Mở rộng khai quật Xí nghiệp Đèn ống Điện Quang tìm chất thải nguy hại thải ra môi trường

Ngày 24/4/2022, cơ quan chức năng tỉnh Đồng Nai đang tiếp tục mở rộng điều tra làm rõ hành vi xả thải trái phép, vi phạm môi trường xảy ra tại Xí nghiệp Đèn ống - thuộc Công ty Cổ phần Bóng đèn Điện Quang (đường số 3, KCN Biên Hòa 1, TP. Biên Hòa).

Trong hai ngày 22 - 23/4, lực lượng công an đã khai quật 2 vị trí nghi chứa chất thải nguy hại nằm trong khuôn viên Xí nghiệp Đèn ống. Tại hiện trường, cơ quan công an thu được là 42 tấn chứa chất nguy hại. Trong đó, tại hầm bên trong Xí nghiệp Đèn ống có gần 15 tấn, khu vực ngoài sân là hơn 27 tấn. Các chất thải được phát hiện gồm miếng thủy tinh nhiễm chất thải nguy hại và nước thải từ quá trình xay nghiền bóng đèn. Kết quả test nhanh nước thải xác định độ PH vượt 7 lần cho phép.

Dự kiến, trong ngày mai, 25/4, lực lượng công an tiếp tục phối hợp với cơ quan chức năng khai quật tại các vị trí nghi vấn khác bên trong Xí nghiệp Đèn ống để tiếp tục mở rộng điều tra.

Bên trong hầm chứa chất thải nguy hại tử bóng đèn của Xí nghiệp Đèn ống - thuộc Công ty cổ phần Bóng đèn Điện Quang.

Được biết, trong vỏ bóng đèn thải có chứa nhiều chất nguy hiểm, đặc biệt là loại đèn huỳnh quang compact. Theo nhiều chuyên gia trong lĩnh vực môi trường, đèn compact có cấu tạo là ống thủy tinh, mặt trong ống có phủ lớp bột huỳnh quang với thành phần chủ yếu là hợp chất phốt pho, hơi thủy ngân và khí trơ (acgon, kripton).

Trong trường hợp người tiêu dùng không may để bóng bị nứt và vỡ thì thủy ngân, bột phốt pho trong bóng sẽ thoát ra ngoài, điều này có thể gây hại cho môi trường và ảnh hưởng đến sức khỏe con người. Bột phốt pho, khi tiếp xúc trực tiếp với da người có thể gây bỏng phốt pho. Người bị bỏng phốt pho, nếu không vệ sinh đúng cách sẽ bị nhiễm trùng, gây lở loét hoặc hoại tử.

Cùng với bột phốt pho, trong bóng đèn compact còn có thủy ngân, thủy ngân được sử dụng ở dạng nguyên tố nên dễ dàng gây độc cho người sau khi hít vào. Thủy ngân nguyên tố được hít vào sẽ hấp thu nhanh qua đường hô hấp, qua màng phế nang vào máu đến thận, gan lách và tập trung gây tổn thương hệ thần kinh trung ương.

PGS.TS Trần Hồng Côn, nguyên giảng viên Khoa Hóa, Đại học Khoa học Tự nhiên, ĐHQG Hà Nội cho biết thủy ngân là một loại kim loại nặng rất độc hại, ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe của con người. Thủy ngân là một chất lỏng màu xám bạc, đây là chất độc tích lũy sinh học rất dễ hấp thụ qua da, các cơ quan hô hấp và tiêu hóa của con người. Một trong những hợp chất cực kỳ độc của nó là dimetyl thủy ngân, rất độc đến mức chỉ một ít rơi vào da có thể gây tử vong.

Ngoài ra, các bác sĩ cho biết nếu nhiễm độc thủy ngân có thể gây tử vong. Nếu con người hít phải thủy ngân ở liều lượng cao sẽ ngấm vào máu và tích lũy ở xương. Thủy ngân gây ra nhiều bệnh nguy hiểm, nếu liều lượng cao sẽ tác động ngay lập tức, nếu liều lượng thấp sẽ ngấm vào máu sau đó một vài năm sau mới xuất hiện bệnh.

Một trong những dấu hiệu ngộ độc thủy ngân ở mức độ thấp có thể nhận biết như: Có dấu hiệu bị tê và đau nhói ở môi, ngón tay, ngón chân; Trong trường hợp nặng có thể phù phổi cấp, suy hô hấp.

Trong quá trình xử lý bóng đèn hỏng, những bộ phận có thể tái chế gồm: Cỏ thủy tinh, hạt Amalgam, đuôi đèn… Tuy nhiên, chỉ có đơn vị có trách nhiệm mới được phép thu gom, tái chế. Người sử dụng không được tự ý đập vỡ bóng đèn hay tùy tiện xử lý nhằm tránh nguy cơ phát tán thủy ngân ra ngoài môi trường.

Vào tháng 8/2019, vụ cháy nhà máy Rạng Đông (TP Hà Nội) ngoài việc gây thiệt hại trực tiếp về tài sản doanh nghiệp thì còn dẫn tới hệ lụy về môi trường. Theo thống kê có đến 27,2kg thủy ngân phát tán ra môi trường khiến môi trường ô nhiễm sau cháy này. Các hóa chất gây ô nhiễm chủ yếu là thủy ngân và một số kim loại nặng. Các chất này phát tán vào không khí và môi trường xung quanh. Một phần sẽ chảy vào nước, vào sông Tô Lịch, tích tụ trầm tích ở bùn đáy, ảnh hưởng đến nguồn nước, gây ô nhiễm môi trường nặng nề.

Chính vì thế mà thời điểm đó, Bộ TN&MT đã ra khuyến cáo người dân sinh sống trong bán kính 500m tính từ hàng rào của công ty Rạng Đông cần thực hiện ngay các biện pháp như: Phun rửa mái nhà, tẩy rửa tường và sàn nhà, các đồ gia dụng, vệ sinh cá nhân theo khuyến cáo của cơ quan chức năng.

Đối với người dân sống trong bán kính 200m tính từ hàng rào công ty Rạng Đông thì cần đi khám sức khỏe định kỳ. Đối với những người dân trong bán kính từ 200m – 500m tính từ hàng rào công ty cần đi khám ngay khi có dấu hiệu ngộ độc thủy ngân.

Vọng Đức