Mục tiêu cao trong xây dựng nông thôn mới kiểu mẫu

Nhà văn hóa xã Lâm San, H.Cẩm Mỹ. Ảnh: Bình Nguyên

Từ năm 2023, tỉnh sẽ áp dụng bộ tiêu chí NTM kiểu mẫu giai đoạn 2021-2025 với nhiều tiêu chí, chỉ tiêu cao hơn hẳn so với giai đoạn trước. Từ tỉnh đến các địa phương đều nỗ lực khắc phục khó khăn, tìm mọi giải pháp để về đích trong mục tiêu xây dựng NTM kiểu mẫu.

* Đặt mục tiêu cao

Bộ tiêu chí NTM kiểu mẫu giai đoạn 2021-2025 của Trung ương, nhiều tiêu chí, chỉ tiêu đặt ra cao hơn nhiều so với giai đoạn trước. Trong đó, Đông Nam bộ thuộc vùng kinh tế trọng điểm phía Nam đóng vai trò đặc biệt quan trọng về phát triển kinh tế - xã hội của cả nước. Theo đó, các tiêu chí, chỉ tiêu trong xây dựng NTM của vùng kinh tế này được đặt ra ở mức cao hơn nhiều so với mặt bằng chung của cả nước. Riêng bộ tiêu chí NTM kiểu mẫu của tỉnh Đồng Nai, nhiều tiêu chí, chỉ tiêu đặt ra ở mức cao hơn so với yêu cầu của bộ tiêu chí Trung ương với khu vực Đông Nam bộ.

Cụ thể, tiêu chí thu nhập của xã NTM nâng cao giai đoạn 2021-2025 của tỉnh đặt ra mức 80 triệu đồng/người vào năm 2023, 84 triệu đồng/người vào năm 2024 và đạt từ 88 triệu đồng/người vào năm 2025. Yêu cầu trên cao hơn nhiều so với bộ tiêu chí NTM nâng cao của Trung ương cho khu vực Đông Nam bộ lần lượt là 65, 68 và 71 triệu đồng/người/năm. Thu nhập bình quân đầu người của xã được công nhận NTM kiểu mẫu phải cao hơn từ 10% trở lên so với mức thu nhập bình quân của xã NTM nâng cao cùng thời điểm. Như vậy, đến năm 2025, thu nhập bình quân đầu người tại xã NTM kiểu mẫu trên địa bàn tỉnh phải đạt từ 96,8 triệu đồng/người trở lên, cao hơn nhiều so khu vực và cả nước.

Ngoài ra, nhiều tiêu chí về phát triển sản xuất, cảnh quan môi trường đều đặt ra rất cao như: tỷ lệ hộ dân sử dụng nước sạch tập trung theo quy chuẩn đạt từ 70% trở lên; tỷ lệ chất thải hữu cơ, phụ phẩm nông nghiệp được thu gom, tái sử dụng và tái chế thành nguyên liệu, nhiên liệu và các sản phẩm thân thiện với môi trường đạt từ 90% trở lên; tỷ lệ hộ dân thực hiện phân loại chất thải rắn sinh hoạt tại nguồn đạt từ 90% trở lên; tỷ lệ hộ dân xây dựng cảnh quan, nơi ở xanh - sạch - đẹp đạt trên 98%…

Không chỉ những yêu cầu trên mà các tiêu chí đầu tư về hạ tầng nông thôn như đường giao thông, trường học, bệnh viện… đều cần nguồn lực lớn cũng như lộ trình dài để thực hiện.

* Cần chính sách hỗ trợ

Nhiều tiêu chí, chỉ tiêu của bộ tiêu chí NTM kiểu mẫu giai đoạn 2021-2025 đặt ra rất cao khiến nhiều địa phương gặp khó khăn trong thực hiện. Đặc biệt, các địa phương trên địa bàn tỉnh phân ra các vùng thuần nông, miền núi, đô thị với đặc điểm, điều kiện rất khác nhau nhưng chỉ có một bộ tiêu chí chung cho tất cả cũng gây nhiều bất hợp lý. Những địa phương đang diễn ra quá trình đô thị hóa mạnh mẽ như các huyện: Trảng Bom, Nhơn Trạch, Long Thành… để đạt chuẩn theo tiêu chí NTM kiểu mẫu giai đoạn mới, phải tăng đầu tư thêm nhiều tuyến đường, trường học, bệnh viện… đều gặp khó khăn về nguồn vốn đầu tư lớn cũng như quỹ đất. Cũng do quá trình đô thị hóa khiến dân số không ngừng tăng nhanh, việc thực hiện các tiêu chí về môi trường, xây dựng các tuyến đường sáng - xanh - sạch - đẹp, vấn đề an ninh trật tự… đều là thách thức lớn.

Với các xã nghèo miền núi, vùng sâu, vùng xa, vùng tập trung đông đồng bào dân tộc thiểu số, việc đạt các chỉ tiêu về tỷ lệ hộ dân sử dụng nước sạch tập trung; tỷ lệ hộ dân có sổ khám điện tử đạt 95% dân số; về thu nhập của người dân… là điều không dễ thực hiện.

Trưởng phòng NN-PTNT H.Thống Nhất Ngô Thanh Tùng băn khoăn, một số chỉ tiêu, tiêu chí trong bộ tiêu chí NTM kiểu mẫu giai đoạn 2021-2025 đặt ra rất cao. Các tiêu chí trên được cào bằng, chưa xét đến tính đặc thù của từng địa phương. Để thực hiện bộ tiêu chí NTM kiểu mẫu giai đoạn 2021-2025 phải có chính sách hỗ trợ. Các sở, ban, ngành cũng cần có văn bản hướng dẫn cụ thể, chi tiết trong thực hiện các chỉ tiêu của ngành mình, nhất là những nội dung khó.

Tuy còn nhiều băn khoăn về những khó khăn, thách thức đặt ra trong xây dựng NTM kiểu mẫu nhưng các địa phương cũng có quyết tâm rất cao để thực hiện.

Phó chủ tịch UBND H.Xuân Lộc Nguyễn Văn Linh cho biết, bên cạnh việc chỉ đạo đạt mục tiêu về đích huyện NTM nâng cao vào năm 2023, địa phương còn tập trung thực hiện phát triển nông nghiệp theo đề án Xây dựng huyện NTM kiểu mẫu theo hướng phát triển sản xuất hàng hóa nông nghiệp bền vững. Huyện khuyến khích nhân rộng ứng dụng công nghệ cao, làm nông theo hướng hữu cơ, phát triển các vùng sản xuất hàng hóa tập trung, xây dựng nhãn hiệu hàng hóa.

Ông Linh cho biết: “Đến nay, toàn huyện đã có 21 sản phẩm OCOP, như vậy trung bình mỗi xã của huyện đều đạt từ 1-2 sản phẩm OCOP. Huyện cũng đã xây dựng được 19 mã số vùng trồng với diện tích hơn 3,5 ngàn ha. Địa phương đang tiếp tục nhân rộng diện tích vùng trồng cho thị trường xuất khẩu”.

Theo Phó chủ tịch UBND tỉnh VÕ VĂN PHI, các bộ tiêu chí NTM nâng cao, NTM kiểu mẫu của tỉnh giai đoạn 2021-2025 đều đặt mục tiêu cao hơn bộ tiêu chí của Trung ương và đã đưa vào nghị quyết để thực hiện. Đây đều là tiêu chí gắn với phúc lợi xã hội, gắn với mục tiêu nâng chất đời sống người dân nên các địa phương cần tập trung thực hiện.

Bình Nguyên