Mối nguy hại từ 'mạng lưới' độc dược xyanua giá rẻ
Sự gia tăng đột biến của các vụ án liên quan đến xyanua gần đây, đặc biệt là việc mua bán một cách dễ dàng với giá thành rẻ đang làm dấy lên những lo ngại về an toàn và an ninh cộng đồng. Những 'lỗ hổng' an ninh mạng đã vô tình tạo điều kiện cho thị trường xyanua giá rẻ tràn lan, gây ra nhiều hệ lụy cho xã hội.
Theo thông tin từ Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa dịch bệnh Hoa Kỳ, xyanua là chất độc cực mạnh, có thể gây tử vong trong thời gian ngắn chỉ với liều rất nhỏ khi tiếp xúc qua đường hô hấp, tiêu hóa hoặc da. Đặc biệt về mặt hóa học, xyanua có thể là một loại khí không màu, có thể kể đến như Hydrocyanic (HCN) hoặc Xyanua Clorua (CNCI), hoặc một dạng tinh thể như Kali xyanua (KCN) hoặc Natri xyanua (NaCN).
Dễ dàng mua bán, hiểm họa rình rập
Theo tìm hiểu của VnBusiness, số vụ án liên quan đến xyanua thời gian gần đây khá nhiều, trong đó phần lớn các thủ phạm đều mua xyanua qua mạng. Điều này đặt ra một thách thức lớn cho các cơ quan chức năng trong việc kiểm soát và ngăn chặn.
Đơn cử, dư luận đang xôn xao vụ việc một nam thanh niên 18 tuổi (ở huyện Nhơn Trạch, tỉnh Đồng Nai) bất ngờ hôn mê, tổn thương đa cơ quan. Tại bệnh viện ở TP. Hồ Chí Minh, bệnh nhân được phát hiện có chất xyanua trong cơ thể, nghi bị đầu độc.
Điều đáng nói hơn, chỉ trong 8 tháng, trong gia đình của bệnh nhân này có tới 5 người chết bất thường với các triệu chứng liên quan đến ngưng tim, rối loạn nhịp tim. Trước khi chết bị nôn ói, nhức đầu, chóng mặt. Sự việc đang được cơ quan chức năng khẩn trương điều tra, làm rõ.
Trong năm 2022, cũng có rất nhiều vụ án liên quan đến xyanua, điển hình tại Bà Rịa – Vũng Tàu. Theo đó, Cơ quan CSĐT Công an tỉnh đã tạm giữ hình sự Tống Thị Tùng Linh (21 tuổi, ngụ phường Phước Nguyên, TP Bà Rịa) để điều tra về hành vi "Giết người", nữ sinh này bị nghi là đã dùng chất độc xyanua để đầu độc cha ruột.
Thực tế, khi truy cập vào các trang mạng xã hội hay các diễn đàn trực tuyến, chỉ với vài cú click chuột, người dùng có thể dễ dàng tìm thấy những người bán xyanua với giá rẻ mạt. Không cần qua kiểm duyệt hay đăng ký, các giao dịch được thực hiện một cách bí mật và nhanh chóng. Đây là một thực tế đang diễn ra trong năm 2024, khi mà các quy định an ninh mạng vẫn chưa đủ mạnh để ngăn chặn hoàn toàn những hành vi này.
Hầu hết, xyanua được bán trên các trang mạng với giá rẻ “chưa từng thấy”, người mua không cần phải có kiến thức chuyên sâu về hóa học hay phải trải qua bất kỳ quy trình kiểm duyệt nào, chỉ cần liên hệ trực tiếp với người bán qua các tin nhắn hoặc ứng dụng chat, và giao dịch sẽ được hoàn tất một cách nhanh chóng.
Việc sử dụng xyanua không chỉ gây hại cho người dùng mà còn có thể gây nguy hiểm cho những người xung quanh nếu không được xử lý đúng cách. Bác sĩ Đỗ Thị Thủy (Bệnh viện Thanh Nhàn – Hà Nội), cho biết: "Xyanua là một trong những chất độc mạnh nhất mà con người biết đến. Chỉ cần một lượng rất nhỏ cũng đủ gây tử vong. Việc tiếp cận dễ dàng với xyanua qua mạng internet là một vấn đề nghiêm trọng cần được can thiệp và giải quyết ngay lập tức, tránh những hệ lụy đáng tiếc”.
Nan giải bài toán quản lý
Theo các chuyên gia, để từng bước ngăn chặn vấn nạn này, các nền tảng trực tuyến cần có những quy định nghiêm ngặt hơn về việc kiểm duyệt nội dung và giám sát các hoạt động mua bán hóa chất độc hại. Các trang web thương mại điện tử, mạng xã hội và các diễn đàn trực tuyến phải chịu trách nhiệm về nội dung mà họ cho phép đăng tải, cần có các biện pháp kiểm duyệt nghiêm ngặt, lọc và ngăn chặn các thông tin liên quan đến việc mua bán xyanua.
Hơn nữa, việc truy vết và xử lý các giao dịch xyanua trên mạng là không hề đơn giản. Những kẻ buôn thường sử dụng các phương thức ẩn danh, tài khoản giả và các dịch vụ chuyển phát nhanh để tránh bị phát hiện. Điều này khiến cho việc truy tìm và bắt giữ các đối tượng này trở nên khó khăn hơn bao giờ hết. Các cơ quan chức năng cần phải có các biện pháp nghiệp vụ tiên tiến, phối hợp với các tổ chức quốc tế và sử dụng các công cụ công nghệ cao để truy vết các giao dịch và bắt giữ các đối tượng liên quan.
Giới chuyên gia nhận định, việc quản lý và kiểm soát xyanua cũng đòi hỏi sự phối hợp chặt chẽ giữa các cơ quan chức năng. Cảnh sát, cơ quan y tế, các tổ chức môi trường và các cơ quan chính phủ cần phải làm việc cùng nhau để xây dựng một hệ thống giám sát hiệu quả. Các cuộc họp thường xuyên, việc chia sẻ thông tin và phối hợp hành động là những yếu tố then chốt để đối phó với thách thức này.
Thiếu úy Vũ Hùng Tráng (Phòng Cảnh sát Hình sự, Công an Hà Nội) khuyến cáo, việc mua bán xyanua qua các kênh trực tuyến là hành vi vi phạm pháp luật. Người dân tuyệt đối không tham gia vào các giao dịch mua bán để tránh bị xử lý hình sự và bảo vệ an toàn cho bản thân và cộng đồng.
Thực tế cho thấy, việc kiểm soát và ngăn chặn mua bán xyanua trên mạng không chỉ là trách nhiệm của các cơ quan chức năng mà còn là trách nhiệm của toàn xã hội. Việc nâng cao nhận thức cộng đồng về nguy cơ của xyanua và cách thức nhận biết các giao dịch bất hợp pháp cũng là một yếu tố quan trọng. Chúng ta cần có những hành động cụ thể và quyết liệt hơn để đảm bảo an toàn cho cộng đồng và ngăn chặn những hiểm họa từ loại độc dược chết người này.