Mùa đại hội, các ngân hàng tăng vốn thế nào?

Hoạt động tăng vốn điều lệ giúp các NHTM tăng cường khả năng mở rộng tín dụng trong năm 2025

Nhóm ngân hàng lớn tăng vốn ngàn tỷ

Theo tài liệu trình Đại hội đồng cổ đông thường niên 2025 của VietinBank, trong kỳ đại hội cổ đông tới đây, ngân hàng này sẽ phát hành gần 2,4 tỷ cổ phiếu để chia cổ tức cho cổ đông, tương đương tỷ lệ chia cổ tức 44,64% bằng cổ phiếu.

VietinBank cho biết đã được cơ quan có thẩm quyền chấp thuận cho phép sử dụng nguồn chi trả cổ tức đợt này là từ lợi nhuận còn lại sau thuế, sau khi trích các quỹ và chia cổ tức tiền mặt giai đoạn năm 2009-2016. Như vậy, sau đợt phát hành mới gần 2,4 tỷ cổ phiếu, vốn điều lệ của VietinBank sẽ tăng từ 53.700 tỷ đồng lên 77.671 tỷ đồng.

Cùng với việc đề xuất được phép giữ lại toàn bộ lợi nhuận hàng năm của giai đoạn 2024-2028 để tăng vốn; có thể thấy trong khoảng 3 năm tới, dư địa củng cố bộ đệm tài chính, mở rộng tăng trưởng tín dụng của VietinBank là khá rõ ràng và cổ đông của ngân hàng này nhiều khả năng sẽ tiếp tục nhận được cổ tức bằng cổ phiếu trong các năm 2026-2028.

Trước VietinBank, hai ngân hàng khác trong nhóm “Big 4” cũng đã công bố kế hoạch tăng vốn. Cụ thể, Vietcombank chốt tỷ lệ chia cổ tức bằng cổ phiếu là 49,5%. Đây là đợt chia cổ tức bằng cổ phiếu cao kỷ lục của Vietcombank tính từ năm 2016. Theo đó, ngân hàng này dự kiến sẽ phát hành hơn 2,76 tỷ cổ phiếu từ nguồn lợi nhuận còn lại sau thuế và trích lập các quỹ. Sau khi hoàn tất, vốn điều lệ của Vietcombank sẽ tăng từ 55.890 tỷ đồng lên 83.557 tỷ đồng; trở thành ngân hàng có vốn điều lệ cao trong hệ thống.

Về phía BIDV, mặc dù đến nay kế hoạch phân phối lợi nhuận năm và tăng vốn điều lệ chưa được công bố chi tiết, tuy nhiên ngân hàng này cũng đã hoàn thành việc chi trả cổ tức bằng cổ phiếu năm 2024 từ nguồn lợi nhuận sau thuế, sau trích lập các quỹ năm 2022 theo tỷ lệ 21% với giá trị tương ứng 11.971 tỷ đồng. Trong năm nay, theo dự kiến, ngân hàng sẽ tiếp tục trả cổ tức khoảng 20% bằng cổ phiếu, đồng thời tăng vốn để đáp ứng các tiêu chuẩn Basel III.

Đối với nhóm ngân hàng tư nhân, theo ghi nhận, hiện đã có khoảng 15 đơn vị công bố các kế hoạch chia cổ tức bằng cổ phiếu. Trong đó, nhóm ngân hàng có quy mô lớn và vừa như: VPBank, MB, ACB, SHB, Techcombank, HDBank, VIB… đều đã xác định tỷ lệ chia cổ tức bằng cổ phiếu trong mùa đại hội cổ đông năm nay dao động trong khoảng từ 14-30%. Các ngân hàng (tùy quy mô và khả năng chi trả cổ tức) sẽ phát hành từ 417-670 triệu cổ phiếu để tăng vốn điều lệ, đồng nghĩa mỗi ngân hàng tăng vốn thêm 5.000-7.000 tỷ đồng.

Đảm bảo nhiều chỉ số an toàn tài chính

Theo nhận định của hầu hết các chuyên gia, các ngân hàng ưu tiên chia cổ tức bằng cổ phiếu thay vì tiền mặt cho thấy rõ mục tiêu tăng vốn tự có, cải thiện hệ số an toàn vốn tối thiểu (CAR). Đây là bước đi cần thiết để đáp ứng các yêu cầu ngày càng chặt chẽ về an toàn vốn theo chuẩn mực quốc tế.

Trên thực tế, tính đến thời điểm này, theo các số liệu thống kê, so sánh của VIS Rating, quy mô vốn của ngành Ngân hàng Việt Nam vẫn ở mức khiêm tốn do lợi nhuận ổn định và hạn chế trong việc huy động vốn mới.

Theo VIS Rating, tỷ lệ vốn chủ sở hữu hữu hình/tổng tài sản hữu hình (TCE/TA) của hệ thống ngân hàng năm 2024 duy trì ổn định ở mức 8,5%. Tỷ lệ bao phủ nợ xấu (LLCR) của toàn Ngành đã cải thiện từ mức 83% trong quý III/2024 lên 91% vào cuối năm vừa qua. Trong khi đó, hệ số CAR của nhóm ngân hàng đang áp dụng theo Thông tư 41/2016/TT-NHNN đạt 12,51% (các NHTM có vốn nhà nước chi phối là 10,57%; nhóm ngân hàng tư nhân ở mức 12,21%) - mức khá an toàn so với kế hoạch 10,5% vào năm 2033 theo định hướng điều hành của NHNN.

Theo các chuyên gia tại SSI Research, việc các ngân hàng tập trung để lại lợi nhuận, từ đó phát hành cổ phiếu trả cổ tức cũng là động thái tích cực. Tuy nhiên, hình thức tăng vốn này không mang lại nguồn vốn mới cho ngân hàng. Vì thế, các NHTM cần có chiến lược tăng vốn bền vững hơn bằng cách phát hành trái phiếu riêng lẻ để mang lại nhiều lợi ích, giúp vừa tăng vốn điều lệ, vừa cải thiện hệ số CAR, từ đó có thêm nguồn vốn lớn và chi phí thấp để phục vụ hoạt động cho vay cũng như đầu tư.

SSI Research cho hay, trong năm 2025, hai ngân hàng lớn là BIDV và Vietcombank đã được cơ quan có thẩm quyền cho phép tăng vốn điều lệ theo kế hoạch thông qua phát hành riêng lẻ (lần lượt với tỷ lệ 9% và 6,5%). Trong quý I/2025, BIDV đã hoàn tất đợt tăng vốn thông qua phương thức chào bán trái phiếu riêng lẻ với 123,8 triệu cổ phần cho 5 nhà đầu tư chứng khoán chuyên nghiệp với mức giá 38.800 đồng/cổ phiếu.

“Sau khi trừ đi các khoản chi phí, ngân hàng thu về gần 4.752 tỷ đồng. Thương vụ này khiến vốn điều lệ của ngân hàng tăng từ 68.975 tỷ đồng lên 70.213 tỷ đồng, giúp BIDV có bộ đệm vốn tốt hơn, với hệ số CAR cải thiện lên khoảng 10,5%, so với mức 9,9% trước đó. Đây là một trong những đợt chào bán trái phiếu ngân hàng thu hút sự quan tâm của nhiều nhà đầu tư lớn trên thế giới…”, SSI Research nhận định.

Thạch Bình