Mỹ định nâng thuế lên hàng châu Âu, lo ngại suy thoái gia tăng

Động thái này đánh dấu một bước leo thang mới trong cuộc chiến thương mại toàn cầu, vốn đang gây chao đảo thị trường tài chính và làm gia tăng lo ngại về nguy cơ suy thoái kinh tế.

Lo ngại suy thoái gia tăng khi Mỹ có ý định áp thêm thuế lên hàng hóa châu Âu

Ngay sau thông tin trên, thị trường chứng khoán đã ghi nhận sự sụt giảm mạnh. Giới đầu tư lo ngại rằng Tổng thống Trump sẽ thực hiện các biện pháp cứng rắn hơn nhằm dựng lên các rào cản thương mại xung quanh thị trường tiêu dùng hàng đầu thế giới.

Chỉ số S&P 500, thước đo chuẩn cho thị trường chứng khoán Mỹ, đã giảm hơn 10% so với mức đỉnh đạt được vào tháng trước, chính thức xác nhận giai đoạn điều chỉnh.

Nguyên nhân của lời "đe dọa" này xuất phát từ kế hoạch của Liên minh châu Âu (EU) về việc áp thuế đối với rượu whisky và các sản phẩm khác của Mỹ từ tháng tới. Động thái này được EU đưa ra nhằm đáp trả việc Mỹ áp đặt mức thuế 25% lên mặt hàng thép và nhôm nhập khẩu từ châu Âu.

Ủy ban châu Âu chưa đưa ra bình luận chính thức nào về vấn đề này.

Canada, quốc gia láng giềng và đồng minh thân thiết của Mỹ, đồng thời là nhà cung cấp nhôm lớn nhất cho Mỹ, cũng đã công bố các biện pháp trả đũa đối với thuế kim loại của Tổng thống Trump và đệ đơn kiện lên Tổ chức Thương mại Thế giới (WTO).

Các cuộc đàm phán giữa các quan chức Mỹ và Canada trong ngày thứ Năm vừa qua đã không mang lại kết quả khả quan.

Kể từ khi trở lại Nhà Trắng vào tháng 1/2025, Tổng thống Trump đã liên tục đưa ra các lời đe dọa về việc áp đặt các biện pháp trừng phạt thương mại. Mặc dù vậy, nhiều biện pháp trong số đó đã bị trì hoãn.

Trong cuộc gặp với Tổng thư ký NATO Mark Rutte tại Phòng Bầu dục vào cuối ngày thứ Năm, Tổng thống Trump khẳng định ông sẽ không rút lại các mức thuế đáp trả đã tuyên bố, dự kiến có hiệu lực từ ngày 1/4 tới, đối với tất cả các đối tác thương mại.

"Chúng ta đã bị lợi dụng trong nhiều năm và điều đó sẽ không tiếp diễn", Tổng thống Trump tuyên bố.

Rượu và đồ uống có cồn đang trở thành một điểm nóng trong cuộc chiến thương mại đang leo thang. Một số nhà bán lẻ Canada đã ngừng bán rượu bourbon Mỹ để phản đối, trong bối cảnh quan hệ song phương đang trở nên căng thẳng và Tổng thống Trump còn đưa ra lời đe dọa sáp nhập Canada.

Trong một diễn biến khác, Bộ trưởng Thương mại Mỹ Howard Lutnick đã có cuộc gặp với Bộ trưởng Tài chính Canada Dominic LeBlanc và Thủ hiến bang Ontario Doug Ford để thảo luận về thuế kim loại, cũng như các vấn đề kinh tế và an ninh quốc gia. Sau cuộc gặp, Thủ hiến Ford cho biết cuộc thảo luận diễn ra rất hiệu quả và hai bên đã nhất trí sẽ có cuộc gặp tiếp theo vào tuần tới.

Bộ trưởng LeBlanc khẳng định Canada sẽ không đàm phán lại các điều khoản liên quan đến ngành sữa trong Hiệp định Thương mại Mỹ-Mexico-Canada (USMCA), một yêu cầu mà Tổng thống Trump đã nhiều lần đưa ra. Tuy nhiên, vấn đề này không được thảo luận trong cuộc gặp với Bộ trưởng Lutnick.

Bộ trưởng LeBlanc cũng bày tỏ quan ngại về việc áp đặt thuế quan vào thời điểm trước khi xem xét lại USMCA.

Các biện pháp trả đũa được đề xuất của EU, trị giá 26 tỷ euro (tương đương 28,31 tỷ USD), chủ yếu nhắm vào các sản phẩm mang tính biểu tượng, như chỉ nha khoa và áo choàng tắm. Tuy nhiên, mức thuế 50% được đề xuất đối với rượu bourbon Mỹ sẽ gây ra tác động đáng kể cho ngành công nghiệp này, vốn đã chứng kiến sự tăng trưởng xuất khẩu ổn định sau khi Mỹ dỡ bỏ các mức thuế do chính Tổng thống Trump áp đặt trong nhiệm kỳ trước.

Theo Hội đồng Rượu mạnh Chưng cất Mỹ, EU chiếm khoảng 40% tổng kim ngạch xuất khẩu rượu mạnh của Mỹ trong năm 2023. Ngược lại, Mỹ chiếm 31% kim ngạch xuất khẩu rượu vang và rượu mạnh của EU, theo số liệu của Eurostat.

Mức thuế 200% mà Tổng thống Trump đề xuất sẽ tạo thêm khó khăn cho các nhà sản xuất như Pernod Ricard (EPA:PERP), vốn đã phải cắt giảm dự báo doanh thu do thuế quan mà Trung Quốc áp đặt vào năm ngoái.

Các ngành công nghiệp kêu gọi đàm phán thay vì trả đũa thuế quan

Các đại diện ngành công nghiệp ở cả hai bờ Đại Tây Dương đã lên tiếng kêu gọi giới lãnh đạo nỗ lực giảm căng thẳng. Tổ chức SpiritsEurope, đại diện cho ngành công nghiệp đồ uống có cồn, đã kêu gọi chấm dứt chuỗi trả đũa ăn miếng, trả miếng.

Tổng thống Trump cho rằng thuế quan là cần thiết để phục hồi các ngành công nghiệp Mỹ đã suy yếu do quá trình toàn cầu hóa. Bộ trưởng Tài chính Scott Bessent cho biết chính quyền của ông Trump không lo ngại về sự biến động của Phố Wall, vì họ đang tập trung vào quá trình chuyển đổi dài hạn của nền kinh tế Mỹ.

Ông Bessent cũng cảnh báo rằng EU sẽ chịu thiệt hại lớn hơn trong cuộc chiến thương mại, do sự phụ thuộc lớn hơn vào xuất khẩu sang Mỹ.

Hàng loạt lời "đe dọa" từ Tổng thống Trump đã khiến các nhà đầu tư, doanh nghiệp và người tiêu dùng hoang mang. Các nhà sản xuất máy bay, cà phê, quần áo, ô tô và thực phẩm đóng gói đang phải gấp rút đánh giá lại hoạt động kinh doanh của mình, do hành động của Tổng thống Trump có thể ảnh hưởng đến chuỗi cung ứng toàn cầu.

Ngay cả Tesla, công ty thuộc sở hữu của Elon Musk, một cố vấn của Tổng thống Trump, cũng cảnh báo rằng cuộc chiến thương mại có thể khiến họ trở thành mục tiêu của thuế quan trả đũa.

Một số chuyên gia kinh tế cho rằng tình trạng bất ổn này đang đe dọa sức khỏe của nền kinh tế Mỹ và làm tăng nguy cơ suy thoái. Một cuộc khảo sát của Reuters/Ipsos cho thấy 70% người Mỹ lo ngại thuế quan của Tổng thống Trump sẽ làm tăng giá cả hàng hóa.

Tổng thống Trump cho rằng thuế quan đối với rượu sẽ hỗ trợ các nhà sản xuất trong nước. Tuy nhiên, các nhà nhập khẩu và phân phối của Mỹ cho biết điều này sẽ dẫn đến giảm doanh số, sa thải và đóng cửa doanh nghiệp.

Đại Hùng