Mỹ, Guatemala, Honduras ra thông báo bất nhất về việc tiếp nhận người di cư

Người di cư tại Chiquimula, Guatemala. Ảnh: THX/TTXVN

Thông tin của phía Mỹ được đưa ra trong ngày cuối cùng của chuyến công du Trung Mỹ của Bộ trưởng Noem. Bà cho biết các thỏa thuận này mở rộng nỗ lực của chính quyền Tổng thống Donald Trump nhằm tăng tính linh hoạt trong chính sách di cư, cho phép Mỹ không chỉ hồi hương người di cư về nước mà còn có thể chuyển họ đến các nước thứ 3 được coi là an toàn. Bà cho biết các thỏa thuận đã được đàm phán trong nhiều tháng, trong bối cảnh Mỹ tác động để 2 quốc gia Trung Mỹ cùng tham gia cơ chế mới. Bộ trưởng nhấn mạnh “Mỹ không nên là lựa chọn di cư duy nhất” và “điều quan trọng là người tị nạn được đưa đến nơi an toàn và được bảo vệ khỏi những mối đe dọa”.

Bộ trưởng Noem thừa nhận đây là thỏa thuận “khó thực hiện về mặt chính trị” đối với chính phủ các nước nói trên, khi cả hai đều có nguồn lực hạn chế và gặp nhiều khó khăn trong việc vận động dư luận ủng hộ việc tiếp nhận người xin tị nạn từ nơi khác. Ngoài ra, động thái này có thể làm dấy lên lo ngại về việc chính phủ hai nước đang hỗ trợ chính quyền Tổng thống Trump siết chặt hệ thống tị nạn của Mỹ.

Tuy nhiên, trái ngược với những gì Mỹ tuyên bố, Văn phòng truyền thông Tổng thống Guatemala khẳng định nước này không ký bất kỳ thỏa thuận nào liên quan đến nhập cư trong chuyến thăm của Bộ trưởng Noem, đồng thời nhấn mạnh Guatemala chỉ tiếp nhận người di cư Trung Mỹ bị Mỹ trục xuất trong thời gian quá cảnh để hồi hương.

Về phía Honduras, ông Wilson Paz, Giám đốc cơ quan Di trú nước này, đã bác bỏ việc có bất kỳ thỏa thuận như vậy được ký kết, trong khi Bộ Ngoại giao Honduras chưa phản hồi yêu cầu bình luận của báo giới

Trước đó, trong nhiệm kỳ đầu của Tổng thống Trump, Mỹ từng ký các thỏa thuận “quốc gia thứ 3 an toàn” với Honduras, El Salvador và Guatemala, cho phép Mỹ tuyên bố một số người xin tị nạn không đủ điều kiện nộp hồ sơ tại Mỹ và chuyển họ đến các nước này. Mỹ cũng có thỏa thuận tương tự với Canada từ năm 2002. Vào thời điểm đó, cả 3 quốc gia Trung Mỹ đều đang chứng kiến làn sóng các công dân của mình tìm đường sang Mỹ do bạo lực và thiếu cơ hội kinh tế, trong khi hệ thống tị nạn ở những nước này gần như không đủ nguồn lực vận hành.

*Trong diễn biến liên quan, Bộ Quốc phòng Mỹ cũng đang mở rộng khu vực quân sự hóa dọc biên giới phía Nam, nơi binh sĩ được phép tạm giữ những người vượt biên trái phép để chờ truy tố liên bang với cáo buộc xâm nhập khu vực quốc phòng.

Không quân Mỹ ngày 25/6 thông báo sẽ bổ sung đoạn biên giới dài 400km tại bang Texas vào vùng quốc phòng, trong bối cảnh quân đội tăng cường hiện diện theo tuyên bố tình trạng khẩn cấp quốc gia của Tổng thống Trump. Một quan chức Lầu Năm Góc ngày 26/6 cũng cho biết Hải quân Mỹ được yêu cầu thành lập một khu vực quốc phòng mới tại biên giới, song chưa có thêm thông tin chi tiết.

Trên cơ sở các thông báo, khu vực quân sự mới sẽ bao gồm cả phần đất liền và sông nước, nằm dọc theo sông Rio Grande – ranh giới tự nhiên giữa Mỹ và Mexico. Khu vực này trải dài qua 2 hạt của bang Texas và chạy qua các thành phố như Brownsville và McAllen. Theo thông báo, khu vực này sẽ được coi là phần mở rộng của căn cứ quân sự San Antonio, với các biển cảnh báo cấm xâm nhập sẽ được lắp đặt ngay lập tức.

Động thái này diễn ra sau khi khoảng 4.000 binh sĩ Vệ binh Quốc gia và 700 lính thủy đánh bộ được điều động đến Los Angeles (bang California) để hỗ trợ thực thi luật nhập cư trong bối cảnh biểu tình phản đối chính sách cứng rắn của Tổng thống Trump. Việc triển khai quân đội đang đặt ra câu hỏi pháp lý liên quan đến Đạo luật Posse Comitatus, theo đó hạn chế việc sử dụng quân đội liên bang trong các hoạt động thực thi pháp luật dân sự trên lãnh thổ nước Mỹ.

Hoàng Châu (TTXVN)