Minh bạch, chống thất thu ngân sách nhà nước

Theo quy định mới của ngành Thuế, từ ngày 1/6/2025, các hộ kinh doanh có doanh thu hằng năm từ 1 tỷ đồng trở lên và cung cấp hàng hóa, dịch vụ trực tiếp đến người tiêu dùng sẽ phải sử dụng hóa đơn điện tử khởi tạo từ máy tính tiền. Đối với các hộ kinh doanh chưa đáp ứng đủ điều kiện để triển khai từ ngày 1/1/2026 sẽ nộp thuế theo doanh thu thực tế. Để người dân nắm vững các quy định mới, ngành Thuế đã cử các cán bộ trực tiếp xuống từng địa bàn tuyên truyền, hướng dẫn thực hiện giúp người nộp thuế không hoang mang, lo lắng khi thực hiện các quy định mới.

Tăng cường hướng dẫn, giải đáp các quy định thuế mới

Những ngày vừa qua, tình trạng tiểu thương ở thị trấn Thổ Tang hay xã Vân Xuân (Vĩnh Tường) đóng cửa hàng loạt một phần do người dân e ngại, chưa nắm chắc các quy định liên quan đến lĩnh vực thuế.

Nhiều người lo sợ cán bộ thuế đến kiểm tra, xử lý vi phạm đối với các trường hợp chưa đăng ký, triển khai hóa đơn điện tử (HĐĐT) khởi tạo từ máy tính tiền (MTT) đối với hộ, cá nhân kinh doanh từ 1/6/2025. Tuy nhiên, theo lãnh đạo Chi cục Thuế khu vực VIII, do người dân chưa nắm bắt quy định đầy đủ nên hoang mang, lo lắng.

Theo đó, những hộ thuộc đối tượng áp dụng thì phải kê khai, đăng ký HĐĐT, còn không nằm trong diện đối tượng thì vẫn áp dụng việc nộp thuế như cũ, đến ngày 1/1/2026 người dân sẽ nộp thuế theo doanh thu thực tế.

Thời gian này, số lượng tiểu thương, doanh nghiệp đến các cơ quan thuế làm thủ tục kê khai thuế tăng cao do các quy định thuế mới có hiệu lực.

Việc sử dụng HĐĐT khởi tạo từ MTT có kết nối chuyển dữ liệu với cơ quan thuế là yêu cầu bắt buộc đối với người nộp thuế (NNT) thuộc các đối tượng sau khi bán hàng, cung cấp dịch vụ gồm: (1) Hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh khai thuế theo phương pháp khoán có doanh thu hằng năm từ 1 tỷ đồng trở lên; (2) hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh sử dụng máy tính tiền; (3) hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh khai thuế theo phương pháp kê khai; (4) doanh nghiệp có hoạt động bán hàng hóa, cung cấp dịch vụ, trong đó có bán hàng hóa, cung cấp dịch vụ trực tiếp đến người tiêu dùng (trung tâm thương mại, siêu thị, bán lẻ (trừ ô tô, mô tô, xe máy và xe có động cơ khác); ăn uống, nhà hàng, khách sạn, dịch vụ vận tải hành khách, dịch vụ hỗ trợ trực tiếp cho vận tải đường bộ, dịch vụ nghệ thuật, vui chơi, giải trí, hoạt động chiếu phim, dịch vụ phục vụ cá nhân khác theo quy định về hệ thống ngành kinh tế Việt Nam…

Tiểu thương được tư vấn, giải đáp chi tiết các quy định thuế mới.

Việc triển khai HĐĐT được khởi tạo từ MTT có kết nối chuyển dữ liệu đến cơ quan thuế sẽ tạo sự minh bạch, bình đẳng trong thực hiện ghi nhận kịp thời doanh thu bán hàng và cung cấp dịch vụ do người bán được chủ động 24/7 trong việc lập hóa đơn ngay khi có phát sinh bán hàng hóa, dịch vụ.

Đồng thời, cuối ngày, NNT chuyển dữ liệu HĐĐT đã sử dụng trong ngày cho cơ quan thuế thông qua tổ chức cung cấp dịch vụ nhận, truyền, lưu trữ dữ liệu điện tử, qua đó cơ quan thuế có đủ cơ sở dữ liệu thông tin mua vào, bán ra của hộ kinh doanh để xác định doanh thu khai thuế của NNT…

Thực hiện giám sát, xử lý nghiêm các vi phạm

Để đảm bảo NNT thực hiện tốt quy định thuế mới, thời gian qua, cán bộ ngành Thuế đã tăng cường tuyên truyền Nghị định số 70 (sửa đổi, bổ sung) quy định về hóa đơn, chứng từ.

Mời NNT là hộ cá nhân kinh doanh đến các Đội thuế để hướng dẫn áp dụng HĐĐT khởi tạo từ MTT trực tuyến, trực tiếp và giải đáp các vướng mắc về áp dụng cho NNT.

Cuối tháng 5/2025, Chi cục Thuế khu vực VIII đã tổ chức hội nghị trực tuyến phổ biến Nghị định 70 quy định về hóa đơn, chứng từ đến toàn bộ NNT trên địa bàn 4 tỉnh Phú Thọ, Vĩnh Phúc, Yên Bái và Lào Cai. Tại thị trấn Thổ Tang hay xã Vân Xuân (Vĩnh Tường), những hộ kinh doanh có nhu cầu đăng ký HĐĐT được cán bộ thuế khu vực hướng dẫn áp dụng, tạo mọi điều kiện thuận lợi để cấp mã ngay.

Cùng với các giải pháp tuyên truyền, hỗ trợ NNT nắm rõ quy định để tuân thủ nghiêm các quy định về hóa đơn, theo lãnh đạo Chi cục Thuế khu vực VIII, đơn vị sẽ có các biện pháp nghiệp vụ để giám sát, kiểm tra việc thực hiện áp dụng HĐĐT của NNT để kịp thời phát hiện các sai phạm và xử lý nghiêm minh.

Nghị định 70 quy định rất rõ về việc sử dụng HĐĐT khởi tạo từ MTT đối với HKD thuộc các ngành nghề nêu trên là bắt buộc. Các trường hợp hộ kinh doanh đã được cơ quan thuế hỗ trợ và thông báo về việc chuyển đổi HĐĐT khởi tạo từ MTT nhưng không chuyển đổi được xác định là hành vi vi phạm.

Theo quy định, cơ quan chức năng sẽ phạt tiền từ 4-8 triệu đồng đối với hành vi lập sai loại hóa đơn; phạt tiền từ 5-10 triệu đồng đối với hành vi không lập hóa đơn khi bán hàng hóa, cung cấp dịch vụ cho người mua theo quy định; phạt tiền từ 2-4 triệu đồng đối với hộ kinh doanh đã đăng ký sử dụng HĐĐT khởi tạo từ máy tính tiền nhưng không có kết nối, chuyển dữ liệu điện tử với cơ quan thuế.

Cũng theo Nghị quyết 68 của Bộ Chính trị về phát triển kinh tế tư nhân mới đây, quy định sẽ chính thức xóa bỏ thuế khoán đối với hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh từ ngày 1/1/2026. Như vậy, dự kiến từ năm 2026 trở đi, tất cả các hộ kinh doanh sẽ thực hiện kê khai thuế đầy đủ, thay vì có thể nộp thuế theo mức khoán như hiện nay.

Theo số liệu thống kê, tính đến hiện tại, tại Vĩnh Phúc, Chi cục Thuế khu vực VIII đang quản lý hơn 26.100 hộ kinh doanh, trong đó có hơn 1.000 hộ đã thực hiện việc kê khai. Từ 1/1/2026 sẽ có thêm gần 25.000 hộ kinh doanh thực hiện chuyển đổi kê khai theo đúng quy định.

Bài, ảnh: Hà Trần