Miệt mài gìn giữ sức sống dòng tranh dân gian Đông Hồ

Trước đây, tranh Đông Hồ còn được gọi là tranh Tết, vì thường được sản xuất vào cuối năm để phục vụ nhu cầu trang trí và thờ cúng của các gia đình mỗi dịp Tết đến, Xuân về. Các tác phẩm gắn với cuộc sống của người dân, phản ánh rõ nét đời sống của người Việt, thể hiện sinh động xã hội nông nghiệp với các phong tục, tập quán, lao động, sinh hoạt. Tuy nhiên, qua nhiều thăng trầm, hiện chỉ còn rất ít nghệ nhân kiên trì gìn giữ và sản xuất tranh Đông Hồ. Họ không chỉ mong muốn bảo tồn kỹ thuật và tinh hoa của nghề truyền thống mà còn góp phần gìn giữ di sản văn hóa phi vật thể quốc gia, duy trì những giá trị nghệ thuật, lịch sử và văn hóa quan trọng, độc đáo; truyền cảm hứng cho thế hệ trẻ, giúp họ hiểu và thêm yêu quý di sản văn hóa của cha ông.

Nghệ nhân ưu tú Nguyễn Hữu Quả vẫn ngày ngày miệt mài với bút lông, giấy dó để tạo ra những bức tranh Đông Hồ.

Khi vẽ tranh Đông Hồ, các nghệ nhân thường sử dụng bút lông và mực để vẽ lên giấy dó.

Mực màu trên tranh Đông Hồ đều được làm từ nhiên liệu tự nhiên, như màu vàng của hoa hòe, màu đỏ của hoa hiên, màu trắng từ bột vỏ sò, điệp và màu đen của than lá tre.

Nghệ nhân có kỹ năng chạm khắc giỏi sẽ tạo được các nét gọn, mảnh, nhỏ, tinh vi và sắc nét.

Nghệ nhân ưu tú Nguyễn Hữu Quả vẫn ngày ngày cần mẫn với bút lông, giấy dó để lưu giữ dòng tranh dân gian truyền thống.

Nghệ nhân ưu tú Nguyễn Hữu Quả vẫn ngày ngày cần mẫn với bút lông, giấy dó để lưu giữ dòng tranh dân gian truyền thống.

Tranh dân gian Đông Hồ được chia thành nhiều loại: Tranh thờ, tranh chúc tụng, tranh lịch sử, tranh truyện, tranh phương ngôn, tranh cảnh vật và tranh phản ánh sinh hoạt.

Tác phẩm tranh dân gian Đông Hồ xưa thường được sản xuất vào cuối năm để phục vụ nhu cầu trang trí và thờ cúng của các gia đình Việt dịp tết Nguyên đán.

Bức tranh dân gian Đông Hồ in mộc bản "Đám cưới chuột".

Hiện nay, còn rất ít gia đình tại làng Đông Hồ có con, cháu còn làm nghề, lưu giữ truyền thống văn hóa của các thế hệ cha, ông.

Ba thế hệ của gia đình nghệ nhân ưu tú Nguyễn Hữu Quả - một trong rất ít gia đình vẫn còn làm nghề, gắn bó với nghề truyền thống lâu đời tranh dân gian Đông Hồ.

Sinh ra trong gia đình 13 đời làm nghề, anh Nguyễn Hữu Đạo đã nối nghiệp gia đình, viết tiếp truyền thống làm tranh dân gian Đông Hồ, được phong danh hiệu Nghệ nhân năm 2024.

Nghệ nhân Nguyễn Hữu Đạo (được phong danh hiệu Nghệ nhân năm 2024) đang tiếp nối truyền thống của gia đình, gắn bó với sản xuất tranh Đông Hồ.

Nghệ nhân ưu tú Nguyễn Hữu Quả, thế hệ thứ 13 làm tranh Đông Hồ vui mừng khi cháu nội - Nguyễn Hữu Minh Đăng thích thú vẽ với các khung hình Đông Hồ cổ.

Hoàng Hiếu (TTXVN)