Mỹ cắt đứt quan hệ với công ty dầu khí của Serbia do Nga sở hữu

Tổng thống Serbia Aleksandar Vučić phát biểu trước toàn quốc cho biết, đây là tin xấu với nước này và sẽ dẫn tới những hậu quả to lớn về kinh tế và chính trị. Ông chia sẻ đã từ chối yêu cầu của Mỹ về việc quốc hữu hóa Công ty Dầu khí Serbia (NIS), do Gazprom Neft sở hữu nhưng chính phủ Serbia vẫn là cổ đông lớn nhất.

Ông cũng nhấn mạnh việc Mỹ đã trì hoãn lệnh trừng phạt 8 lần và sẽ gia hạn thêm thời gian miễn trừ nếu đồng ý tiến hành thủ tục quốc hữu hóa công ty dầu khí của Serbia. Tổng thống Serbia khẳng định, nước này có dự trữ nguồn năng lượng đủ dùng cho đến ngày 1/11 và nhấn mạnh tới người dân rằng các chuyến bay đến và đi từ Serbia sẽ không bị ảnh hưởng đáng kể.

Mặc dù động thái này không gây ra tình trạng thiếu hụt năng lượng ngay lập tức, tuy nhiên công ty Dầu khí Serbia đã cảnh báo khách hàng có các giao dịch mua xăng tại các trạm xăng bằng các dịch vụ ngân hàng quốc tế (như Mastercard, Visa và American Express) có thể sẽ không thực hiện được, khuyến cáo người dân ưu tiên sử dụng phương thức thanh toán bằng thẻ nội địa hoặc tiền mặt; đồng thời kêu gọi người dân không nên hoảng loạn hoặc tích trữ xăng dầu. Công ty này khẳng định sẽ đảm bảo đủ lượng nhiên liệu dự trữ trong giai đoạn tới.

Ảnh theo AFP

Trước đó, Mỹ đã cấp cho công ty này quyền miễn trừ cho phép công ty nhập khẩu và phân phối dầu khí bất chấp lệnh trừng phạt đối với dầu thô của Nga, tuy nhiên việc không chấp nhận các điều kiện của Mỹ đã dẫn tới việc Mỹ thu hồi quyền miễn trừ này và áp đặt các lệnh trừng phạt kể từ 9/10.

Theo thống kê, năm 2009, Serbia đã bán phần lớn cổ phần của NIS cho Gazprom Neft, liên kết khí đốt giá rẻ, nâng cấp nhà máy lọc dầu và việc Serbia tham gia dự án đường ống dòng chảy Phương Nam của Nga. Việc bán cổ phần này diễn ra sau chuyến thăm Belgrade của Tổng thống Nga vào thời điểm đó là ông Dmitry Medvedev. Công ty Dầu khí Serbia (NIS) vận hành khoảng 400 trạm ở Serbia và trong khu vực. Serbia cũng là quốc gia vẫn duy trì mối quan hệ thân thiết với Nga, đã từ chối tham gia vào lệnh trừng phạt của EU đối với Nga kể từ khi cuộc xung đột xảy ra.

Trong một động thái liên quan, ngày 9/10, Bộ trưởng Kinh tế Croatia, Ante Šušnjar, cho biết rằng nước này sẵn sàng mua cổ phần của NIS để duy trì dòng chảy nhiên liệu thông suốt qua đường ống dẫn dầu Adriatic giữa hai nước.

Hải Đăng/VOV-Praha