Mâm cúng Tết Đoan Ngọ 2025 cần chuẩn bị những gì và cúng giờ nào?

Tết Đoan Ngọ không chỉ là ngày để “diệt sâu bọ” theo quan niệm dân gian, mà còn là dịp để mỗi gia đình bày tỏ lòng thành kính với tổ tiên, hướng về giá trị truyền thống và chăm sóc sức khỏe cả về thể chất lẫn tinh thần. Mâm cúng Tết Đoan Ngọ năm 2025 không cần quá cầu kỳ, nhưng nhất định phải đủ đầy lòng thành và sự tinh tế trong từng lễ vật.

Mâm cúng Tết Đoan Ngọ truyền thống của người Việt

Mâm cúng Tết Đoan Ngọ gồm những gì?

Tùy từng vùng miền mà cách chuẩn bị mâm cúng Tết Đoan Ngọ có sự khác nhau. Mâm cúng chuẩn chỉnh năm 2025 bao gồm các lễ vật chính sau:

Hoa quả (trái cây chua, thơm): Diệt sâu bọ, thanh lọc cơ thể

Một trong những điểm nổi bật nhất của Tết Đoan Ngọ là ăn các loại trái cây có vị chua, thơm nồng, để “diệt sâu bọ” trong người. Các loại quả thường được chọn bao gồm:

Mận: Loại quả biểu tượng cho Tết Đoan Ngọ, thường được dùng ăn lúc sáng sớm khi bụng đói. Mận giúp thanh nhiệt, tiêu hóa tốt.

Vải, dưa hấu, xoài chua, cóc, mận hậu, thanh trà: Giúp cân bằng âm dương, giải nhiệt cơ thể.

Dứa (thơm): Có tác dụng làm sạch đường ruột và sát khuẩn.

Cơm rượu nếp: Cơm rượu nếp là món đặc trưng nhất trong Tết Đoan Ngọ, có ý nghĩa diệt trừ ký sinh trùng và giúp làm ấm bụng trong ngày giao mùa. Người miền Bắc thường dùng cơm rượu nếp cái hoa vàng, rượu nếp trắng để nguyên hạt, còn miền Nam dùng cơm rượu viên tròn, ngâm ngập trong nước rượu nếp.

Trong mâm cúng, nên bày 1 hoặc 2 chén nhỏ cơm rượu, đặt phía trước mâm cùng với trái cây.

Bánh tro (bánh gio): là món bánh truyền thống có từ lâu đời trong dịp này. Bánh được làm từ gạo nếp ngâm nước tro của các loại cây lành tính như rơm nếp, vỏ đậu xanh, vỏ bưởi... Gạo sau khi ngâm sẽ có màu trong vàng nhẹ, dẻo mịn.

Bánh tro ăn cùng mật mía hoặc đường thẻ có tác dụng giải nhiệt, làm mát ruột, tốt cho tiêu hóa - rất thích hợp cho thời điểm mùa hè. Tùy từng gia đình, có thể dâng cúng 3 - 5 chiếc bánh tro là đủ.

Hoa tươi: Hoa tươi cúng tổ tiên ngày Tết Đoan Ngọ thường là hoa sen, hoa cúc, hoa huệ hoặc hoa đồng tiền. Tránh dùng các loại hoa có mùi quá nồng.

Lọ hoa nên được đặt giữa bàn thờ hoặc góc mâm lễ, tượng trưng cho sự tinh khiết, thanh cao và lòng thành kính.

Một đĩa trầu cau têm sẵn: Tượng trưng cho sự gắn bó, tôn kính tổ tiên.

Nhang thơm, nến hoặc đèn dầu để thắp lễ.

Một ly nước trắng, một ly rượu trắng: Thanh khiết, dùng dâng lễ thần linh.

Mâm trái cây cúng nên được rửa sạch, bày biện đẹp mắt, có thể trang trí thêm hoa để tăng phần trang trọng.

Lưu ý trong ngày Tết Đoan Ngọ

Ăn trái cây và cơm rượu lúc bụng đói vào sáng sớm là tục lệ đặc trưng nhất. Dân gian tin rằng, đây là lúc “sâu bọ trong người” dễ bị tiêu diệt nhất.

Không nên sát sinh, tranh cãi hoặc làm việc nặng trong ngày này.

Nên mặc đồ sáng màu, đi chùa, dâng lễ nhẹ nhàng để tích thêm phúc khí.

Ngày, giờ cúng tết Đoan Ngọ

Năm 2025, tết Đoan Ngọ nhằm vào thứ 7 ngày 31/5 dương lịch, tức ngày Canh Tý tháng Nhâm Ngọ, năm Ất Tỵ.

Theo chuyên gia phong thủy, ngày tết Đoan Ngọ có nhiều khung giờ đẹp để tiến hành nghi lễ. Trong đó, khung giờ vàng cúng tết Đoan Ngọ gồm:

Giờ đẹp nhất: Giờ Ngọ từ 11h - 13h.

Sớm hơn có giờ Mão từ 5h - 7h.

Muộn hơn có giờ Thân từ 15h - 17h.

Cuối cùng trong ngày là giờ Dậu từ 17h - 19h.

Vào mùng 5/5 âm lịch, thông thường dân gian sử dụng hương thắp theo số lẻ. Do đó, mọi người có thể thắp 1, 3 nén tùy thuộc vào không gian thờ cúng.

Chung Thủy (Tổng hợp)