả cấy máu để xác định chính xác nguyên nhân gây bệnh.
ThS.BS Lê Sơn Việt – Khoa Cấp cứu, Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới Trung ương cho biết: Bệnh nhân nhập viện trong tình trạng rất nặng. Ngoài huyết áp tụt sâu, bệnh nhân còn bị rối loạn đông máu nặng với xuất huyết nhiều nơi như mũi, miệng, dạ dày và dưới da.
Đặc biệt, xuất hiện các ban hoại tử, những vùng da thâm tím, phù nề, đau nhức do vi khuẩn liên cầu lợn tấn công trực tiếp vào mạch máu gây hoại tử mô. Ban hoại tử đang lan rộng ở tứ chi, kèm theo xuất huyết dưới da, làm tăng nguy cơ hoại tử diện rộng, nhiễm khuẩn huyết và suy đa cơ quan. Tiên lượng hiện tại rất dè dặt.
Điều đáng nói, đây không phải là trường hợp hiếm gặp họa do ăn tiết canh. Trước đó, tại nhiều bệnh viện cũng tiếp nhận không ít bệnh nhân phải nhập viện sau khi ăn tiết canh, thậm chí có trường hợp tử vong vì món "khoái khẩu" này. Đơn cử, ngay tại Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới Trung ương, vào tháng 9/2024, đơn vị này cũng tiếp nhận một bệnh nhân mắc liên cầu lợn sau khi ăn tiết canh.
Bệnh nhân là nam, 27 tuổi được chuyển từ tuyến dưới lên trong tình trang an thần thở máy, trên người nhiều ban xuất huyết hoại tử rải rác toàn thân, tập trung nhiều vùng mặt, đầu chi. Theo lời kể người nhà, ngày mùng 1 âm lịch, bệnh nhân cùng một người khác có ăn tiết canh lợn ngoài quán để… lấy may. Sau khi về nhà, bệnh nhân xuất hiện mệt mỏi, đau người. Đến đêm, bệnh nhân xuất hiện sốt rét run không rõ nhiệt độ.
Sáng hôm sau, người nhà phát hiện bệnh nhân trong tình trạng hôn mê, gọi hỏi không đáp ứng, tím tái toàn thân nên lập tức đưa đi cấp cứu. Tại bệnh viện, bệnh nhân được chẩn đoán: Nhiễm khuẩn huyết – viêm màng não theo dõi do liên cầu lợn.
Đau lòng hơn là trường hợp một người đàn ông 50 tuổi (quê Nam Định cũ, nay là Ninh Bình) tử vong sau khi mổ lợn và ăn liên hoan tất niên dịp cuối năm cùng bạn bè. Những trường hợp này là hồi chuông cảnh báo về những hệ lụy nghiêm trọng của tiết canh đối với sức khỏe con người, người dân không nên chủ quan.
Ăn tiết canh đối diện với những nguy cơ nào?
Theo ThS.BS Phạm Văn Phúc, Phó Trưởng khoa Hồi sức tích cực, Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới Trung ương, hiện nay, tại một số nơi vẫn có quan niệm rằng ăn tiết canh đầu tháng sẽ đem lại may mắn (vì tiết canh có màu đỏ), điều này là không đúng.

Ăn tiết canh tiềm ẩn nhiều nguy cơ gây hại cho sức khỏe con người. Ảnh minh họa.
Cùng với đó, nhiều chuyên gia đã từng nhận định, quan niệm ăn tiết canh có giá trị dinh dưỡng cao hoặc "bổ máu" là một sai lầm. Ngược lại, trong tiết canh lại tiềm ẩn rất nhiều nguy cơ gây hại cho sức khỏe.
Cụ thể, tiết canh là món ăn được chế biến từ máu sống nên không thể tiêu diệt hết vi khuẩn, ký sinh trùng, nhất là máu của lợn, gà, vịt, dê... đang nhiễm bệnh. Vì vậy, vi khuẩn từ tiết canh khi vào cơ thể hoàn toàn có thể gây bệnh cho con người.
Một số nguy cơ khi ăn tiết canh:
Nhiễm ký sinh trùng: Tiết canh thường được lấy từ tiết động vật tươi sống. Đây là một trong các nguyên nhân chính khiến nhiều bệnh nhân bị nhiễm giun sán. Theo đó, trứng giun sán vào trong cơ thể phát triển thành ấu trùng.
Ấu trùng sán lợn có khả năng xuyên qua niêm mạc đường tiêu hóa, cư trú ở nhiều bộ phận. Đặc biệt, ấu trùng sán chui lên não làm tổ, khiến người bệnh có biểu hiện đau đầu, buồn nôn, nôn, có thể có các cơn co giật kiểu động kinh.
Nhiễm liên cầu lợn: Đây là bệnh này lây truyền trực tiếp sang người chủ yếu qua đường tiêu hóa do ăn thịt lợn và các sản phẩm từ lợn bệnh hay lợn mang mầm bệnh chưa nấu chín (như tiết canh, nem chua, nem chạo...) hoặc tiếp xúc từ các tổn thương trên da trong quá trình giết mổ lợn bệnh.
Liên cầu khuẩn lợn là tác nhân gây bệnh viêm phổi, viêm màng não, nhiễm trùng huyết, viêm khớp ở lợn. Tuy nhiên vi khuẩn có thể cư trú ở đường hô hấp trên (mũi, họng), đường sinh dục và tiêu hóa của lợn khỏe mạnh. Ở người, liên cầu khuẩn lợn gây bệnh cảnh nhiễm trùng nặng, đe dọa tính mạng như: viêm màng não, nhiễm trùng huyết, viêm khớp…
Đáng chú ý, theo các bác sĩ, nhiễm trùng liên cầu khuẩn lợn mặc dù được điều trị, tỷ lệ tử vong chung cho các thể bệnh là 17%. Trường hợp bệnh nhân đã có biểu hiện sốc nhiễm khuẩn, tỷ lệ tử vong rất cao lên đến 60- 80%.

Những điều cần biết về bệnh liên cầu khuẩn lợn ở người. Ảnh: N.Mai.
Phòng ngừa nguy cơ mắc bệnh bằng cách nào?
Để phòng ngừa nguy cơ mắc bệnh, các chuyên gia khuyến cáo, người dân chỉ ăn các món ăn từ gia súc, gia cầm đã được nấu chín. Tuyệt đối không thịt gia súc, gia cầm chết. Không ăn các món ăn tái sống như gỏi, nem chua, nem chạo, đặc biệt là tiết canh.
Cùng với đó, cần sử dụng các phương tiện phòng hộ, rửa tay bằng xà phòng trước và sau khi chăm sóc, giết mổ, chế biến thịt. Khi có vết thương hở không nên giết mổ lợn hoặc chế biến thịt tươi sống. Vệ sinh các đồ dùng giết mổ, chế biến hay dụng cụ nhà bếp ngay sau khi sử dụng...
Trong trường hợp sau khi ăn tiết canh hoặc các món tái, nếu thấy dấu hiệu của cơ thể như: Sốt nóng, sốt lạnh, tiêu chảy, đau đầu, ù tai, cứng gáy, tri giác lơ mơ, hoại tử trên da... cần đến ngay bệnh viện gần nhất để xét nghiệm và điều trị kịp thời, tránh biến chứng nguy hiểm đến tính mạng.