Lý do Myanmar xảy ra động đất mạnh

Một tòa nhà bị sập sau trận động đất mạnh ở Myanmar gây ra rung chuyển ở Bangkok vào ngày 28/3. Ảnh: Reuters.

Trưa 28/3, vào khoảng 12h50 (giờ địa phương), hai trận động đất có độ lớn 7,7 và 6,4 đã xảy ra tại Myanmar. Tâm chấn được xác định ở gần khu vực Sagaing, cách thị trấn này khoảng 16 km về phía tây bắc.

Theo Cơ quan Khảo sát Địa chất Mỹ (USGS), động đất có độ sâu 10 km, khiến rung chấn lan rộng đến nhiều khu vực, bao gồm cả Bangkok (Thái Lan). Người dân hoảng loạn chạy ra đường khi mặt đất rung chuyển mạnh, các tòa nhà đung đưa và hồ bơi tràn nước.

Báo cáo ban đầu cho biết cầu Ava, một biểu tượng lịch sử tại Mandalay, đã bị sập xuống sông Irrawaddy. Nhiều công trình nhà ở, cơ sở hạ tầng cũng chịu ảnh hưởng, nhưng chưa có thông tin chính thức về thương vong.

Giới khoa học nhận định Myanmar là khu vực có nguy cơ địa chấn cao do nằm trên đứt gãy Sagaing, một ranh giới kiến tạo quan trọng giữa mảng Ấn Độ và vi mảng Burma.

Với chiều dài khoảng 1.200 km, đứt gãy này chạy dọc theo đất nước Myanmar, từng gây ra nhiều trận động đất lớn trong lịch sử. Quá trình va chạm giữa các mảng kiến tạo làm gia tăng căng thẳng địa chất, khiến khu vực này luôn có nguy cơ xảy ra các đợt rung chấn mạnh.

Những nhân chứng tại hiện trường cho biết khi trận động đất xảy ra, mọi thứ rung chuyển dữ dội, buộc họ phải nhanh chóng rời khỏi nhà cửa, tìm nơi trú ẩn an toàn.

Đứt gãy Sagaing từng ghi nhận nhiều trận động đất mạnh, trong đó có trận động đất 7,7 độ vào năm 1946 và trận động đất 6,8 độ vào năm 2012.

Theo các nghiên cứu khoa học, đứt gãy này có tốc độ dịch chuyển từ 11 mm đến 18 mm mỗi năm. Sự chuyển động liên tục này tạo ra áp lực địa chất lớn. Khi áp lực tích tụ đạt đến mức giới hạn, năng lượng được giải phóng đột ngột, gây ra động đất.

Tốc độ trượt cao cho thấy khả năng tiếp tục xảy ra các trận động đất mạnh trong tương lai. Các chuyên gia nhấn mạnh rằng Myanmar cần có những biện pháp giám sát địa chất chặt chẽ, nâng cao khả năng dự báo và ứng phó, đặc biệt là tại các khu vực đông dân cư.

Ngay sau trận động đất, giới chức Myanmar đã triển khai các đội cứu hộ để đánh giá thiệt hại và hỗ trợ người dân. Nhà chức trách khuyến cáo người dân tiếp tục cảnh giác, tránh những khu vực có nguy cơ sụp đổ, đồng thời chuẩn bị sẵn các vật dụng cần thiết trong trường hợp có dư chấn xảy ra.

Các chuyên gia cũng khuyến nghị Myanmar cần đầu tư vào các công trình xây dựng chịu động đất, tổ chức diễn tập phòng chống thiên tai để giảm thiểu tối đa thiệt hại trong tương lai.

Lê Vy