Microsoft sắp tròn 50 tuổi

Microsoft sẽ bước qua tuổi 50 vào tháng 5 sắp tới. Ảnh: Official Microsoft Blog.

Kể từ khi được thành lập vào năm 1975, Microsoft đã liên tục định hình cách xã hội sử dụng công nghệ, từ việc cách mạng hóa máy tính cá nhân với Office và Windows, đến mang lại sự giải trí cho cộng đồng chơi game bằng Xbox.

Những năm gần đây, dưới sự lãnh đạo của CEO Satya Nadella, công ty đã duy trì sự thống trị trong mảng điện toán đám mây với Azure và tiên phong trong cuộc đua AI với khoản đầu tư hàng tỷ USD vào OpenAI.

Cột mốc 50 năm, tổ chức vào tháng 5 tới, đánh dấu một hành trình dài của gã khổng lồ công nghệ. Đây cũng là lúc Microsoft đối mặt với nhiều bài toán quan trọng như giữ vững vị thế cạnh tranh và liên tục đổi mới trong một thời kỳ đầy biến động.

Ván cược của CEO Satya Nadella

Cuối năm 2022, Satya Nadella đưa ra một quyết định có thể định hình sự nghiệp của mình. Đó là rót hàng tỷ USD vào OpenAI đồng thời tái cấu trúc Microsoft xung quanh trí tuệ nhân tạo. Ban đầu, động thái này trông như một nước đi chiến lược thiên tài. Trong khi Google, Apple và Meta loay hoay để bắt kịp, Microsoft dường như đã nắm trong tay "con ngựa chiến" dẫn đầu.

Sau khi đạt được lợi thế vượt trội trong cơn sốt AI, cộng đồng tài chính tại Phố Wall đã đánh giá cao chiến lược này của công ty, giúp vốn hóa thị trường của Microsoft tăng thêm hơn 1.000 tỷ USD.

Tuy nhiên, vào đầu năm 2025, Microsoft đang đối mặt với một loạt thách thức trong chiến lược AI của mình, bao gồm cắt giảm quy mô trung tâm dữ liệu, hiệu suất cổ phiếu tụt hậu so với các đối thủ công nghệ, căng thẳng gia tăng với OpenAI, và một thị trường có dấu hiệu giảm bớt sự hứng thú với AI.

Mặc dù đã khéo léo vượt qua những cuộc cách mạng công nghiệp trước, những thách thức trên báo hiệu rằng canh bạc lớn nhất này của họ đang lung lay.

Theo CNBC, kể từ khi đạt mức đóng cửa cao nhất xấp xỉ 467 USD vào tháng 7/2024, giá cổ phiếu Microsoft đã giảm khoảng 16%. Cổ phiếu Microsoft suýt nữa đã ghi nhận chuỗi 8 tuần giảm liên tiếp lần đầu tiên kể từ khủng hoảng tài chính năm 2008, trước khi được cứu vớt vào phút chót bởi một đợt tăng nhẹ ngày 21/3.

Đáng chú ý hơn, trong khi các gã khổng lồ công nghệ khác tập trung vào AI đều tăng trưởng mạnh, giá cổ phiếu Microsoft lại giảm 7% trong năm 2025, khiến công ty trở thành thành viên duy nhất trong nhóm "Magnificent 7" không có mức tăng.

Nhóm Magnificent 7 là nhóm những tập đoàn công nghệ lớn, gồm có Alphabet, Amazon, Apple, Meta Platforms, Microsoft, Nvidia, và Tesla. Ảnh: AMG National Trust.

Bên trong nội bộ, Microsoft đã hủy bỏ các trung tâm dữ liệu dự kiến sẽ đóng vai trò xử lý cho thế hệ AI tiếp theo. Theo Semafor, Microsoft cũng lựa chọn không chi 12 tỷ USD để mở rộng dung lượng trung tâm dữ liệu từ công ty điện toán đám mây Coreweave.

Những động thái trên cho thấy tập đoàn này đã âm thầm rút khỏi kế hoạch xây dựng cơ sở hạ tầng AI của mình do vượt quá nguồn cung. Chính Satya Nadella đã gián tiếp thừa nhận điều này trên một podcast có tên Dwarkesh.

Khó khăn kép trong lĩnh vực AI

Theo The Information, Mustafa Suleyman, Giám đốc AI của Microsoft, đang đối mặt với khó khăn kép. Ông vừa phải duy trì mối quan hệ ngày càng xấu đi, cùng lúc đó phải phát triển AI của công ty để không còn phụ thuộc vào OpenAI nữa.

Hiện tại, Microsoft đã bắt đầu phát triển dòng mô hình AI riêng (nội bộ gọi là MAI) và thử nghiệm trên các mô hình đối thủ như Anthropic, xAI, DeepSeek và Meta để tìm kiếm phương án thay thế OpenAI cho Copilot.

Mặt khác, Copilot cũng chưa nhận được sự quan tâm đáng kể trên thị trường. Một khảo sát của Gartner cho thấy nhiều công ty chưa thực sự mở rộng Copilot cho doanh nghiệp hơn giai đoạn thử nghiệm vì các lý do “khó nắm bắt tác động kinh doanh hữu hình”, hay “đòi hỏi nhiều nỗ lực hơn dự kiến”.

Copilot AI cũng chưa được đánh giá cao trên thị trường. Ảnh: Microsoft.

Không chỉ Microsoft, mà các công ty làm về AI nói chung cũng đối mặt với thách thức thu hút thêm người dùng. Theo Fall 2024 Slack Workforce Index, tỷ lệ tăng trưởng áp dụng AI trong lực lượng lao động tại Mỹ (chỉ 3% trong vòng 3 tháng) đã chậm lại rất nhiều so với mức tăng gần hai con số cùng kỳ năm trước.

Trước ngày kỷ niệm 50 năm thành lập, Microsoft đứng trước ngã rẽ quan trọng. Chiến lược AI của họ khá mâu thuẫn: cắt giảm hạ tầng trong khi phải phát triển mô hình riêng và duy trì mối quan hệ với đối tác.

Có thể thấy, công ty đang chia nhỏ rủi ro bằng nhiều chiến lược khác nhau thay vì đặt cược lớn vào AI như trước. Điều này cũng phản ánh sự thiếu chắc chắn của thị trường AI trong thời gian tới.

Nhật Tường