Ly hôn rồi mới biết 'nuôi con người khác', đòi bồi thường được không?

Gửi câu hỏi tới chuyên mục "Chat với chuyên gia" do báo Pháp Luật TP.HCM phối hợp cùng Trường ĐH Luật TP.HCM tổ chức, bạn đọc Lê Duyên (TP.HCM) hỏi:

Ly hôn rồi mới biết "nuôi con người khác" suốt 15 năm qua, phải làm gì để không phải thực hiện nghĩa vụ làm cha nữa và có đòi bồi thường vì đã nuôi con người khác được hay không?

Thạc sĩ Ngô Khánh Tùng, giảng viên Khoa Luật Dân sự, Trường Đại học Luật TP. HCM, trả lời như sau:

Sau khi ly hôn, cha, mẹ không trực tiếp nuôi con có nghĩa vụ cấp dưỡng cho con; đồng thời, họ còn có quyền, nghĩa vụ thăm nom con.

Tuy nhiên, trong trường hợp sau khi ly hôn, người cha phát hiện người con không phải là con của mình thì họ có thể thực hiện thủ tục pháp lý yêu cầu tòa án xác định đứa trẻ đó không phải con mình theo quy định tại khoản 2 Điều 88 Luật Hôn nhân và gia đình.

Như vậy, người cha có nghĩa vụ cung cấp được chứng cứ chứng minh cho yêu cầu không thừa nhận con của mình.

Trong thực tiễn, kết quả xét nghiệm ADN từ cơ quan có thẩm quyền là một trong những bằng chứng phổ biến để chứng minh cho yêu cầu của người cha là có căn cứ và hợp pháp. Ngoài ra, sự thừa nhận từ các bên chủ thể cũng có thể là căn cứ được Tòa án xem xét khi giải quyết yêu cầu của đương sự.

Trên cơ sở phán quyết của tòa án có hiệu lực pháp luật về việc các bên không tồn tại quan hệ cha - con, người cha sẽ không phải thực hiện nghĩa vụ đối với người con.

Hiện nay, pháp luật hôn nhân và gia đình không ghi nhận cụ thể về yêu cầu đòi bồi thường thiệt hại vì đã nuôi con người khác.

Tuy nhiên, trong thực tiễn xét xử từng có trường hợp tòa án chấp nhận yêu cầu đòi bồi thường từ nguyên đơn dựa vào lẽ công bằng. Việc tòa án áp dụng lẽ công bằng để giải quyết yêu cầu của đương sự phù hợp với nguyên tắc "tòa án không được từ chối giải quyết vụ việc dân sự vì lý do chưa có điều luật để áp dụng" và lẽ công bằng có khả năng được áp dụng khi thỏa mãn quy định tại Điều 45 BLTTDS.

Dù pháp luật không có quy định cụ thể về vấn đề bồi thường thiệt hại trong trường hợp này, song yêu cầu đòi bồi thường của người cha vẫn có khả năng được tòa án chấp nhận nếu người này cung cấp được chứng cứ chứng minh cho yêu cầu bồi thường của mình là có căn cứ.

SONG MAI