Mở lối xuất ngoại cho doanh nghiệp nhỏ: 'Nhỏ nhưng phải có võ'

Để chuẩn bị tâm thế cho một số doanh nghiệp (DN) nhỏ và vừa của Việt Nam khi tham gia trưng bày gian hàng trực tiếp tại hội chợ Thaifex - Anuga Asia 2025 sẽ được tổ chức ở Bangkok, Thái Lan vào cuối tháng 5/2025, ông Ngô Đình Dũng, chuyên gia từ Hội DN Hàng Việt Nam chất lượng cao, đã đưa ra lời khuyên là dù lớn hay nhỏ thì cũng phải đặt mục tiêu riêng với sự chuẩn bị tốt nhất khi xúc tiến thương mại quốc tế, chuẩn bị hồ sơ năng lực khi làm B2B (DN với DN).

Đừng làm kiểu “mì ăn liền”

Chẳng hạn với gian hàng trưng bày tại hội chợ nêu trên, theo ông Dũng, các DN nên có những điểm đặc sắc, ví như chiếu video thì không nên dài, làm sao phải thu hút khách hàng khi họ đi qua sẽ ghé hỏi mình. DN chỉ có khoảng 2 giây để thu hút khách khi họ đi ngang, “nên hãy dùng hình ảnh, mùi vị, sự tương tác để thu hút họ. Cho họ tiếp xúc với 5 giác quan khi đến với mình", ông Dũng nói.

Để chinh phục các nhà thu mua quốc tế đòi hỏi các DN nhỏ cần chú trọng gia tăng giá trị, đổi mới sáng tạo trong sản phẩm của mình.

Ngoài ra, ông Dũng lưu ý các DN nên chuẩn bị những thiết bị để khách hàng dùng thử ngay, tránh cho họ cầm tay trực tiếp. DN cần làm mẫu nhỏ càng tốt, để khách dùng thử, và phải có những chiếc muỗng nhỏ để khách sử dụng. Hoặc trong việc thu hút ánh nhìn của khách với sản phẩm, có thể dùng các thiết bị chiếu sáng nhỏ gọn.

Và vị chuyên gia này nói rõ chỉ khi DN cho khách hàng quốc tế thấy được sự khác biệt trong sản phẩm thì cơ hội thành công sẽ nhiều hơn. Hơn nữa, DN cần có mã QR Code để khách hàng quét nắm bắt thông tin DN của mình.

Bên cạnh những lời khuyên nêu trên, sẽ còn nhiều điều cần làm cho các DN nhỏ khi xuất ngoại, nói nôm na là “nhỏ nhưng phải có võ” để chinh phục thị trường quốc tế, thiết lập kết nối xuất khẩu (XK).

Chẳng hạn như trong vấn đề marketing (tiếp thị), theo bà Trần Nguyễn An Ninh, cựu giám đốc Marketing Oreo Đông Nam Á Mondelez, việc định hướng marketing chính xác và phù hợp với đối tượng khách hàng là một thách thức lớn với các DN. Và điều mà các DN cần tránh là làm marketing theo kiểu “mì ăn liền”, làm theo trào lưu mà không quan tâm đến sự phù hợp.

Bà Ninh cũng khuyến khích các DN nhỏ và vừa nên ứng dụng Trí tuệ nhân tạo (AI) để tìm hiểu về thị trường, đối thủ, phân khúc khách hàng để từ đó có cách tiếp cận đúng hơn trong chiến lược marketing của mình.

Đứng ở góc độ là một quản lý kinh doanh của Công ty Nông Lâm Foods, chị Trần Thị Ngọc Huyền cho biết việc ứng dụng AI sẽ giúp cho việc hoạch định các sản phẩm, thị trường của công ty một cách dễ dàng hơn.

Như chia sẻ của chị Huyền, thông qua việc ứng dụng AI cũng như đầu tư vào công nghệ và cơ sở vật chất để phát triển sản phẩm, công ty muốn đẩy mạnh hơn nữa những sản phẩm trái cây sấy nhằm tiếp cận được những khách hàng quốc tế đang quan tâm đến sức khỏe. Nhất là khi công ty đã có kinh nghiệm XK sang các thị trường khó tính như Mỹ, châu Âu, Hàn Quốc và đạt được một số kết quả nhất định.

Còn theo ông Phạm Đình Ngãi, Tổng giám đốc Công ty TNHH Trà Vinh Farm (một DN nhỏ và vừa chuyên XK các sản phẩm từ mật hoa dừa), việc ứng dụng công nghệ AI và công nghệ số đã giúp công ty tiếp cận và hiểu rõ hơn về hành vi của người tiêu dùng và xu hướng thị trường. Nhất là công ty có dùng những bộ công cụ đo lường để nghiên cứu thị trường, đặc biệt là các thị trường quốc tế, nên sản phẩm của công ty hiện nay đã XK sang nhiều thị trường khó tính trên thế giới.

Hành động phù hợp tạo năng lực cạnh tranh

Ông Ngãi tâm sự trước đây bản thân đã đi rất nhiều các sự kiện, hội chợ chuyên ngành trên thế giới để tìm kiếm khách hàng, nghiên cứu thị trường, khi đã có những thông tin nhất định, sẽ kết hợp và ứng dụng công nghệ để cho ra những con số quyết định phù hợp trong kinh doanh.

“Việc tham gia các hội chợ quốc tế vẫn là một kênh quan trọng để thu thập thông tin thị trường. Tuy nhiên, sự kết hợp giữa tham gia hội chợ và ứng dụng công nghệ sẽ giúp DN có được thông tin minh bạch, rõ ràng và chính xác hơn”, ông Ngãi bộc bạch.

Ngoài những chia sẻ như trên, theo giới chuyên gia, việc đưa thương hiệu của DN nhỏ ở Việt Nam có mặt trên thị trường toàn cầu có thể không quá xa vời nếu như họ thay đổi tư duy và hành động phù hợp. Dù không phải là DN lớn nhưng họ có thể tạo nên những sản phẩm cây nhà lá vườn hấp dẫn người tiêu dùng toàn cầu. Để các DN nhỏ xuất ngoại thành công thì điều quan trọng là cần xem xét lại những yếu tố làm nên tính cạnh tranh và áp dụng cách tiếp cận dựa trên nguồn lực.

Trên thực tế, có nhiều thương hiệu toàn cầu, bất kể quy mô lớn hay nhỏ, đã xây dựng được tên tuổi lâu dài trên thị trường quốc tế bằng cách phát triển và làm mới những nguồn lực độc đáo mà họ sở hữu – từ nguyên vật liệu địa phương, kỹ thuật truyền thống đến bí quyết kinh doanh.

Phó giáo sư Abel D. Alonso, chuyên gia kinh doanh quốc tế, đã lấy ví dụ từ thương hiệu trứng cá muối Black River Caviar của Uruguay và thương hiệu nước sốt, mứt và đồ muối chua Hawkshead Relish của Vương quốc Anh. Dù là DN gia đình quy mô nhỏ nhưng họ đã vươn tầm quốc tế nhờ đổi mới sáng tạo và tận dụng khéo léo các nguồn lực tự nhiên cùng kiến thức và kỹ năng doanh thương.

Liên hệ tại Việt Nam - nơi mà DN nhỏ và vừa chiếm hơn 95% tổng số DN, Phó giáo sư Abel D. Alonso nhận định tiềm năng phát triển tương tự như hai DN nêu trên là rất lớn. Việt Nam sở hữu những yếu tố độc đáo có thể tạo đà cho DN nhỏ vươn ra toàn cầu trong các thập kỷ tới mà không cần phụ thuộc quá nhiều vào các chiến lược dựa trên lợi thế chi phí thấp.

Vị chuyên gia này cho rằng Việt Nam sở hữu nhiều nguồn lực, bao gồm nguồn lực có giá trị (Valuable), khan hiếm (Rare), khó bắt chước y hệt (Imperfectly imitable) và không thể thay thế (Non-substitutable), được tích hợp sẵn trong các ngành công nghiệp. Còn sự sáng tạo, đổi mới, khả năng thích ứng và tinh thần khởi nghiệp là những giá trị cốt lõi của người Việt.

Ông Alonso cũng chỉ rõ đang có nhiều DN nhỏ và vừa của Việt Nam ngày càng chú trọng đến việc gia tăng giá trị như một công cụ để tiếp cận thị trường quốc tế. Và họ đã tạo được chỗ đứng trong một môi trường kinh doanh cực kỳ cạnh tranh. Vấn đề quan trọng là họ có sự nghiên cứu hiệu suất XK trong các hoạt động gia tăng giá trị như phát triển sản phẩm, nắm bắt thị trường, kỹ năng thương lượng, đàm phán, phân phối và quảng bá.

Thế Vinh