Mỗi năm người lao động được nghỉ phép bao nhiêu ngày?

Nghỉ phép năm là quyền lợi quan trọng giúp người lao động có thời gian tái tạo sức lao động, cân bằng giữa công việc và cuộc sống. Vậy mỗi năm được nghỉ phép bao nhiêu ngày, cách tính ra sao, có bắt buộc phải báo trước?

Mỗi năm được nghỉ phép bao nhiêu ngày?

Theo quy định tại khoản 1 Điều 113 Bộ luật Lao động 2019, người lao động khi làm việc đủ 12 tháng cho một người sử dụng lao động sẽ được nghỉ hằng năm, hưởng nguyên lương theo hợp đồng lao động, với số ngày nghỉ cụ thể như sau:

- 12 ngày làm việc/năm đối với người làm công việc trong điều kiện bình thường.

- 14 ngày làm việc/năm đối với người chưa thành niên, người khuyết tật, người làm các nghề nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm.

- 16 ngày làm việc/năm đối với người làm nghề, công việc đặc biệt nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm.

Mỗi năm người lao động được nghỉ phép bao nhiêu ngày? (Ảnh minh họa: Vietnamnet)

Đáng chú ý, người lao động làm việc chưa đủ 12 tháng cho một người sử dụng lao động vẫn được tính ngày nghỉ phép theo tỷ lệ tương ứng với số tháng làm việc thực tế.

Cách tính cụ thể được hướng dẫn tại Điều 66 Nghị định 145/2020/NĐ-CP (có hiệu lực từ ngày 1/2/2021), như sau: Số ngày nghỉ phép năm = (Số ngày nghỉ phép năm theo quy định + số ngày nghỉ tăng thêm theo thâm niên, nếu có) / 12 x Số tháng làm việc thực tế.

Ví dụ: Người lao động làm công việc điều kiện bình thường, được 12 ngày nghỉ phép/năm. Nếu mới làm việc được 6 tháng, số ngày nghỉ phép sẽ là: (12 ngày / 12 tháng) x 6 tháng = 6 ngày nghỉ phép.

Ngoài ra, khoản 4 Điều 113 Bộ luật Lao động cũng quy định: người lao động và người sử dụng lao động có thể thỏa thuận để nghỉ phép thành nhiều lần hoặc gộp tối đa 3 năm nghỉ một lần.

Điều này giúp người lao động linh hoạt hơn trong việc sử dụng ngày nghỉ phép, có thể lựa chọn nghỉ ngắn hạn hoặc lên kế hoạch nghỉ dài ngày hơn (miễn là không vượt quá tổng số ngày phép được hưởng theo quy định).

Đặc biệt, quy định không giới hạn số ngày nghỉ của mỗi lần nghỉ phép. Người lao động có thể nghỉ liền nhiều ngày (nếu có đủ số ngày phép) tùy theo nhu cầu và thỏa thuận với người sử dụng lao động.

Người lao động nghỉ phép có phải báo trước?

Theo Bộ luật Lao động 2019, không có quy định cứng về việc người lao động bắt buộc phải báo trước bao nhiêu ngày khi nghỉ phép. Tuy nhiên, khoản 4 Điều 113 Bộ luật Lao động nêu rõ, người sử dụng lao động có trách nhiệm quy định lịch nghỉ hằng năm sau khi tham khảo ý kiến của người lao động và phải thông báo trước cho người lao động biết.

Điều này có nghĩa là, doanh nghiệp sẽ chủ động xây dựng và thông báo lịch nghỉ phép hằng năm cho người lao động. Nếu nghỉ đúng theo lịch nghỉ đã được thông báo, người lao động không cần báo trước thêm.

Trong trường hợp người lao động có nhu cầu nghỉ phép linh hoạt hơn (không theo lịch cố định), thì nên thỏa thuận trước với người sử dụng lao động, mục đích là để doanh nghiệp có thể sắp xếp công việc hợp lý, tránh gián đoạn hoạt động công việc cũng như sản xuất, kinh doanh.

Thời gian báo trước bao lâu khi xin nghỉ linh hoạt không bị giới hạn cụ thể trong luật, mà sẽ do hai bên thỏa thuận. Tốt nhất, người lao động nên chủ động thông báo càng sớm càng tốt để tạo điều kiện thuận lợi cho cả hai phía.

Việc nghỉ phép có thể thực hiện linh hoạt theo thỏa thuận, không nhất thiết phải báo trước nếu đã có lịch nghỉ cố định từ doanh nghiệp. Tuy nhiên, để đảm bảo quyền lợi và tránh ảnh hưởng đến công việc chung, người lao động nên chủ động trao đổi với người sử dụng lao động khi có kế hoạch nghỉ phép.

Nắm rõ các quy định về nghỉ phép giúp người lao động sử dụng quyền lợi này một cách hiệu quả, đồng thời đảm bảo sự hài hòa trong mối quan hệ lao động.

Nhật Thùy