Mỹ yêu cầu Panama chấm dứt ảnh hưởng của Trung Quốc đối với kênh đào

Sau cuộc hội đàm với Ngoại trưởng Rubio tại thành phố Panama, ông Mulino cho biết ông sẽ xem xét lại các thỏa thuận liên quan đến Trung Quốc và các doanh nghiệp Trung Quốc. Ông cũng nhấn mạnh rằng chủ quyền của Panama đối với kênh đào không phải là vấn đề có thể đàm phán. Ông cũng cam kết hợp tác chặt chẽ hơn với Mỹ trong vấn đề di cư.

Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Mỹ Tammy Bruce tuyên bố ông Rubio đã chuyển thông điệp của Tổng thống Donald Trump rằng sự hiện diện của Trung Quốc, đặc biệt là thông qua công ty CK Hutchison Holdings của Hồng Kông đang vận hành hai cảng gần kênh đào, là một mối đe dọa và vi phạm hiệp ước Mỹ - Panama.

"Ngoại trưởng Rubio đã nêu rõ rằng tình trạng này không thể chấp nhận được và nếu không có thay đổi ngay lập tức, Mỹ sẽ thực hiện các biện pháp cần thiết để bảo vệ quyền lợi của mình theo hiệp ước", bà Bruce nhấn mạnh.

Ngoại trưởng Mỹ Marco Rubio gặp Tổng thống Panama Jose Raul Mulino vào ngày 2/2. Ảnh: X/SecRubio

Kể từ khi trở lại Nhà Trắng, ông Trump đã nhiều lần tuyên bố rằng Trung Quốc kiểm soát kênh đào Panama và đe dọa sẽ giành lại quyền kiểm soát tuyến đường thủy này.

Hôm 2/2, ông Trump nhấn mạnh Panama đã vi phạm thỏa thuận. "Trung Quốc đang điều hành kênh đào Panama. Kênh đào này lẽ ra phải thuộc về Panama nhưng họ đã vi phạm thỏa thuận, và chúng tôi sẽ giành lại, nếu không một điều gì đó rất lớn sẽ xảy ra", ông Trump phát biểu với báo giới.

Ngoại trưởng Rubio, người có lập trường cứng rắn với Trung Quốc trong thời gian làm Thượng nghị sĩ, cảnh báo rằng Trung Quốc có thể lợi dụng các cảng gần kênh đào để phong tỏa tuyến đường quan trọng này trong trường hợp xảy ra xung đột với Mỹ.

Về phía Panama, Tổng thống Mulino cho biết ông sẽ xem xét một số dự án liên quan đến Trung Quốc, trong đó có hợp đồng 25 năm được gia hạn năm 2021 cho CK Hutchison Holdings vận hành các cảng ở hai đầu kênh đào. Ông nhấn mạnh rằng hợp đồng này sẽ được đánh giá lại thông qua một cuộc kiểm toán.

Trung Quốc bác bỏ các cáo buộc của Mỹ, khẳng định họ không tham gia vào việc vận hành kênh đào và tôn trọng chủ quyền của Panama. "Trung Quốc chưa bao giờ can thiệp vào hoạt động của kênh đào Panama", người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Mao Ninh tuyên bố, đồng thời nhấn mạnh rằng Bắc Kinh coi đây là "tuyến đường thủy quốc tế trung lập vĩnh viễn".

Ngọc Ánh (theo Reuters, Guardian, WP)