Mở rộng bản đồ không gian sáng tạo Thủ đô

Không gian sáng tạo đổi mới trong Lễ hội Thiết kế Sáng tạo Hà Nội 2024. Ảnh Chiến Công

Năm 2019, Hà Nội gia nhập Mạng lưới các Thành phố sáng tạo của UNESCO trong lĩnh vực thiết kế. Trên từng bước đường chứng minh và khai mở tối đa tiềm năng phát triển trong lĩnh vực thiết kế sáng tạo, Hà Nội đã có thêm các trung tâm nghệ thuật, không gian sáng tạo. Tinh thần sáng tạo đã lan tỏa mọi góc phố, nẻo đường Thủ đô.

Thổi bùng ngọn lửa sáng tạo

Sau gần 5 năm gia nhập Mạng lưới các Thành phố sáng tạo của UNESCO, dù gặp nhiều khó khăn, Hà Nội vẫn kiên định với cam kết với UNESCO. Điều đó không chỉ thể hiện trong những hội thảo, ý tưởng, kế hoạch... mà tinh thần khai mở sáng tạo đã “chảy tràn” trong đời sống, tạo nên thay đổi đáng kể, đặc biệt ở việc tạo dựng những không gian sáng tạo mới.

Một trong những thay đổi dễ nhận thấy và tác động lớn đến cộng đồng, chính là sự cải biến không gian, từ quen thuộc thành mới lạ và đầy sáng tạo. Trong đó phải kể đến chuỗi Lễ hội Thiết kế sáng tạo thường niên đã thổi bùng lên tinh thần sáng tạo trong cộng đồng. Qua 4 mùa, Lễ hội Thiết kế sáng tạo Hà Nội thực sự trở thành một thương hiệu văn hóa có dấu ấn đậm nét với người Thủ đô.

Riêng Lễ hội Thiết kế sáng tạo Hà Nội 2024 đã thu hút hơn 30.000 người tham quan. Lễ hội tiếp tục “chạm” đến Cung Thiếu nhi Hà Nội (quận Hoàn Kiếm), biến nơi đây thành một bảo tàng ký ức và một sân chơi sáng tạo sống động, thu hút không chỉ trẻ em mà cả các bạn trẻ, những người trưởng thành trở về với những ký ức ngây thơ, hồn nhiên và thỏa sức khám phá, sáng tạo qua hàng loạt hoạt động triển lãm, workshop…

Không gian Bắc Bộ phủ hay Nhà khách Chính phủ (quận Hoàn Kiếm) cũng trở thành một điểm sáng trong Lễ hội Thiết kế sáng tạo năm 2024 để công chúng ghé thăm, lần đầu thưởng thức di sản chưa từng được mở cửa rộng rãi này.

Mở cửa những không gian di sản chưa từng được đón khách tham quan hay ít ai biết tới, lễ hội đã chứng minh được tư duy và ý nghĩa kết nối di sản bằng nhịp cầu sáng tạo. Bằng cách lựa chọn những không gian độc đáo của TP và thổi vào đó chất liệu sáng tạo, nghệ thuật, khơi gợi sự quan tâm, tìm hiểu của người dân và công chúng, lễ hội góp phần tôn vinh sự giàu có, đa dạng, phong phú và bề dày lịch sử của các di sản của Thủ đô.

Giám đốc Sở VH&TT Hà Nội Đỗ Đình Hồng cho biết: "Giá trị ý nghĩa nhất mà lễ hội mang lại là hình thành nhận thức mới cho người dân về sáng tạo cũng như về văn hóa, lịch sử, kiến trúc thông qua các hoạt động trải nghiệm, tương tác với di sản, tham gia các hoạt động cộng đồng".

Sắc vóc mới cho đời sống nghệ thuật

Không chỉ ở nhà hát, bảo tàng, giờ đây, người Hà Nội như có thể “chạm” vào nghệ thuật ở nhiều không gian đa dạng. Các di tích, công trình cổ, cũ, thậm chí cả những ngõ ngách, bờ sông hay nơi từng là bãi rác... cũng có thể là nơi thực hành hay trưng bày các tác phẩm nghệ thuật. Điều này mang đến sắc vóc mới cho đời sống nghệ thuật, nhưng cũng đặt ra nhiều đòi hỏi với nghệ sĩ, công chúng và cơ quan quản lý.

Vừa qua, Trung tâm Điều phối các hoạt động sáng tạo Hà Nội đã chính thức ra mắt, nhằm thực hiện những cam kết, sáng kiến của TP Hà Nội khi gia nhập Mạng lưới các Thành phố sáng tạo của UNESCO. Trung tâm có chức năng điều phối, thúc đẩy các hoạt động sáng tạo; kết nối các nguồn lực sáng tạo ở địa phương và quốc tế; giới thiệu, chia sẻ, hỗ trợ triển khai thí điểm những ý tưởng trong lĩnh vực sáng tạo; tổ chức nhiều hoạt động, sự kiện, bước đầu hình thành trung tâm ươm mầm tài năng trong các lĩnh vực thiết kế sáng tạo.

Sự ra mắt của Trung tâm Điều phối hoạt động sáng tạo Hà Nội - bước đi chiến lược trong định hình hệ sinh thái sáng tạo của Hà Nội sẽ đóng góp quan trọng vào sự phát triển văn hóa kinh tế tri thức của đất nước, đưa Việt Nam trở thành điểm sáng trong khu vực về sáng tạo, đổi mới, nâng cao vị thế của Việt Nam trên bản đồ sáng tạo toàn cầu.

PGS.TS Bùi Hoài Sơn - Ủy viên Thường trực Ủy ban Văn hóa, Giáo dục cho rằng, khi Hà Nội trở thành một Thành phố sáng tạo, có nhiều hoạt động và không gian sáng tạo thì cần có sự điều phối để sáng tạo đó được nhân lên, được thấm sâu, trên cơ sở đó đạt được hiệu quả cao nhất.

Thời gian vừa qua, Hà Nội đã tổ chức 4 lần Lễ hội Thiết kế sáng tạo và có nhiều hoạt động phong phú, tuy nhiên, cần có tính bền vững của hoạt động này. Trung tâm Điều phối các hoạt động sáng tạo Hà Nội đáp ứng mong muốn đó để huy động nguồn lực, tập trung ý tưởng, thực hiện hành động, không chỉ giúp thực hiện tốt cam kết với UNESCO khi tham gia Mạng lưới các Thành phố sáng tạo, mà còn thúc đẩy hoạt động, tinh thần sáng tạo...

Từ những kết quả, việc thực hiện các cam kết khi tham gia Mạng lưới Thành phố sáng tạo, Hà Nội khẳng định không chỉ là một điểm đến đầy sức sống sáng tạo mà còn là một biểu tượng của sự hòa quyện hoàn hảo giữa quá khứ và hiện tại, giữa bảo tồn và đổi mới. TP Hà Nội đang viết nên một câu chuyện đầy cảm hứng về cách mà sự đầu tư và tình yêu dành cho văn hóa có thể thúc đẩy sự phát triển bền vững và mở ra những chân trời mới cho tương lai.

Lại Tấn