Mưa lũ dồn dập ở Hà Tĩnh lớn nhất trong lịch sử quan trắc từng ghi nhận

Lượng mưa trong ngày lớn nhất lịch sử

Ông Nguyễn Văn Hưởng, Trưởng phòng Dự báo Thời tiết, Trung tâm Dự báo Khí tượng Thủy văn Quốc gia cho biết, từ chiều ngày 24/5 đến ngày 25/5, do ảnh hưởng của không khí lạnh, ảnh hưởng kết hợp nhiễu động trong đới gió Đông hoạt động tại mực 1500-3000m, tương tác với địa hình của khu vực đèo Ngang (phần giữa Hà Tĩnh và Quảng Bình), trên khu vực tỉnh Hà Tĩnh xảy ra mưa rất lớn, trong đó: 55/103 trạm có mưa trên 100mm; 29/103 trạm có mưa trên 200mm; 13/103 trạm có mưa trên 300mm; 7/103 trạm có mưa trên 400mm. Tại Xã Kỳ Giang, Huyện Kỳ Anh, Tỉnh Hà Tĩnh lượng mưa lên tới 601,4mm.

Đánh giá về đặc điểm mưa, ông Nguyễn Văn Hưởng cho biết, tại Hà Tĩnh có 3 trạm quan trắc lâu dài (trên 30 năm) và một số trạm quan trắc mưa tự động mới được thành lập được 3 năm (từ năm 2022 đến nay).

Hà Tĩnh hứng lượng mưa lịch sử trong tháng 5.

Trạm Hà Tĩnh (tại TP. Hà Tĩnh) lượng mưa quan trắc được là 207mm, thấp hơn giá trị lịch sử (GTLS: 286,4mm ngày 17/5/2004); tại trạm Hương Khê là 155,4mm, vượt giá trị lịch sử tháng 5 (GTLS: 137,2mm 04/5/1981); tại trạm Kỳ Anh là 163mm, thấp hơn giá trị lịch sử (giá trị lịch sử: 297mm ngày 17/5/2004).

So sánh với số liệu mưa ngày lớn nhất trong tháng 5 tại các trạm từ động được thành lập từ 2022 cho thấy, có 24/103 trạm tự động (số liệu có từ 2022-2024) đã quan trắc được giá trị mưa ngày lớn nhất trong tháng 5 vượt giá trị lịch sử. Trong đó một số trạm có lượng mưa đặc biệt lớn như Kỳ Thịnh (Phường Kỳ Thịnh, Thị xã Kỳ Anh) 445,2mm (giá trị lịch sử tháng 5 là 143,4mm); trạm Hương Giang thuộc xã Hương Giang, huyện Hương Khê lượng mưa 379,8mm (giá trị lịch sử tháng 5 là 48,2mm); trạm Thạch Xuân,xã Thạch Xuân, huyện Thạch Hà là 361,8mm (giá trị lịch sử tháng 5 là 146,2mm).

So sánh với số liệu mưa 1 giờ lớn nhất, tại khu vực Xã Kỳ Hoa, Huyện Kỳ Anh có lượng mưa trong 1 giờ lớn nhất trong đợt mưa ngày 24-25/5 ở Hà Tĩnh lên tới 172,8mm. Theo số liệu thống kê lịch sử ghi nhận đến hiện tại đây là trị số lớn nhất từ trước tới nay, không chỉ trong tháng 5 mà trong cả năm.

Lượng mưa trong 1 giờ lớn nhất trong cả năm đến nay đã tại một số trạm như sau: tại trạm Bắc Quang (Hà Giang) là 168mm ngày 3/7/2024; tại Đà Nẵng là 165mm vào ngày 14/10/2022; tại TP. Hồ Chí Minh là 127mm ngày 10/5/2025; tại trạm Hà Tĩnh (Hà Tĩnh) là 136,7mm ngày 16/10/2013.

"Nếu tính riêng trong tháng 5 thì lượng mưa lớn nhất trong 1 giờ đã ghi nhận là 164.3mm ngày 17/5/2015 tại trạm Tam Đảo (Vĩnh Phúc); tại trạm Hương Sơn (Hà Tĩnh) là 79.4mm ngày 25/5/2017", ông Nguyễn Văn Hưởng cho biết.

Kỷ lục về lũ trong tháng 5 cũng được thiết lập

Theo Trung tâm Dự báo Khí tượng Thủy văn Quốc gia, đêm qua, sáng nay (25/5), trên sông Ngàn Sâu, Ngàn Phố xuất hiện 1 đợt lũ, biên độ lũ lên tại các trạm từ 2,5-8,5m. Hiện tại (14h/25/5), lũ trên các sông đã đạt đỉnh, còn ở dưới mức báo động 1 và đang xuống chậm (Bảng 1). Do mưa rất to, đã xảy ra ngập lụt vùng trũng thấp ven sông, suối, ngập úng tại các huyện, khu dân cư, đô thị thuộc tỉnh Hà Tĩnh. Đặc biệt tại các xã Kỳ Hòa, Kỳ Châu, Kỳ Thịnh (Kỳ Anh), Hà Linh, Phúc Đồng, Hương Thủy, Hương Giang, Lộc Yên (Hương Khê), Mỹ Lộc (Can Lộc), Cẩm Mỹ, Cẩm Duệ, Cẩm Lạc, Cẩm Thạch, TT. Cẩm Xuyên (Cẩm Xuyên), Lưu Vĩnh Sơn (Thạch Hà).

Trong đợt lũ này, mực nước tại các trạm Chu Lễ là 11,21m; Hòa Duyệt 6,8; Sơn Diệm 7,0m. 2 trạm Chu Lễ và Hòa Duyệt vượt giá trị lịch sử mực nước trong tháng 5 (giá trị lịch sử tại Chu Lễ là 9,11m; Hòa Duyệt 5,95; Sơn Diệm 9,09m).

Ông Mai Văn Khiêm, Giám đốc Trung tâm Dự báo Khí tượng Thủy văn Quốc gia cho biết, từ chiều ngày 20/5, Trung tâm Dự báo khí tượng thủy văn (KTTV) quốc gia đã ban hành bản tin cảnh báo mưa lớn. Chiều ngày 21/5, Trung tâm đã ban hành bản tin dự báo mưa lớn. Tính đến chiều ngày 25/5 Trung tâm đã ban hành tổng cộng 18 bản tin về đợt mưa lớn này (trong đó có 2 bản tin cảnh báo, 18 bản tin dự báo mưa lớn); 20 bản tin cảnh báo lũ quét, sạt lở đất, sụt lún đất do mưa lũ hoặc dòng chảy; 3 bản tin cảnh báo lũ. Trong các bản tin đã cảnh báo nguy cơ xảy ra lũ quét, sạt lở đất, ngập úng và ảnh hưởng tác động của mưa lũ.

Trung tâm đã cung cấp thông tin dự báo, cảnh báo kịp thời, đầy đủ cho Ban chỉ đạo quốc gia về phòng, chống thiên tai, Ủy ban Quốc gia Ứng phó sự cố, thiên tai và Tìm kiếm cứu nạn và Ban Chỉ huy PCTT&TKCN các Bộ, ngành, địa phương, các cơ quan thông tấn, báo chí để truyền tải sớm nhất cho nhân dân các địa phương, góp phần giảm thiểu đến mức thấp nhất thiệt hại về người và tài sản.

Cơ quan khí tượng dự báo, chiều tối 25/5 đến ngày 26/5, ở khu vực từ Nam Nghệ An đến Quảng Bình có mưa vừa, mưa to và dông, cục bộ có nơi mưa rất to với lượng mưa phổ biến 30-70mm, cục bộ có nơi trên 100mm. Cảnh báo nguy cơ có mưa cục bộ cường suất lớn (>80mm/3h).

Ngoài ra, trong chiều tối và tối ngày 25/5, ở khu vực Nam Trung Bộ, Tây Nguyên và Nam Bộ có mưa rào và dông rải rác, cục bộ có nơi mưa to với lượng mưa từ 10- 30mm, có nơi trên 50mm. Trong mưa dông có khả năng xảy ra lốc, sét, mưa đá và gió giật mạnh. Từ đêm 26/5 mưa lớn ở Bắc Trung Bộ giảm dần. Cảnh báo cấp độ rủi ro thiên tai do mưa lớn: cấp 1.

Mưa lớn có khả năng gây ra tình trạng ngập úng tại các vùng trũng, thấp, khu đô thị, công nghiệp; lũ quét trên các sông, suối nhỏ, sạt lở đất trên sườn dốc (thông tin cảnh báo khu vực nguy cơ lũ quét, sạt lở đất thời gian thực được cung cấp trực tuyến trên trang thông tin điện tử của Cục Khí tượng Thủy văn tại địa chỉ: https://luquetsatlo.nchmf.gov.vn và trong bản tin riêng cảnh báo lũ quét, sạt lở đất).

Tô Hội