Mạnh từ biển giàu từ biển

5 giờ trướcGốc

Các ngành kinh tế biển bao gồm dầu khí, vận tải biển, cảng, thủy sản, hệ sinh thái biển và du lịch biển... là động lực cho phát triển kinh tế, xã hội của tỉnh. Tỷ trọng đóng góp của các địa phương có biển chiếm khoảng 88% trong GRDP của tỉnh.

Quảng Ngãi đặc biệt quan tâm phát triển kinh tế biển, nhất là từ khi có Nghị quyết 09-NQ/TW ngày 9/2/2007 của Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa X về Chiến lược biển Việt Nam đến năm 2020 đã tạo động lực cho kinh tế biển phát triển mạnh mẽ. Trong đó, lĩnh vực nuôi trồng và khai thác hải sản đã trở thành ngành kinh tế quan trọng của tỉnh. Đây cũng là 1 trong 6 ngành kinh tế biển đột phá được tỉnh tập trung đầu tư và phát triển theo Nghị quyết số 36-NQ/TW ngày 22/10/2018 của Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XII về Chiến lược phát triển bền vững kinh tế biển Việt Nam đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045.

Khai thác hải sản là một trong những thế mạnh của tỉnh.

Những năm qua, từ các nguồn lực, tỉnh đã tập trung đầu tư, xây dựng cơ sở hạ tầng nghề cá. Hiện toàn tỉnh có 5 cảng cá, cảng neo trú tàu thuyền, gồm: Tịnh Hòa, Tịnh Kỳ, Mỹ Á, Sa Huỳnh và Lý Sơn, đáp ứng nhu cầu neo đậu cho 1.750 tàu cá. Cùng với đó, việc thực thi kịp thời, hiệu quả các chính sách khuyến khích, hỗ trợ của Nhà nước đã tiếp sức để ngư dân mạnh dạn đầu tư nâng cấp, đóng mới tàu cá cũng như trang thiết bị, máy móc nhằm nâng cao hiệu quả khai thác. Toàn tỉnh hiện có 4.928 tàu cá (tổng công suất trên 1,8 triệu CV). Năm 2024, sản lượng thủy sản khai thác đạt 278 nghìn tấn hải sản, gấp 11 lần so với năm 1989; giá trị sản xuất ngành thủy sản đạt gần 7.500 tỷ đồng. Hiện nay, trên địa bàn tỉnh có 28 doanh nghiệp hoạt động chế biến các sản phẩm thủy sản với tổng công suất trên 30 nghìn tấn mỗi năm. Có 14 doanh nghiệp xuất khẩu các mặt hàng thủy sản sang thị trường EU, Trung Quốc, Nhật Bản, Hàn Quốc... Ngoài ra, còn có một số doanh nghiệp xuất khẩu hải sản tươi sống qua thị trường Trung Quốc hoặc xuất khẩu ủy thác cho các nhà máy trong và ngoài tỉnh.

Chế biến thủy sản xuất khẩu.

Ngư dân Nguyễn Xết, ở tổ dân phố Hải Tân, phường Phổ Quang (TX.Đức Phổ) cho biết, làng biển Mỹ Á ngày xưa nghèo lắm. Chỉ thuyền máy, ghe nan đánh bắt trong lộng và cửa biển hay bị bồi lấp. Sau khi Nhà nước đầu tư xây dựng cảng biển Mỹ Á, nạo vét luồng lạch, ngư dân có điều kiện đóng tàu to, sắm máy lớn để vươn khơi, bám biển. Thế nên, cuộc sống bây giờ khấm khá hơn nhiều, giúp ngư dân có điều kiện xây dựng nhà cửa khang trang. Không những vậy, hoạt động khai thác, đánh bắt hải sản còn tạo việc làm cho hàng nghìn lao động trên bờ, cũng như phát triển các dịch vụ hậu cần nghề cá. Qua đó, góp phần mang lại diện mạo mới, sức sống mới cho các làng chài trong tỉnh.

Giám đốc Sở Nông nghiệp và Môi trường Hồ Trọng Phương cho biết, cùng với khai thác và chế biến thủy sản, tỉnh đã thiết lập và quản lý hành lang bảo vệ bờ biển với tổng chiều dài gần 81km, giao hơn 320ha biển cho 10 tổ chức có hoạt động kinh tế biển. Qua đó, huy động các nguồn lực đầu tư khai thác tiềm năng nuôi trồng thủy sản quy mô công nghiệp tại các khu vực biển xa bờ, theo định hướng Chương trình phát triển thủy sản của Quảng Ngãi đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045.

Cảng nước sâu Dung Quất là lợi thế lớn để thu hút dự án đầu tư vào Quảng Ngãi.

Theo Quy hoạch tổng thể phát triển hệ thống cảng biển Việt Nam thời kỳ 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2050 và Quyết định số 804/QĐ-TTg ngày 8/7/2022 của Thủ tướng Chính phủ về Danh mục cảng biển Việt Nam, Quảng Ngãi được quy hoạch cảng biển loại I với khu bến Dung Quất có khả năng tiếp nhận tàu container trọng tải đến 50 nghìn tấn; tàu tổng hợp, hàng rời trọng tải lên đến 20 nghìn tấn hoặc lớn hơn khi đủ điều kiện, lớn thứ nhì trong các cảng ở khu vực (chỉ sau các khu bến Vân Phong của tỉnh Khánh Hòa). Bên cạnh đó, Quy hoạch tỉnh thời kỳ 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2050 xác định, vùng kinh tế sinh thái biển và vùng kinh tế biển, đảo là 2 trong 6 không gian kinh tế động lực (cùng với cụm đô thị và trung tâm dịch vụ; vùng động lực công nghiệp; vùng kinh tế rừng xanh; vùng kinh tế nông nghiệp).

Tàu hàng cập cảng tổng hợp Container Hòa Phát Dung Quất. Ảnh T.NHỊ

Thời gian qua, tỉnh triển khai tích hợp đầy đủ các nội dung đề xuất quy hoạch, đầu tư, khai thác hiệu quả các cảng biển gắn với phát triển dịch vụ logistics. Thực hiện việc lập, phê duyệt các quy hoạch chung xây dựng đô thị, các quy hoạch phân khu chức năng trong KKT Dung Quất gắn với cải thiện môi trường đầu tư. Đến nay, trên địa bàn KKT Dung Quất, tỉnh đã phê duyệt 5 đồ án quy hoạch phân khu xây dựng tỷ lệ 1/2000 và đang tiếp tục triển khai lập các đồ án quy hoạch phân khu còn lại phù hợp với Quy hoạch chung xây dựng KKT Dung Quất đến năm 2045.

Ngoài ra, tỉnh đã ưu tiên bố trí các nguồn lực đầu tư phát triển kết cấu hạ tầng đồng bộ và đa mục tiêu, nhất là mạng lưới giao thông nhằm kết nối các vùng kinh tế động lực ven biển. Tập trung thu hút đầu tư phát triển đồng bộ KKT Dung Quất, các KCN, cụm công nghiệp, khu đô thị ven biển, từng bước hình thành các khu đô thị sinh thái ven biển gắn với bảo vệ môi trường, bảo tồn đa dạng sinh học. Đồng thời khuyến khích, thu hút nhà đầu tư kinh doanh cảng, nâng tổng các dự án đầu tư cảng biển ở KKT Dung Quất và dự án logistics tại KKT Dung Quất và các KCN tỉnh.

Lý Sơn ngày càng trở thành điểm đến hấp dẫn du khách.

Cùng với vận tải biển, du lịch biển, đảo cũng không ngừng phát triển và từng bước khẳng định vai trò là ngành kinh tế mũi nhọn. Đặc biệt là Lý Sơn, đảo tiền tiêu của Tổ quốc với 6 di tích xếp hạng cấp quốc gia, 2 di sản văn hóa phi vật thể quốc gia, 19 di tích cấp tỉnh và nhiều di tích, danh lam thắng cảnh nổi tiếng, ngày càng trở thành điểm đến hấp dẫn du khách. Trong đó, Lễ Khao lề thế lính Hoàng Sa được người dân huyện Lý Sơn duy trì tổ chức từ hàng trăm năm nay, thể hiện nét sinh hoạt văn hóa tinh thần tiêu biểu của cư dân huyện đảo, thu hút đông đảo du khách trong nước và quốc tế đến tham quan. Năm 2024, huyện Lý Sơn đón 181 nghìn lượt khách, trong đó có hơn 2.100 lượt khách quốc tế, tăng 6,5% so với kế hoạch.