Mỹ siết việc cấp thị thực du học

Một quan chức Mỹ ngày 27-5 cho biết động thái này chỉ mang tính tạm thời, với mục đích mở rộng kiểm tra hoạt động trên mạng xã hội của du học sinh và không áp dụng cho những ứng viên đã có lịch phỏng vấn xin thị thực.

Kiểm tra kỹ mạng xã hội

Theo hãng tin AP, trong công điện của Ngoại trưởng Marco Rubio, Bộ Ngoại giao Mỹ dự kiến ban hành hướng dẫn về việc mở rộng kiểm tra mạng xã hội. "Có hiệu lực ngay lập tức, để chuẩn bị cho việc mở rộng sàng lọc và thẩm định mạng xã hội bắt buộc, các bộ phận lãnh sự quán không nên bổ sung bất kỳ lịch hẹn nào về thị thực du học hoặc trao đổi văn hóa nào (loại F, M và J) cho đến khi hướng dẫn được ban hành" - công điện nêu rõ. Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Tammy Bruce cũng xác nhận Mỹ sẽ sử dụng mọi nguồn lực có sẵn để thẩm định những người nộp đơn xin thị thực.

Việc trì hoãn lịch hẹn phỏng vấn thị thực du học kéo dài có thể gây chậm trễ, làm gián đoạn kế hoạch nhập học mùa hè và mùa thu của sinh viên đại học, trường nội trú hoặc chương trình trao đổi. Học sinh, viên Việt Nam có ý định đến Mỹ học tập cũng không tránh khỏi bị tác động.

Nhóm học sinh, sinh viên này thường đã tốt nghiệp THPT hoặc chọn học chương trình liên kết quốc tế 2 giai đoạn (giai đoạn 2 chuyển tiếp sang học tại đại học ở Mỹ). Chị Phạm Minh Phương (ngục quận 12, TP HCM) có dự định cho con gái đi du học Mỹ trong năm sau.

"Tôi không biết việc tạm dừng này sẽ kéo dài bao lâu. Nếu không an tâm, gia đình tôi buộc phải chọn quốc gia khác để con gái du học" - chị Phương bày tỏ với phóng viên Báo Người Lao Động.

Học sinh tìm hiểu chương trình liên kết quốc tế tại Trường ĐH Quốc tế - ĐHQG TP HCM. Ảnh: HUY LÂN

Ở bậc đại học, cả nước có hơn 400 chương trình liên kết đào tạo với nước ngoài, trong đó Mỹ xếp thứ 2 với 59 chương trình. Trường ĐH Quốc tế - ĐHQG TP HCM cho biết trường hiện có 20 chương trình liên kết với nước ngoài, bao gồm với các trường đại học của Mỹ. Trong hợp tác đã được ký kết, có chương trình sinh viên học hoàn toàn tại Việt Nam nhưng cũng có chương trình sinh viên học giai đoạn 2 tại trường đối tác ở Mỹ.

PGS-TS Đinh Đức Anh Vũ, Phó Hiệu trưởng Trường ĐH Quốc tế, thông tin vào tháng 9 tới, trường sẽ có nhóm sinh viên sang Mỹ để học giai đoạn 2. "Nếu việc ngừng cấp thị thực sinh viên mới kéo dài, trường sẽ đàm phán lại với trường đối tác tại Mỹ để chuyển sang hình thức học online với đại học Mỹ hoặc học hoàn toàn tại Việt Nam" - PGS Vũ nói.

Trường ĐH Công nghiệp TP HCM có chương trình liên kết đào tạo với Angelo State University (ASU) của Mỹ, trong đó sinh viên học 2 năm đầu tại Trường ĐH Công nghiệp TP HCM và 2 năm sau học tại ASU. Mỗi năm có 2 đợt, vào tháng 2 và tháng 8, những sinh viên đủ điều kiện sẽ sang Mỹ học giai đoạn 2.

Chỉ mang tính tạm thời?

Bà Natella Svistunova, Tùy viên Văn hóa của Tổng Lãnh sự quán Mỹ tại TP HCM, cho biết khoảng 30.000 sinh viên Việt Nam đang học tập tại Mỹ - xếp thứ 6 trên toàn cầu và đứng số 1 tại khu vực Đông Nam Á về số lượng sinh viên học tập tại Mỹ.

Trước thông tin từ phía Mỹ, các chuyên gia tư vấn du học trong nước cho rằng không nên quá lo lắng. TS Nguyễn Trung Nhân, Trưởng Phòng Đào tạo Trường ĐH Công nghiệp TP HCM, nhận định việc chính quyền Mỹ xem xét dừng cấp thị thực sinh viên chỉ là biện pháp tạm thời để giải quyết vấn đề minh bạch thông tin sinh viên quốc tế. Theo ông, Mỹ cần sinh viên quốc tế để tăng thu ngân sách cũng như tận dụng nguồn chất xám từ sinh viên quốc tế để phát triển khoa học - công nghệ.

Ông Nguyễn Văn Minh Tiến, Giám đốc Tổ chức Giáo dục BGG, cho biết việc kiểm tra mạng xã hội và các trang thông tin cá nhân của người nộp hồ sơ xin thị thực đã có từ trước và hiện Mỹ siết chặt hơn để giảm thiểu rủi ro về an ninh, chính trị của quốc gia này. Theo ông Tiến, chính quyền Mỹ đang rà soát các hồ sơ đã được cấp và có thể thu hồi thị thực đối với những trường hợp bị đánh giá tiêu cực. Sau giai đoạn rà soát, việc cấp thị thực dự kiến được nối lại.

Lãm rõ hơn vấn đề, ThS Nguyễn Phương Thảo, Phó Viện trưởng Viện Đào tạo Quốc tế - Trường ĐH Công nghệ TP HCM, chỉ ra trước đây khi xét duyệt thị thực du học, Mỹ thường tập trung vào các yếu tố như học thuật, năng lực tài chính và nhân thân. Việc chính quyền hiện nay kiểm tra thêm các hoạt động trên mạng xã hội là để đánh giá các tương tác của ứng viên có mang tính tiêu cực, phản bác hay ảnh hưởng đến văn hóa và an ninh của Mỹ hay không.

Theo các chuyên gia, không riêng Mỹ mà một số quốc gia khác cũng đang siết chặt tương tự. Do đó, việc giữ gìn hình ảnh cá nhân trên mạng xã hội là vô cùng quan trọng đối với bất kỳ ai có ý định du học, du lịch hay làm việc ở nước ngoài.

XUÂN MAI - HUY LÂN - HUẾ XUÂN