Mỹ tạm dừng đóng góp tài chính cho WTO

Chính quyền Mỹ đang rút lui khỏi các tổ chức toàn cầu mà họ cho là trái ngược với chính sách “Nước Mỹ trên hết”. Mỹ có kế hoạch rút khỏi một số tổ chức, chẳng hạn như Tổ chức Y tế Thế giới và đã cắt giảm đóng góp cho những tổ chức khác như một phần của quá trình xem xét rộng rãi về chi tiêu của liên bang.

WTO đã bị cản trở bởi động thái của Mỹ vào năm 2019 trong nhiệm kỳ đầu tiên của Tổng thống Donald Trump, khiến hệ thống giải quyết tranh chấp quan trọng của WTO chỉ hoạt động một phần. Washington đã cáo buộc Cơ quan Phúc thẩm WTO lạm quyền trong các tranh chấp thương mại.

Cơ quan giám sát thương mại có trụ sở tại Geneva có ngân sách 205 triệu franc Thụy Sĩ (232,06 triệu đô la) vào năm 2024. Theo các tài liệu công khai của WTO, Mỹ đóng góp khoảng 11% trong số đó dựa trên hệ thống phí tương ứng với thị phần thương mại toàn cầu của nước này.

Một đại biểu Mỹ đã phát biểu tại cuộc họp về ngân sách của WTO vào ngày 4/3 rằng các khoản thanh toán của nước này cho ngân sách năm 2024 và 2025 đã bị tạm dừng trong khi chờ xem xét các khoản đóng góp cho các tổ chức quốc tế và nước này sẽ thông báo kết quả cho WTO vào một ngày chưa xác định.

Một nguồn tin thương mại khác cho biết WTO đang đưa ra “Kế hoạch B” trong trường hợp tạm dừng tài trợ kéo dài, mà không giải thích thêm.

Các nguồn tin đều yêu cầu bảo mật vì cuộc họp ngân sách diễn ra riêng tư và việc tạm dừng tài trợ của Mỹ chưa được công bố chính thức.

Người phát ngôn của Bộ Ngoại giao cho biết tháng trước Tổng thống Mỹ đã ký một sắc lệnh hành pháp chỉ đạo Ngoại trưởng Marco Rubio xem xét trong vòng 180 ngày tất cả các tổ chức quốc tế mà Mỹ là thành viên “để xác định xem chúng có trái với lợi ích của Mỹ hay không”.

Người phát ngôn cho biết: “Việc tài trợ cho WTO, cùng với các tổ chức quốc tế khác, hiện đang được xem xét”.

Người phát ngôn của WTO Ismaila Dieng cho biết các khoản đóng góp của Mỹ đã được thực hiện nhưng “bị ảnh hưởng do việc tạm dừng mọi khoản thanh toán cho các cơ quan quốc tế”.

Theo một tài liệu của WTO được đánh dấu là “hạn chế”, tính đến cuối tháng 12/2024, Mỹ đã nợ 22,7 triệu franc Thụy Sĩ (25,70 triệu đô la).

Theo quy định của WTO, bất kỳ thành viên nào không nộp phí sau hơn một năm sẽ phải chịu “biện pháp hành chính” - một loạt các bước trừng phạt ngày càng nghiêm ngặt hơn nếu phí không được thanh toán trong thời gian dài.

Người phát ngôn của WTO Dieng xác nhận đã thông báo cho các thành viên WTO rằng Mỹ hiện đang “nợ quá hạn loại 1”, cùng với các quốc gia khác.

Ông cho biết: “Các thành viên WTO vẫn có trách nhiệm thực hiện các hậu quả liên quan đến tình trạng nợ đọng”.

Theo tài liệu hạn chế của WTO, tính đến cuối năm 2024, các quốc gia thành viên khác gồm Bolivia, Cộng hòa Dân chủ Congo, Djibouti, Gabon và Gambia - nằm trong danh mục đó.

Báo cáo cho thấy tổng số tiền đóng góp còn nợ là 38,4 triệu franc Thụy Sĩ, bao gồm các khoản phí chưa thanh toán từ năm 2024 trở về trước.

TD (theo Reuters)