Năm 2025: Bước chuyển trong cải cách thể chế và chính sách thuế

Bộ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Văn Thắng phát biểu chỉ đạo tại Hội nghị

Số thu ngân sách từ thuế vượt mốc 2 triệu tỷ đồng

Với sự chỉ đạo quyết liệt của Đảng, Chính phủ, Bộ Tài chính và quyết tâm cao đảm bảo nguồn lực cho phát triển kinh tế - xã hội, toàn ngành Thuế đã tập trung rà soát nguồn thu, đôn đốc các khoản thu vào ngân sách nhà nước (NSNN). Tính đến ngày 14/12/2025, số thu do cơ quan thuế quản lý đã đạt mốc 2.150 nghìn tỷ đồng, vượt 25% dự toán, hoàn thành nhiệm vụ thu theo chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ. Đây là những cột mốc quan trọng, ghi nhận cho sự nỗ lực không ngừng của ngành Thuế. Ước thu đến ngày 31/12/2025 sẽ đạt 2.236.900 tỷ đồng, vượt 30,1% dự toán Quốc hội giao, tăng 27,6% so với năm 2024; trong đó thu nội địa đạt 2.189.600 tỷ đồng, chiếm tỷ trọng 98% tổng thu, vượt 31,4% dự toán, tăng 29,3% so với cùng kỳ năm 2024.

34/34 địa phương đều đánh giá hoàn thành vượt mức dự toán thu NSNN được giao. Đây là lần đầu tiên số thu do cơ quan thuế quản lý vượt mốc 2 triệu tỷ đồng, đánh dấu bước trưởng thành vượt bậc về quy mô nguồn thu sau 80 năm xây dựng và phát triển. Trong đó, TP. Hà Nội thu cán mốc 631 nghìn tỷ, vượt 32,1% dự toán; TP. Hồ Chí Minh thu cán mốc 606 nghìn tỷ, vượt 20,8% dự toán.

Ngoài dấu ấn năm 2025, giai đoạn 2021 - 2025 là một chặng đường nhiều biến động, thách thức nhưng cũng là giai đoạn ngành Thuế nỗ lực đổi mới toàn diện, hiện đại hóa quản lý thuế, từ đó từng bước khẳng định vai trò và vị thế trong nền kinh tế với tổng thu NSNN ước đạt 9,754 triệu tỷ đồng vượt 17,5% mục tiêu Quốc hội giao; tỷ lệ huy động vào NSNN bình quân đạt khoảng 18,5%/GDP. Tốc độ tăng thu hàng năm ước đạt 10,8%/năm. Trong đó, tổng thu do cơ quan thuế quản lý giai đoạn 2021-2025 ước đạt trên 8,4 triệu tỷ đồng, chiếm 86,1% tổng thu NSNN, gấp 1,5 lần so với giai đoạn 2016-2020, gấp 2,5 lần so giai đoạn 2011-2015; tốc độ tăng thu bình quân 11,5%.

Năm 2025 đánh dấu bước chuyển quan trọng trong cải cách thể chế và chính sách thuế. Nổi bật là việc nghiên cứu, soạn thảo và trình Quốc hội thông qua Luật Quản lý thuế (sửa đổi). Với 9 chương, 53 điều, Luật hướng tới đổi mới toàn diện công tác quản lý thuế theo hướng hiện đại, dựa trên quản lý rủi ro, tăng cường tuân thủ tự nguyện, quản lý hiệu quả kinh tế số, thương mại điện tử và xóa bỏ thuế khoán đối với hộ kinh doanh, đồng thời đẩy mạnh hiện đại hóa thủ tục hành chính và ứng dụng CNTT.

Bên cạnh đó, trong năm 2025, ngành Thuế đã hoàn thành xây dựng khối lượng văn bản quy phạm pháp luật lớn với 9 Nghị định và 4 Thông tư, đồng thời phối hợp với các đơn vị thuộc Bộ xây dựng các luật thuế quan trọng.

Đặc biệt, với Chiến dịch “60 ngày cao điểm chuyển đổi mô hình từ thuế khoán sang kê khai đối với hộ kinh doanh” được triển khai đồng loạt trên toàn quốc với nhiều giải pháp quyết liệt: tăng cường tuyên truyền, hỗ trợ trực tiếp; thiết lập đường dây nóng 24/7; huy động sự tham gia của các hiệp hội, doanh nghiệp công nghệ, đại lý thuế trong hỗ trợ hộ kinh doanh… tạo sự lan tỏa mạnh mẽ trong cộng đồng hộ, cá nhân kinh doanh, chuẩn bị cho lộ trình xóa bỏ thuế khoán từ ngày 1/1/2026 theo chủ trương của Đảng và Nhà nước. Qua đó, đã nhận được sự đồng tình hưởng ứng của các hộ, cá nhân kinh doanh và chuẩn bị sẵn sàng cho công tác chuyển đổi từ thuế khoán sang kê khai kể từ 1/1/2026. Đặc biệt, đã có hơn 18,3 nghìn hộ kinh doanh nộp thuế khoán tự nguyện chuyển đổi sang phương pháp kê khai trước thời điểm 1/1/2026, hơn 3,2 nghìn hộ kinh doanh chuyển lên mô hình doanh nghiệp.

Cục trưởng Cục Thuế Mai Xuân Thành phát biểu tại Hội nghị

Chuyển đổi số tạo nền tảng quản lý thuế hiện đại

Phát biểu tại Hội nghị, ông Nguyễn Văn Thắng, Bộ trưởng Bộ Tài chính đánh giá cao chương trình cao điểm 60 ngày đêm chuyển đổi từ thuế khoán sang cơ chế tự khai, với phương châm "đi từng ngõ, gõ từng hộ". Đây là chương trình có ý nghĩa rất lớn, được Chính phủ và Thủ tướng Chính phủ đặc biệt quan tâm. Thực tiễn triển khai cho thấy chương trình đã tạo chuyển biến rõ nét trong nhận thức và hành động của hộ kinh doanh, góp phần nâng cao tính minh bạch, công bằng trong thực hiện nghĩa vụ thuế.

Bên cạnh những kết quả tích cực, Bộ trưởng Nguyễn Văn Thắng cũng thẳng thắn chỉ ra một số tồn tại, hạn chế. Theo đó, vẫn còn tình trạng người nộp thuế chưa chấp hành nghiêm pháp luật; các hành vi mua bán hóa đơn, gian lận thuế diễn biến phức tạp; nợ thuế có xu hướng tăng, chủ yếu liên quan đến các khoản thu từ đất; và vẫn còn một bộ phận cán bộ chưa đáp ứng yêu cầu về kỷ luật, kỷ cương công vụ.

Cùng với những khó khăn này, Bộ trưởng Nguyễn Văn Thắng nhận định, năm 2026 và giai đoạn tới, ngành thuế sẽ tiếp tục đối mặt 2 thách thức lớn. Cụ thể, kinh tế thế giới còn nhiều biến động khó lường, ảnh hưởng đến tăng trưởng và thu ngân sách nhà nước. Bên cạnh đó, các hành vi vi phạm pháp luật thuế diễn biến phức tạp, xuất hiện nhiều phương thức mới.

Định hướng nhiệm vụ thời gian tới, lãnh đạo Bộ Tài chính đề nghị ngành thuế tập trung thực hiện 8 nhóm nhiệm vụ trọng tâm, trong đó nhấn mạnh: Hoàn thiện thể chế quản lý thuế; phấn đấu hoàn thành vượt dự toán thu ngân sách năm 2026; tăng cường chống thất thu, gian lận hóa đơn và hoàn thuế; đẩy mạnh chuyển đổi số toàn diện; nâng cao chất lượng phục vụ người nộp thuế; cơ cấu lại đội ngũ cán bộ theo hướng tinh gọn, chuyên nghiệp; siết chặt kỷ luật, kỷ cương; thực hành tiết kiệm, chống lãng phí.

Ngành Thuế sẽ tiếp tục hiện đại hóa công tác quản lý thuế dựa trên ứng dụng AI và quản lý dữ liệu, hướng tới trình độ quản lý thuế tiên tiến

Thay mặt toàn ngành, ông Mai Xuân Thành, Cục trưởng Cục Thuế khẳng định tiếp thu các chỉ đạo và cho rằng, đây sẽ là kim chỉ nam để ngành Thuế xây dựng các giải pháp và kế hoạch hành động trong thời gian tới.

Bước sang năm mới, yêu cầu đặt ra với ngành Thuế là rất lớn. Toàn ngành sẽ nghiêm túc quán triệt các chủ trương của Đảng, Nhà nước; triển khai đồng bộ, quyết liệt các nhiệm vụ công tác thuế; phân công, phân nhiệm rõ ràng đến từng cấp lãnh đạo và từng cán bộ.

Cục trưởng Cục Thuế cũng thẳng thắn nhìn nhận, bên cạnh thành tích, vẫn còn những hạn chế trong năng lực quản lý, điều hành và chuyên môn của một bộ phận cán bộ; vẫn còn tình trạng vi phạm pháp luật. Những điểm yếu này cần được làm rõ nguyên nhân và có giải pháp khắc phục kịp thời.

"Với tinh thần đoàn kết - kỷ luật - đổi mới - vươn lên, ngành Thuế cam kết triển khai quyết liệt, đồng bộ các nhiệm vụ, phấn đấu hoàn thành và vượt mức dự toán thu ngân sách được giao. Đồng thời, ngành sẽ tiếp tục hiện đại hóa công tác quản lý thuế dựa trên ứng dụng AI và quản lý dữ liệu, hướng tới trình độ quản lý thuế tiên tiến, trong đó đề án tái cấu trúc hệ thống công nghệ thông tin sẽ tạo ra những thay đổi mang tính đột phá trong thời gian tới", người đứng đầu ngành thuế nhấn mạnh.

Hương Giang