Lũng đoạn, thổi giá khiến đa số giao dịch là đầu cơ, đã đến lúc đất đai không còn là hàng hóa?

Sáng 10/10, tại phiên họp thứ 38 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Nguyễn Chí Dũng đã thay mặt Chính phủ trình bày báo cáo đánh giá kết quả thực hiện Nghị quyết của Quốc hội về Kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội năm 2024; dự kiến Kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội năm 2025.

Liên quan đến lĩnh vực bất động sản, Bộ trưởng cho biết thị trường bất động sản trong 6 tháng đã có phản ứng tích cực với các tín hiệu như mức độ quan tâm, tìm kiếm thông tin về bất động sản của khách hàng, nhà đầu tư tăng cao; lượng giao dịch đối với loại hình căn hộ chung cư, nhà ở riêng lẻ và đất nền có xu hướng tăng, quý sau cao hơn quý trước và cao hơn so với cùng kỳ năm 2023; nguồn cung bất động sản có dấu hiệu chuyển biến theo chiều hướng tích cực hơn.

Thời gian tới, Chính phủ sẽ đẩy nhanh việc tháo gỡ các khó khăn, vướng mắc liên quan đến các dự án, đất đai trong kết luận thanh tra, kiểm tra tại một số tỉnh, thành phố; sớm báo cáo cấp có thẩm quyền xem xét về việc mở rộng phạm vi, đối tượng áp dụng. Bên cạnh đó, tiếp tục rà soát, tháo gỡ khó khăn, vướng mắc, nhất là về quy hoạch, thủ tục hành chính để đẩy nhanh tiến độ phê duyệt và triển khai các dự án đầu tư nhà ở xã hội, triển khai Đề án “Đầu tư xây dựng ít nhất 1 triệu căn hộ nhà ở xã hội cho đối tượng thu nhập thấp, công nhân khu công nghiệp giai đoạn 2021 - 2030”.

Ông Vũ Hồng Thanh, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế của Quốc hội trình bày báo cáo thẩm tra.

Tại cuộc họp, thay mặt cơ quan thẩm tra, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế Vũ Hồng Thanh cho rằng, thị trường bất động sản thời gian qua có tín hiệu phục hồi nhưng còn khó khăn. Doanh nghiệp bất động sản tiếp tục đối mặt khó khăn về thanh khoản, dòng tiền. Cơ cấu sản phẩm trên thị trường thiếu cân đối khi phân khúc chung cư bình dân khan hiếm.

Đặc biệt, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế nhấn mạnh, thời gian vừa qua, loạt phiên đấu giá tại các huyện ven Hà Nội gây xôn xao thị trường. Trong đó, một số cuộc thu hút hàng nghìn hồ sơ tham dự, gấp hơn chục lần số lô đất được bán ra và giá trúng cũng gấp hàng chục lần giá khởi điểm. Tuy nhiên, diễn ra tình trạng “bỏ cọc” sau khi trúng đấu giá, tác động tiêu cực đến mặt bằng giá và thị trường nhà ở.

Tình trạng lũng đoạn, thổi giá, tạo sóng, đầu cơ đất đai đẩy giá đất lên cao khiến cho việc mua bán hầu như chỉ diễn ra trong giới đầu cơ. Đây là những vấn đề có thể để lại hậu quả xấu đến quá trình phát triển kinh tế - xã hội của đất nước. Vì vậy, có ý kiến cho rằng, đã đến lúc cần xác định đất đai là tư liệu sản xuất đặc biệt của xã hội, thay vì là hàng hóa mua đi bán lại kiếm lời; từ đó có các giải pháp hữu hiệu giải quyết triệt để thực trạng này.

Tham gia thảo luận liên quan đến vấn đề này, Chủ nhiệm Ủy ban Tư pháp Lê Thị Nga một lần nữa nhấn mạnh đến tình hình phức tạp của thị trường bất động sản hiện nay. Giá nhà chung cư, đất nền tại một số địa bàn tăng cao đột biến khiến nhiều người dân, đặc biệt là người thu nhập trung bình khó có cơ hội tiếp cận, gây ảnh hưởng đến nhu cầu về nhà ở của người dân, người lao động. Bà Nga đề xuất tăng cường quản lý nhà nước đối với thị trường bất động sản để giải quyết tình trạng này.

Tập trung vào khía cạnh pháp lý, Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Khắc Định cho rằng việc hướng dẫn thi hành các luật liên quan đến đất đai, nhà ở và kinh doanh bất động sản còn chậm trễ. Mặc dù các luật này đã có hiệu lực từ 1/8, nhưng việc ban hành các văn bản hướng dẫn cụ thể ở cấp địa phương vẫn chưa đồng đều. Do đó, cần đẩy nhanh tiến độ ban hành các văn bản hướng dẫn này để đảm bảo tính thống nhất và hiệu quả trong quá trình thực thi pháp luật. Về vấn đề này, Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn cho rằng cần có sự chỉ đạo quyết liệt từ các cấp chính quyền.

Kết luận nội dung Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Hải cho rằng cần khẩn trương rà soát, hoàn thiện thể chế pháp luật, cơ chế, chính sách gắn với nâng cao năng lực, hiệu quả tổ chức pháp luật trong lĩnh vực đất đai, nhà ở, kinh doanh bất động sản, xử lý dứt điểm các vấn đề tồn đọng, kéo dài, trình cấp có thẩm quyền tháo gỡ khó khăn, vướng mắc cho các dự án về đất đai.

Đỗ Kiều