Mỹ đang làm gì sau kế hoạch liên tiếp phóng Minuteman III?

Tên lửa chiến lược Minuteman trong hầm phóng.

Sự sẵn sàng của Mỹ

Các nhà quan sát quân sự nói với hãng Rossiyskaya Gazeta rằng các cuộc thử nghiệm diễn ra trong bối cảnh căng thẳng gia tăng giữa Nga và NATO vì cuộc chiến ủy nhiệm đang leo thang ở Ukraine, nhưng có lẽ không đáng lo ngại.

Bộ Tư lệnh Lực lượng Vũ trụ Mỹ đã công bố kế hoạch phóng hai ICBM Minuteman III không vũ trang vào ngày 4 và 6 tháng Sáu.

Các tên lửa nhìn chung đáng tin cậy nhưng đã lỗi thời, phục vụ cho lực lượng hạt nhân chiến lược của quân đội Mỹ từ những năm 1970, đang chờ được thay thế thông qua chương trình ICBM Sentinel, sau này dự kiến sẽ bắt đầu đi vào hoạt động vào giữa những năm 2030.

Trong khi chờ đợi, Minuteman III sẽ vẫn là xương sống và ngựa thồ của lực lượng răn đe chiến lược phóng từ mặt đất của Mỹ.

"Các cuộc phóng thử theo lịch trình, được công bố vào ngày 30 tháng 5, trước quyết định của ông Biden dỡ bỏ các hạn chế đối với các cuộc tấn công của Ukraine vào bên trong lãnh thổ Nga bằng tên lửa tầm xa do Mỹ và NATO cung cấp, không liên quan gì đến các sự kiện thế giới", Đại tá Chris Cruz, Chỉ huy lực lượng Thử nghiệm và Đánh giá vũ khí thuộc Quân đội Mỹ cho biết.

Cuộc thử nghiệm ngày 4 tháng 6 ban đầu dự kiến diễn ra vào tháng 2, nhưng đã bị hoãn lại sau khi Lực lượng Không quân phải "dừng phóng một cách an toàn" cuộc thử nghiệm Minuteman III vào tháng 11 sau khi phát hiện một sự bất thường không xác định.

Theo Đại tá Cruz, đối với vụ phóng vào ngày 6 tháng 6, nó đã được lên lịch vào ngày đó, vì vậy, việc tiến hành cả hai vụ phóng trong khi tất cả các nhân sự cần thiết đều có mặt tại chỗ là điều hợp lý.

Theo Bộ chỉ huy tấn công toàn cầu, các cuộc thử nghiệm nhằm mục đích chứng minh sự sẵn sàng của lực lượng hạt nhân Mỹ và mang lại niềm tin vào khả năng sát thương cũng như hiệu quả của khả năng răn đe hạt nhân của quốc gia.

Tên lửa đáng tin cậy nhưng đã cũ

"Minuteman III là một hệ thống tên lửa rất đáng tin cậy, ngay cả khi nó đã cũ", Đại tá quân đội Mỹ đã nghỉ hưu và nhà quan sát các vấn đề quân sự và quốc tế Earl Rasmussen nói.

Khi được hỏi liệu các cuộc thử nghiệm tên lửa sắp tới có liên quan gì đến cuộc khủng hoảng ở Ukraine hay không, Rasmussen cho biết ông tin rằng trong trường hợp này, thực sự không nên có gì liên quan đến nó dựa trên các sự kiện hiện tại.

"Đã có hơn 300 lần phóng thử nghiệm Minuteman III trong 50 năm qua. Vì vậy, đó là điều diễn ra định kỳ và là một bài tập rèn luyện thông thường", người quan sát nói.

Liên quan đến cuộc thử nghiệm buộc phải hủy vào tháng 11, có một số điều có thể đã xảy ra sai sót, theo ước tính của cựu quân nhân.

"Minuteman là hệ thống tên lửa loại ba tầng. Giai đoạn đầu tiên, khi nó được phóng ra, dường như đã không đi theo quỹ đạo dự kiến, và sau đó họ đã quyết định kích hoạt chế độ tự hủy vì lý do an toàn", chuyên gia Rasmussen nhớ lại.

Theo quan điểm của ông, nguyên nhân thất bại có thể có rất nhiều thứ. Có khả năng nhiên liệu tên lửa đã cũ hoặc Bộ chỉ huy tấn công toàn cầu đang thử một cái gì đó mới, có lẽ cả một quỹ đạo nữa.

Aleksei Borzenko, một nhà báo quân sự kỳ cựu người Nga nhìn chung đồng tình với đánh giá của ông Rasmussen.

"Tôi nghĩ Mỹ đang tiến hành kiểm tra tên lửa mang đầu đạn hạt nhân của mình. Thực tế là họ đã không tiến hành bất kỳ cuộc thử nghiệm nào trong một thời gian dài", học giả Borzenko nói, đồng thời nhắc lại rằng Nga thử tên lửa chiến lược trung bình một hoặc hai lần một năm để đảm bảo tính sẵn sàng.

Người Mỹ đã ngồi trên những gì họ có. Nhiều tên lửa trong số này đã rất cũ và sự phát triển này đã có từ những năm 70 và 80. Vì vậy, họ chỉ muốn thử nghiệm tên lửa này và từng bước hiện đại hóa lực lượng hạt nhân bằng tên lửa mới.

Thực tế là công nghệ tên lửa ngày nay là một trong những lĩnh vực khó khăn nhất khi nói đến việc cải thiện sức mạnh quân đội", người quan sát nói, đề cập đến tình trạng của Minuteman III trong quân đội Mỹ hiện nay.

"Công nghệ phải được phát triển không ngừng. Đây là công nghệ rất phức tạp", ông Borzenko nói đồng thời nhấn mạnh: "Nhiều nhiệm vụ liên quan đến nhiều hướng song song khác nhau trong quá trình sản xuất những tên lửa này, hệ thống dẫn đường của chúng, gắn với vệ tinh, thiết bị điều khiển chuyến bay của tên lửa và rất nhiều thứ phụ trợ".

Khi được hỏi liệu Nga có nên lo ngại về các vụ phóng tên lửa hay không, học giả Borzenko cho biết câu trả lời là có, ít nhất ở một mức độ nào đó, vì điều đó có nghĩa là người Mỹ đã quay trở lại lĩnh vực mà họ đã không mày mò trong một thời gian dài và bắt đầu hiện đại hóa kho vũ khí của họ.

Ông Borzenko nhấn mạnh: "Ở giai đoạn hiện tại, ngành tên lửa chiến lược của Mỹ đang tụt hậu so với Nga, bởi vì chúng tôi đã làm việc trong lĩnh vực này trong một thời gian dài và chưa có thất bại nào, với tất cả các vụ phóng mới nhất cho thấy tên lửa của chúng tôi hoạt động hoàn hảo".

Theo Dmitry Stefanovich từ Viện Kinh tế Thế giới và Quan hệ Quốc tế thuộc Viện Hàn lâm Khoa học Nga có trụ sở tại Moscow, toàn bộ cuộc tập trận có thể là một tín hiệu gửi tới Trung Quốc, hơn là tới Moscow.

"Có thể một trong hai vụ phóng thử nghiệm này sẽ có nhiều phương tiện quay trở lại mục tiêu độc lập. Nghĩa là, như bạn biết, Minuteman có thể mang theo một hoặc ba đầu đạn - nó thường có một nhưng có thể mang ba đầu đạn.

Và nếu nhận định là chính xác, đây có thể là tín hiệu cho Trung Quốc và Nga rằng Mỹ có thể tăng số lượng đầu đạn được triển khai bằng cách bổ sung thêm trọng tải cho tên lửa đạn đạo", ông lưu ý.

Kiên Bùi