Minh chứng thuyết phục cho hợp tác công - tư

Tay vợt Đinh Anh Hoàng lập cú hat-trick đầy ấn tượng. Ảnh: BTC

Vươn tầm quốc tế nhờ được đầu tư bài bản

Có thể thấy trong bối cảnh nguồn lực đầu tư từ ngân sách nhà nước cho thể thao còn rất hạn chế, việc huy động sự tham gia của doanh nghiệp và xã hội đang trở nên cấp thiết. Thực tế, ngân sách nhà nước dành cho hoạt động thể thao mỗi năm là một con số khá khiêm tốn so với nhu cầu thực tế.

Do đó, xã hội hóa thể thao đã được xác định là giải pháp quan trọng nhằm tháo gỡ khó khăn về cơ sở vật chất, chế độ cho vận động viên (VĐV). Những thành công vang dội của nhiều VĐV Việt Nam trong thời gian qua chính là minh chứng thuyết phục cho vai trò của nguồn lực xã hội trong thể thao.

Đinh Anh Hoàng và Lê Đình Đức (bóng bàn) là hai tài năng trẻ trưởng thành nhờ mô hình kết hợp công - tư. Sự hợp tác giữa ngành Công an và Tập đoàn T&T đã tạo nên CLB bóng bàn CAND T&T, giúp bóng bàn Việt Nam lột xác những năm gần đây.

Bộ đôi Anh Hoàng - Đình Đức đã 6 năm liền vô địch quốc gia nội dung đôi nam, đồng thời Anh Hoàng còn lần đầu lên ngôi vô địch đơn nam quốc gia ở tuổi 24, chấm dứt sự thống trị của các đàn anh ở hai đơn vị Hà Nội, Hải Dương.

Tại SEA Games 32 (2023), Anh Hoàng cùng đồng đội Trần Mai Ngọc giành tấm HCV đôi nam nữ lịch sử cho bóng bàn Việt Nam. T&T Group của “bầu” Hiển không chỉ đầu tư bài bản từ năm 2007, thu hút nhiều tài năng khắp nơi và đào tạo nên các nhà vô địch quốc gia, SEA Games như Đinh Anh Hoàng, Trần Mai Ngọc, Lê Đình Đức… mà còn treo thưởng kỷ lục để khích lệ vận động viên. Sau tấm HCV SEA Games 32, T&T đã thưởng “nóng” 1,15 tỉ đồng cho đội tuyển bóng bàn Việt Nam, đồng thời trao thêm 1,5 tỉ đồng cho CLB CAND T&T, đây là mức thưởng chưa từng có trong lịch sử bóng bàn Việt Nam

Nguyễn Tiến Minh (cầu lông) cũng là một tượng đài của thể thao Việt Nam gắn liền với mô hình xã hội hóa. Ngay từ năm 2009, công ty Becamex IDC (Bình Dương), hãng Yonex đã ký hợp đồng tài trợ cho Tiến Minh, giúp anh có kinh phí thỏa đáng để yên tâm tập luyện và thi đấu quốc tế. Nhờ sự hậu thuẫn này, Tiến Minh duy trì vị trí trong top 10 thế giới suốt nhiều năm liền, với thứ hạng cao nhất là hạng 5 vào cuối năm 2010.

Đặc biệt, anh đã xuất sắc giành tấm HCĐ giải vô địch cầu lông thế giới 2013 - thành tích lịch sử đưa Việt Nam lần đầu góp mặt trên bục huy chương cầu lông thế giới. Thành công của Tiến Minh cho thấy khi có doanh nghiệp đồng hành, VĐV Việt Nam hoàn toàn có thể vươn tới đẳng cấp quốc tế.

Không nên để ngân sách nhà nước phải “đi” một mình

Không chỉ các môn Olympic, nhiều môn võ đối kháng và thể thao ngoài hệ thống nhà nước cũng vươn lên mạnh mẽ nhờ xã hội hóa. Nguyễn Trần Duy Nhất (tượng đài Muay Thái Việt Nam) là sản phẩm tiêu biểu của mô hình CLB tư nhân. Xuất thân từ phòng tập Muay của gia đình, Duy Nhất đã 7 lần vô địch thế giới các giải Muay nghiệp dư (WMF) và giành cả HCV SEA Games lẫn chức vô địch World Games 2022. Anh thậm chí còn thử sức ở môn võ tổng hợp (MMA) và vô địch giải MMA Lion Championship 2022, điều này cho thấy tiềm năng to lớn của nhiều võ sĩ Việt khi được đầu tư bài bản.

Tương tự, nữ võ sĩ Nguyễn Thị Thu Nhi, dù trưởng thành trong hoàn cảnh khó khăn, nhưng nhờ được thể thao TP.HCM đào tạo rồi tập luyện tại CLB boxing chuyên nghiệp (Cocky Buffalo) đã vươn tới đỉnh cao thế giới. Cô trở thành võ sĩ Việt Nam đầu tiên đoạt đai vô địch boxing chuyên nghiệp thế giới (WBO hạng mini-flyweight năm 2021) và là minh chứng rõ nét cho hiệu quả của xã hội hóa trong môn quyền Anh.

Ngay cả ở các môn Olympic như điền kinh, bơi lội, xu hướng xã hội hóa cũng ngày càng rõ nét. Liên đoàn Điền kinh Việt Nam lần đầu kêu gọi được gói tài trợ “khủng” khi hợp tác với hãng thời trang thể thao Lining, nhận tài trợ hiện vật và tiền mặt trị giá nhiều tỉ đồng/năm (giai đoạn 2016-2021) để cung cấp trang phục, giày và phụ kiện tập luyện, thi đấu cho đội tuyển điền kinh quốc gia. Nhờ đó, các VĐV điền kinh có đầy đủ trang bị đạt chuẩn quốc tế, tạo động lực thi đấu tốt hơn.

Ông Nguyễn Mạnh Hùng, Tổng Thư ký Liên đoàn Điền kinh Việt Nam cho biết, việc tổ chức các giải marathon hoàn toàn bằng kinh phí xã hội hóa không chỉ giúp đẩy mạnh sự phát triển của phong trào chạy bộ vì sức khỏe cộng đồng mà còn giúp Liên đoàn Điền kinh Việt Nam có thêm nguồn thu, phục vụ cho các hoạt động chuyên môn khác.

Những minh chứng sinh động từ các VĐV và môn thể thao nêu trên đã khẳng định rằng xã hội hóa chính là hướng đi tất yếu để thể thao Việt Nam phát triển chuyên nghiệp. Trong điều kiện nguồn kinh phí nhà nước eo hẹp, việc kêu gọi sự chung tay từ các doanh nghiệp rõ ràng là giải pháp mang tính sống còn.

Chiến lược phát triển thể dục thể thao Việt Nam đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045 cũng nhấn mạnh phải đẩy mạnh xã hội hóa để tháo gỡ khó khăn về cơ sở vật chất và chế độ cho VĐV.

Thực tế đã chứng minh, khi Nhà nước và tư nhân chung tay tạo điều kiện tốt nhất cho VĐV, thì giấc mơ vàng không còn xa vời. Nhờ nguồn lực xã hội hóa, nhiều môn thể thao Việt Nam đã tiệm cận trình độ châu lục và thế giới, điều mà ngân sách công khó lòng đạt được nếu chỉ “đi” một mình.

Có thể thấy, xã hội hóa đã và đang trở thành bệ phóng cho thể thao thành tích cao Việt Nam. Từ những tấm gương như Đinh Anh Hoàng, Lê Đình Đức, Trần Mai Ngọc, Lý Hoàng Nam, Nguyễn Tiến Minh cho đến các nhà vô địch Muay Thái, billiards, boxing… khi được đầu tư bài bản bởi các nguồn lực xã hội, VĐV Việt Nam hoàn toàn có thể vươn tới những đỉnh cao mới.

Trong bối cảnh ngân sách nhà nước còn hạn chế, xã hội hóa không chỉ là giải pháp tình thế mà là xu hướng phát triển tất yếu giúp thể thao Việt Nam tiến lên chuyên nghiệp, sánh vai với các cường quốc trong khu vực và trên thế giới..

NGỌC NGUYỄN