Malaysia phát triển xe điện trong nước trước 'cơn lũ' xe điện Trung Quốc

Proton vừa ra mắt xe điện e.MAS7 vào ngày 2 tháng 8. Ảnh: SCMP.

Malaysia vừa ra mắt một trong những mẫu xe điện đầu tiên do nước này sản xuất, nhưng các nhà phân tích dự đoán rằng nước này sẽ phải đối mặt với sự cạnh tranh gay gắt từ làn sóng xe điện Trung Quốc khi các nhà sản xuất từ Trung Quốc chuyển trọng tâm sang thị trường Đông Nam Á béo bở trị giá 100 tỷ USD do thuế quan cấm vận ở Mỹ và EU.

Cuối tuần qua, nhà sản xuất ô tô quốc gia của Malaysia là Proton đã ra mắt mẫu xe e.MAS7 của họ - dự kiến sẽ là một trong những mẫu xe điện đầu tiên mang nhãn hiệu nội địa của Malaysia - như một phần trong chiến lược của chính phủ nước này nhằm đảm bảo các công ty trong nước có thể theo kịp làn sóng xe điện nước ngoài tràn vào thị trường.

Các nhà sản xuất ô tô Trung Quốc đã đẩy mạnh tìm kiếm thị trường thay thế để bán ô tô điện của họ sau khi Mỹ áp thuế 100% đối với xe điện nhập khẩu từ Trung Quốc vào tháng 5, đòn tấn công mới nhất trong cuộc chiến công nghệ và thương mại đang diễn ra giữa Mỹ và Trung Quốc.

EU cũng làm theo Mỹ và áp thuế lên tới 38% có hiệu lực từ ngày 4 tháng 7 đối với ba thương hiệu Trung Quốc - BYD, nhà sản xuất xe điện lớn thứ hai thế giới tính theo doanh số bán hàng, Geely và SAIC - sau khi khối này phát hiện ra rằng các công ty đã hưởng lợi từ "sự trợ cấp không công bằng" của Bắc Kinh, đe dọa làm suy yếu ngành xe điện của Châu Âu.

Theo Ngân hàng Đầu tư Maybank, sự thay đổi trọng tâm của Trung Quốc có thể thúc đẩy doanh số bán xe điện cao hơn ở ASEAN, đặc biệt là ở các quốc gia như Malaysia và Indonesia, nơi có các quy định thuận lợi và nơi các nhà sản xuất ô tô trong nước và Trung Quốc thiết lập quan hệ đối tác.

“Chúng tôi thích các công ty ASEAN hợp tác với các nhà sản xuất ô tô Trung Quốc để sản xuất và bán hàng, cũng như các công ty trong chuỗi giá trị pin”, Maybank IB cho biết.

Trước khi ra mắt, e. MAS7 của Proton được đồn đại rộng rãi là phiên bản đổi tên của một mẫu SUV do Geely chế tạo - công ty nắm giữ 49,9% cổ phần của công ty Malaysia. Các giám đốc điều hành của Proton đã phủ nhận tuyên bố này và nhấn mạnh e. MAS7 được thiết kế dành riêng cho thị trường Malaysia.

Perodua, nhà sản xuất ô tô trong nước lớn nhất Malaysia tính theo doanh số bán hàng, vẫn chưa ra mắt mẫu xe điện của riêng mình. Giám đốc điều hành Zainal Abidin Ahmad cho biết vào tháng 5 rằng dự án đã hoàn thành 60% và sẽ được bán với giá dưới 100.000 ringgit (21.000 USD) khi ra mắt thị trường vào năm 2025.

Malaysia đã chứng kiến nhu cầu mạnh mẽ về xe điện vào năm 2023, tăng gần 290% lên 10.159 xe so với chỉ 2.631 xe của năm trước.

Tuy nhiên, việc các nhà sản xuất xe điện Trung Quốc tập trung mạnh vào Đông Nam Á đã gây ra nhiều khiếu nại về việc giảm giá mạnh để thúc đẩy doanh số bán hàng ở Thái Lan, khiến những người mua sớm phải trả nhiều tiền hơn rất khó chịu.

Xe Proton được trưng bày tại phòng trưng bày của công ty ở Kuala Lumpur, Malaysia. Ảnh: Bloomberg.

Các nhà chức trách ở Thái Lan, thị trường xe điện lớn nhất khu vực đã tiến hành điều tra vấn đề này sau khi khách hàng phàn nàn về việc mua xe trước đợt giảm giá mới.

Vụ việc tiêu biểu ở Thái Lan, trung tâm xuất khẩu và lắp ráp ô tô trong khu vực, là thị trường nước ngoài lớn nhất của BYD, nơi đây là thương hiệu xe điện bán chạy nhất của Trung Quốc đang có nhiều lợi thế. BYD tháng trước đã mở một nhà máy ở Rayong, nhà máy đầu tiên ở Đông Nam Á.

Trước phản ứng của người tiêu dùng vì hành động giảm giá bất chấp và liên tục của BYD, Rever Automotive, nhà phân phối Thái Lan của BYD, tuần này đã buộc phải công bố chương trình hoàn tiền và giảm giá tại các trạm sạc cho đến tháng 3 năm 2025 nhằm xoa dịu tình hình.

Rever cho biết trong một bài đăng trên Facebook, khách hàng hiện tại của BYD có thể nhận lại số tiền mặt lên tới 50.000 baht trong lần mua tiếp theo của mẫu ATTO 3 hoặc BYD Seals từ ngày 18 tháng 7 đến cuối tháng 8.

Tuy nhiên, Passakorn Thapmongkol, một quan chức cấp cao cho biết cuộc điều tra của Ủy ban Bảo vệ Người tiêu dùng Thái Lan sẽ tiếp tục với các khiếu nại mới, hiện đã lên tới hơn 100 khiếu nại.

“Chúng tôi có một cuộc họp khác vào tuần tới để họ có thể giải thích thêm”, ông Passakorn nói, nêu rõ các cuộc thảo luận giữa cơ quan này và nhà phân phối Rever.

Rever, công ty có mạng lưới hơn 100 đại lý trên khắp Thái Lan, hiện chưa đưa ra câu trả lời về thông tin này. BYD nắm giữ 20% cổ phần của Rever Automotive.

Với việc BYD nắm giữ 20% cổ phần của Rever Automotive và có ảnh hưởng đáng kể đến hoạt động của công ty này, chiến lược giá của công ty có ý nghĩa đáng kể đối với thị trường xe điện Thái Lan. Mức giảm giá đáng kể của Rever lên tới 340.000 baht (9.400 USD) đã khiến chính phủ phải chú ý và giám sát.

Vấn đề của BYD đã được chính phủ Thái Lan chú ý trong tháng này sau khi Rever thực hiện giảm giá mạnh đối với các mẫu ô tô của BYD được phân phối, lên tới 340.000 baht cho một số mẫu xe, gây ra khiếu nại từ những người mua xe BYD EV trước đây.

Những quy định hiện hành có thể bảo vệ Malaysia khỏi một vấn đề tương tự vì giá ô tô thường phải được sự chấp thuận của ủy ban phát triển kinh doanh ô tô do Bộ Thương mại và Đầu tư đứng đầu, Shahrol Azral Ibrahim Halmi, chủ tịch Câu lạc bộ chủ sở hữu xe điện Malaysia cho biết.

“Đây là một cách chính phủ có thể giúp điều tiết giá cả biến động mạnh. Điều này cũng sẽ giúp quản lý rủi ro cho các tổ chức tài chính khi họ phải đối mặt với rủi ro này”, Shahrol nói.

Hoàng Lâm