Mê đắm Mường Lay mùa nước nổi

Mỗi năm, đô thị nhỏ Mường Lay (thị xã Mường Lay cũ, nay là Phường Mường Lay, tỉnh Điện Biên) nép mình bên đôi bờ sông Đà lại khoác lên một diện mạo khác lạ khi tiết trời sang đông. Nước từ thượng nguồn Đà Giang dâng lên, trải rộng thành mặt hồ mênh mông, ôm trọn những bản làng, dãy phố, hàng dừa và triền núi, tạo nên “bức tranh” sơn thủy hữu tình mê đắm lòng người, bức tranh Mường Lay mùa nước nổi.

Chị Vũ Thị Kim Quỳnh, du khách đến từ tỉnh Thái Nguyên, bày tỏ: “Trước tiên tôi thấy cảnh quan rất đẹp, có sông, có núi. Cũng thấy rất ấn tượng với một loạt dãy nhà, kiến trúc như nhau, đó là nhà sàn. Nó mang cho con người cảm giác yên bình, thư thái, đậm đà bản sắc dân tộc. Quả thật đây là vùng thiên nhiên rất đẹp, thu hút đông đảo du khách đến với Mường Lay”.

Mùa nước nổi là mùa đẹp nhất trong năm ở Mường Lay

Mùa nước nổi Mường Lay thường diễn ra từ tháng 9 năm trước đến tháng 3 năm sau, đây là thời điểm đẹp nhất trong năm của Mường Lay. Đồng thời, cũng là lúc đời sống người dân vùng lòng hồ diễn ra sinh động nhất, với các hoạt động thúc đẩy kinh tế, tăng thu nhập cho người dân. Điển hình trong số đó là các hoạt động văn hóa, thể thao và du lịch trải nghiệm thú vị từ bản làng đến sông nước, như: Đua thuyền đuôi Én, lướt ván phản lực, biểu diễn dù lượn, du thuyền trên sông và đa dạng các hoạt động văn hóa đặc sắc của đồng bào các dân tộc...

Anh Nguyễn Bá Chiến, người dân ở Mường Lay cho biết, một trong những hoạt động trong mùa nước nổi hàng năm được anh và bà con địa phương mong chờ là cuộc thi đua thuyền đuôi Én, môn thể thao truyền thống đặc trưng của người Thái trắng. “Đây là lễ hội truyền thống của người dân Mường Lay cũng muốn quảng bá hình ảnh gìn giữ nét văn hóa của dân tộc Thái trắng ở đây cho nên tất cả các vđv luôn luôn thi đấu hết mình, cống hiến và đạt được thành tích cao nhất có thể”, anh Chiến chia sẻ.

Đồng bào Thái trắng Mường Lay giữ gìn nghề truyền thống để thúc đẩy phát triển du lịch

Cùng với các hoạt động du lịch, mùa nước nổi ở Mường Lay còn mở ra nhiều câu chuyện về việc người dân đổi thay sinh kế trên vùng lòng hồ, chuyện gìn giữ văn hóa giữa bạt ngàn sóng nước, chuyện về sức sống của một miền đất đang chuyển mình từng ngày….

Là nơi quần cư và cũng là thủ phủ của người Thái, ngành Thái trắng ở Điện Biên – Tây Bắc, suốt những năm qua, đồng bào Thái ở Mường Lay đã cùng nhau chú trọng bảo tồn, gìn giữ, phát huy bản sắc văn hóa dân tộc từ việc giừ gìn các nếp nhà sàn truyền thống, đến việc phát huy những di sản văn hóa, nghi thức truyền thống dân gian dân tộc…để thúc đẩy phát triển du lịch.

Người dân đánh bắt cá trên sông

Bà Lò Thị Lả, thành viên Câu lạc bộ Văn hóa Thái Mường Lay cho biết: “Chúng tôi là thế hệ kế tiếp của các cụ ngày xưa thì nỗ lực gìn giữ văn hóa của dân tộc mình. Vì bản sắc dân tộc nên chúng tôi cố gắng giữ gìn để những dịp như thế này, mùa nước nổi, đua thuyền đuôi Én hay các ngày lễ, tết thì chúng tôi phục vụ hết mình để du khách đến tham quan Mường Lay và tìm hiểu những nét văn hóa ngành Thái trắng”.

Theo ông Bùi Hải Bình, Bí thư Đảng ủy phường Mường Lay, giai đoạn 2025 – 2030, Mường Lay tiếp tục xác định du lịch là một trong những ngành kinh tế mũi nhọn, trong đó, mùa nước nổi hằng năm là thời điểm lý tưởng để Mường Lay tổ chức các hoạt động thúc đẩy phát triển du lịch.

Hội thi đua thuyền đuôi én đã trở thành hoạt động thường niên ở Mường Lay, kể từ 10 năm nay

“Phát huy tiềm năng lợi thế sẵn có của địa phương về sông nước, Mường Lay đẩy mạnh các hoạt động về du lịch: Trải nghiệm, sinh thái, du lịch lịch sử. Hiện nay, trên cơ sở tiềm năng lợi thế sẵn có, đặc biệt là những nét văn hóa của đồng bào Thái – ngành Thái trắng để phát triển các hoạt động vùng sông nước. Và khi thực hiện chính quyền hai cấp thì chúng tôi có 9 bản ở vùng Sá Tổng cũ là người dân tộc Mông thì chúng tôi phát huy bằng du lịch trải nghiệm văn hóa dân tộc Mông. Kết hợp hài hòa giữa vùng sông nước cũng như vùng cao để phát triển về du lịch”, ông Bùi Hải Bình cho hay.

Cũng theo ông Bùi Hải Bình, đến với Mường Lay mùa nước nổi, du khách còn có thể trải nghiệm các công việc thường ngày trong sinh hoạt và sản xuất của đồng bào Thái, Mông; cùng bà con chế biến những món ăn truyền thống như làm bánh Khẩu xén, bánh Chí Chọp, đánh bắt thủy sản, cắm trại, tham quan di tích và trekking các cung đường, hoặc các điểm trên cao để có những cảm nhận sâu sắc nhất về miền đất Mường Lay xinh đẹp và thân thương…

Biểu diễn dù lượn, hoạt động được yêu thích trong mùa nước nổi ở Mường Lay

Thu Thùy/VOV-Tây Bắc