Một kỳ thi đổi mới

Học sinh vui mừng hoàn thành kỳ thi tại điểm thi Trường THPT Bỉm Sơn (thị xã Bỉm Sơn). Ảnh: Linh Hương

Tham dự kỳ thi tuyển sinh vào lớp 10, Trường THPT chuyên Lam Sơn (TP Thanh Hóa) với môn chuyên đăng ký dự thi là môn Sinh học, em Trần Minh Ngọc, học sinh Trường THCS Trần Mai Ninh (TP Thanh Hóa) chia sẻ: “Vì là một kỳ thi quan trọng quyết định có giành được “tấm vé” để vào chuyên hay không nên em cũng khá căng thẳng. Năm nay, quy chế thi thay đổi, thí sinh phải tham gia 4 bài thi gồm 3 bài thi chung là Ngữ Văn, tiếng Anh, Toán và 1 bài thi môn chuyên theo nguyện vọng đăng ký. Nếu không trúng tuyển vào Trường THPT chuyên Lam Sơn thì thí sinh sẽ dùng kết quả 3 môn thi chung để xét tuyển vào các trường THPT công lập mà mình mong muốn. Sự đổi mới này giúp cho chúng em giảm được áp lực vì chỉ cần tham dự 1 kỳ thi. Tuy nhiên, theo quy định mới, điểm môn chuyên sẽ mang tính chất quyết định đến tổng điểm thi do được nhân hệ số 3. Do đó, chúng em đều khá lo lắng vì nếu không làm tốt bài thi môn chuyên thì cơ hội để đậu chuyên sẽ không nhiều”. Lo lắng là vậy, nhưng Minh Ngọc cho rằng: “Đây cũng là cách để lựa chọn được những bạn thực sự xứng đáng vào học chuyên”.

Cùng chung quan điểm, thí sinh Cao Đức Anh, Trường THCS thị trấn Bến Sung (Như Thanh), chia sẻ: "Cuộc đua vào lớp 10 vốn đã căng thẳng thì cuộc đua vào trường chuyên còn căng thẳng hơn gấp nhiều lần, bởi đây là cuộc “đấu trí” giữa các học sinh giỏi với nhau, chỉ một sơ suất nhỏ cũng có thể trượt. Bởi vậy, dù đã có sự chuẩn bị kỹ và đã trải qua nhiều lần thi thử, nhưng đây là lần thi quan trọng nên em đã cố gắng hết sức để làm bài. Nhà xa, em và gia đình phải lên thành phố đi thi nên càng cảm thấy việc gộp chung lại một kỳ thi tuyển sinh vào lớp 10 như năm nay là rất hợp lý, giúp giảm áp lực cho thí sinh và gia đình”.

Luôn túc trực tại cổng Trường THPT chuyên Lam Sơn trọn vẹn 2 ngày thi cùng con, chị Phan Thị Giang (Hoằng Hóa) chia sẻ: "Con tôi học ở Trường THCS Nhữ Bá Sỹ (Hoằng Hóa), nguyện vọng của con là được thử sức thi vào Trường THPT chuyên Lam Sơn nên trong suốt 2 ngày thi tôi đều đồng hành cùng con. Trong thời gian con làm bài thi thì tôi ở cổng trường chờ đợi. Vui vì con làm bài thi tương đối tốt, thêm vào đó, quy chế thi năm nay đổi mới, chỉ tổ chức 1 kỳ thi chung cho cả thi tuyển sinh vào lớp 10 công lập và thi vào Trường THPT chuyên Lam Sơn. Tôi cảm thấy như vậy sẽ giảm áp lực cho các con, giảm chi phí và công sức so với việc tổ chức 2 kỳ thi như trước đây. Một điểm mới khác của kỳ thi năm nay, đó là môn chuyên sẽ được nhân hệ số 3 khi xét tuyển, thay vì hệ số 2 như trước đây. Việc nhân hệ số 3 môn chuyên theo tôi sẽ tạo sự cách biệt rõ rệt về điểm số giữa các thí sinh, sự chênh lệch điểm sau mỗi dấu phẩy sẽ lớn hơn, như vậy việc chọn ra học sinh nổi trội hơn về mặt điểm số cũng sẽ dễ dàng hơn”.

Cũng đồng thuận về những điểm mới của kỳ thi năm nay, chị Hà Thị Thủy, phường Hàm Rồng (TP Thanh Hóa) cho biết: "Việc gộp chung 1 kỳ thi tuyển sinh vào lớp 10 giúp giảm áp lực cho học sinh, đồng thời cũng giảm áp lực cho phụ huynh nên chúng tôi rất đồng tình. Đối với quy định mới năm nay là môn chuyên sẽ nhân hệ số 3 thì tôi nghĩ rằng khi đưa ra quy định đã được tính toán một cách kỹ lưỡng. Nhưng theo tôi, việc nhân 3 hệ số môn chuyên cũng sẽ gây ra hệ lụy là nếu năm sau vẫn duy trì phương án nhân 3 thì học sinh sẽ đổ xô vào học môn chuyên mà lơ là môn không chuyên, từ đó gây ra việc học lệch vì hệ số 3 sẽ rất “hời” khi tính điểm”.

Kỳ thi tuyển sinh vào lớp 10 THPT năm học 2025-2026 là kỳ thi đầu tiên được tổ chức theo Chương trình giáo dục phổ thông 2018. Điểm mới của kỳ thi năm nay là Sở Giáo dục và Đào tạo Thanh Hóa tổ chức thi tuyển sinh lớp 10 THPT công lập chung với thi tuyển sinh lớp 10 THPT chuyên Lam Sơn và thi tuyển sinh lớp 10 THPT dân tộc nội trú. Riêng thí sinh đăng ký dự tuyển vào Trường THPT chuyên Lam Sơn, phải thi thêm 1 môn chuyên theo nguyện vọng đăng ký. Đáng chú ý, điểm mới năm nay là môn chuyên sẽ được nhân hệ số 3 khi xét tuyển. Bên cạnh những ý kiến đồng thuận, việc tăng hệ số điểm môn chuyên cũng khiến nhiều phụ huynh và học sinh lo lắng, bởi điểm môn chuyên sẽ chiếm tỷ trọng lớn, mang tính quyết định đến kết quả xét tuyển. Điều này có thể dẫn đến hiện tượng học lệch, khi học sinh chỉ tập trung ôn luyện một môn chuyên mà xao nhãng các môn còn lại.

Nêu quan điểm về đổi mới trong quy chế năm nay, thầy Dương Lê Hoàn, Hiệu trưởng Trường THCS Trần Mai Ninh (TP Thanh Hóa) cho biết: “Để chọn được học sinh chuyên thì nhân hệ số 3 là phù hợp, bởi sẽ giúp chọn đúng đối tượng học sinh. Do đề thi 3 môn chung được tổ chức chung nên khó phân loại được năng lực của học sinh”.

Theo đánh giá của giáo viên và học sinh, việc tổ chức một kỳ thi “2 trong 1” như năm nay là đúng tinh thần đổi mới. Bên cạnh đó, đề thi có tích hợp thực tế, logic, giúp học sinh gợi mở tư duy, phát huy năng lực sáng tạo và thể hiện khả năng vượt trội... Rất phù hợp để đánh giá năng lực tư duy của học sinh, tạo sự phân hóa rõ rệt.

Kỳ thi tuyển sinh vào lớp 10 THPT năm học 2025-2026 đã khép lại, để lại nhiều cảm xúc đặc biệt đối với hơn 43.500 thí sinh - lứa thí sinh đầu tiên thi theo Chương trình giáo dục phổ thông 2018 với nhiều đổi mới từ nội dung thi, đến cách tính điểm xét tuyển. Với sự chỉ đạo quyết liệt, sát sao của tỉnh, sự vào cuộc đồng bộ của các cấp, ngành, địa phương và tinh thần nỗ lực cao độ của thí sinh, kỳ thi đã diễn ra thành công, an toàn, đúng quy chế, đảm bảo tính minh bạch, công bằng và nhiều ấn tượng tốt đẹp.

Linh Hương - Nguyễn Đạt